"GIẤC MƠ MỸ" GẶP KHÓ, NHIỀU NGƯỜI ĐANG MUỐN RỜI BỎ

Số thành viên của các nhóm Amerexit hay I Want Out trên diễn đàn Reddit đã lên gần 3 triệu trong bối cảnh ngày càng nhiều người nhận ra cuộc sống ở Mỹ quá khó khăn.

Amelia Basista và JP Stonestreet gọi năm 2015 là "năm địa ngục"- giọt nước tràn ly khiến họ phải chuyển đến Nam Mỹ.

Năm đó, Stonestreet, 43 tuổi, phát hiện mắc chứng hẹp cột sống bẩm sinh, thoái hóa đĩa đệm. Anh phải thực hiện hai cuộc phẫu thuật và không thể đi làm. Vợ anh, Basista cũng nghỉ việc ở nhà chăm chồng. Thu nhập của họ giảm đáng kể trong khi phí bảo hiểm của Stonestreet lại tăng vọt.

Họ nhận ra không đủ khả năng trả lãi vay ngân hàng mua nhà, trả góp ôtô và mọi chi phí khác. "Lối sống bình thường của người Mỹ không còn trong tầm tay chúng tôi nữa", anh nói.

Họ bán nhà ở Denver nhưng không đủ trả hết nợ. Hai người lên kế hoạch rời bỏ nước Mỹ. Năm 2017, họ đến Cuenca, Ecuador và tiếp tục công việc cũ từ xa. Chi phí của hai người giảm 70%.

Basista và Stonestreet là một phần của nhóm người Mỹ mới nổi, những người mệt mỏi vì chi phí sinh hoạt và tìm kiếm chất lượng sống tốt hơn ở các quốc gia khác. Họ đọc các chia sẻ kinh nghiệm trong các nhóm như AmerExit (Thoát khỏi nước Mỹ) có 57.000 thành viên và I Want Out (Tôi muốn ra đi) với 2 triệu thành viên trên diễn đàn Reddit. Họ tham khảo ý kiến của các nhà cung cấp dịch vụ chuyển địa điểm và trợ giúp đặc biệt có chi phí vài trăm đến vài nghìn USD mỗi lần và chỉ người khác cách ra đi từ kinh nghiệm của mình.

Ở các nhóm này, khái niệm geoarbitrage (tiết kiệm bằng cách đến nơi rẻ hơn) và FIRE - viết tắt của cụm financial independence, retire early (độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm) là mục tiêu và là câu thần chú.

Một số người như Basista và Stonestreet xem rời Mỹ là bước đầu trong kế hoạch dài hạn sẽ kết thúc bằng việc nghỉ hưu ở nước ngoài. Những người khác theo đuổi lối sống du mục kỹ thuật số - một lối sống linh hoạt, vừa đi du lịch vừa có thêm thu nhập bằng cách làm việc từ xa.

Chưa có thống kê chính xác số người Mỹ chuyển ra nước ngoài, nhưng tính đến năm 2023, đã có gần 161 triệu hộ chiếu Mỹ được lưu hành, chiến gần một nửa tổng số người Mỹ. Trong khi đó, thời trước chỉ 10% người Mỹ có hộ chiếu. Bộ Ngoại giao nước này ước tính năm 2020 có tổng cộng 9 triệu người Mỹ sống ở nước ngoài, gồm công dân hai quốc tịch sinh ra và lớn lên ở nước ngoài. Trong khi năm 2010 con số ước tính chỉ là 5 triệu người.

Một cuộc thăm dò gần đây của ĐH Monmouth, khoảng 33% người Mỹ cho biết muốn định cư ở quốc gia khác. Năm 1995, cũng trong khảo sát tương tự của Gallup, chỉ 12% nói vậy. Một cuộc khảo sát của InterNation năm 2023 với 12.000 người nước ngoài từ 172 quốc gia, cho thấy Mỹ là nước xuất xứ có tỷ lệ người nước ngoài lớn nhất.

Những người đang chịu áp lực bởi hóa đơn đắt đỏ không ngạc nhiên với mong muốn ra nước ngoài sống. Cục Thống kê lao động Mỹ cho hay chi phí trung bình hàng tháng của một hộ gia đình ở Mỹ đã tăng từ 5.100 USD năm 2020 lên hơn 6.000 USD năm 2022. Trong khảo sát mới của hiệp hội Công nghệ tài chính, 61% công nhân Mỹ cho biết đang kiếm được đồng nào tiêu đồng đó.

Dù hưởng mức vật chất cao hơn phần lớn các quốc gia khác, nhưng Mỹ lại thấp hơn các nước phương Tây về một số chỉ số chất lượng cuộc sống: Người Mỹ làm việc nhiều hơn, đi nghỉ ít hơn, chi tiêu nhiều hơn cho chăm sóc sức khỏe và chết sớm hơn người dân ở các nền kinh tế có thu nhập cao khác.

Những yếu tố này có thể giải thích tại sao một số người Mỹ lại chuyển đến các nước được coi có chi phí sinh hoạt thấp. Dữ liệu của công ty tuyển dụng toàn cầu Deel cho thấy Anh, Đức, Canada và Pháp nằm trong 7 điểm đến quốc tế hàng đầu với những người tìm việc ở Mỹ.

Ở những nơi có dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân, dịch vụ chăm sóc trẻ em được chính phủ trợ cấp và các nền văn hóa khuyến khích sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống hơn, giá trị của đồng USD có thể tăng thêm.

Maliya Fale, 22 tuổi, ở Minneapolis, bang Minnesota là một người du mục kỹ thuật số và là nhà sáng tạo nội dung đã du lịch khắp Mỹ Latinh trong gần ba năm. Tháng 2 năm nay, cô rời Mỹ vĩnh viễn.

Vào tháng 3, cô đến thị trấn ven biển Puerto Morelos, Mexico và đang lên kế hoạch cho tương lai. Cuộc sống ở nước ngoài mang đến sự linh hoạt mà nước Mỹ không thể có.

Những người rời Mỹ theo con đường tương tự cho biết chưa bao giờ tiếc nuối quá khứ. Tháng 11/2015, nhà văn Cristina Johnson đã đóng gói ba vali và lên chuyến bay một chiều từ Pennsylvania tới Belize, một quốc gia Trung Mỹ.

Nhà văn 53 tuổi bị khuyết tật nên khó kiếm sống ở Mỹ. Còn ở Belize, mọi chi phí hàng tháng của cô chỉ 250 USD. Ở đó, Johnson có thể xây nhà, tiết kiệm hàng nghìn USD, trong khi thu nhập khoảng 1.200 USD mỗi tháng nhờ viết quảng cáo tiếp thị nội dung.

"Dù tiết kiệm được cả triệu đô cũng không đáng giá bằng tinh thần, tình cảm, thể chất tôi đã có được ở đây", cô nói.

Công ty Hướng dẫn tái định cư Mexico của vợ chồng Mariana và Dustin Lange thành lập năm 2019 đón đầu xu hướng muốn rời Mỹ của nhiều người. Mariana cho biết công ty không truyền thông rằng mọi người "sống như những vị vua chỉ với rất ít tiền" bởi thực tế không phải vậy. Tuy nhiên, người rời Mỹ sẽ có chất lượng sống tốt hơn với cùng một số tiền, thậm chí ít hơn.

Từ khi lệnh phong tỏa vì đại dịch bớt khắt khe, hoạt động kinh doanh của gia đình Lange bùng nổ.

Mark Zoril, người sáng lập công ty hoạch định tài chính PlanVision có trụ sở tại Bắc Carolina, bắt đầu làm việc với khách hàng có nhu cầu ra nước ngoài cách đây 8 hoặc 9 năm. Doanh nghiệp giúp họ quản lý tài sản xuyên biên giới và tiết kiệm cho tương lai khi sống ở nước ngoài.

Zoril cho biết hầu hết khách hàng của ông dự định ở lại nước ngoài vô thời hạn, phần lớn là do chi phí quay trở lại cao. Trung Mỹ, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha là những điểm đến đặc biệt được ưa chuộng vì chi phí sinh hoạt tương đối thấp và khí hậu ôn hòa.

Rời Mỹ không phải chỉ toàn ưu điểm. Chi phí sinh hoạt thấp hơn thường đi đôi với giảm thu nhập, có thể cản trở cơ hội trở về của một số người. Sự khác biệt về văn hóa và rào cản ngôn ngữ làm tăng thêm những phức tạp và nguy cơ xa lánh.

Các điểm đến dành cho người nước ngoài khác cũng đặt ra những thách thức riêng. Trong bối cảnh bất ổn chính trị ở Ecuador, Stonestreet và Basista chuyển đến châu Âu sống theo kiểu "du lịch chậm" bán du mục.

Tuy nhiên, họ không hối hận khi rời bỏ nước Mỹ. Điều hối tiếc duy nhất là đã không thực hiện điều đó sớm hơn.

Trong vòng ba năm sau khi rời Mỹ, hai người trả hết 60.000 USD nợ tiêu dùng và tiết kiệm gấp đôi để nghỉ hưu. Khi còn sống ở quê hương mình, họ thậm chí không dám nghĩ mình có thể được nghỉ hưu.

"Chúng ta cứ nghĩ mình có thể làm việc đến tận lúc sức cùng lực kiệt, nhưng cuộc đời này ngắn lắm. Chẳng biết ngày mai sẽ ra sao", Stonestreet nói.

TIKTOK NHẬN 'ÁN TỬ' Ở MỸ, AI CÓ KHẢ NĂNG THÔN TÍNH?

Hạ viện Mỹ ngày 20-4 thông qua dự luật buộc TikTok phải thoái vốn khỏi công ty mẹ ByteDance ở Trung Quốc, nếu không sẽ phải đối mặt với lệnh cấm trên toàn nước Mỹ.

Dự luật qua ải hạ viện với 360 phiếu thuận và 58 phiếu chống. Theo dự luật, công ty mẹ của TikTok là ByteDance (Trung Quốc) phải bán ứng dụng mạng xã hội phổ biến trong vòng 1 năm, hoặc TikTok bị loại trừ khỏi các cửa hàng ứng dụng của Apple và Google tại Mỹ.

Trang Bloomberg dẫn lời của Hạ nghị sĩ Michael McCaul, tác giả của dự luật, cho biết: "Dự luật này bảo vệ người Mỹ và đặc biệt là trẻ em Mỹ khỏi ảnh hưởng xấu của tuyên truyền của Trung Quốc trên ứng dụng TikTok. Ứng dụng này là một quả bóng gián điệp trong điện thoại của người Mỹ".

Thượng viện Mỹ dự kiến sẽ bỏ phiếu dự luật trên vào tuần tới và Tổng thống Joe Biden cho biết ông sẽ ký thành luật. Chủ nhân Nhà Trắng nói rằng đã nhấn mạnh lo ngại về TikTok trong cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi đầu tháng 4.

TikTok đã kịch liệt chỉ trích việc Hạ viện Mỹ thông qua dự luật.

Người phát ngôn của TikTok cho rằng dự luật (được thông qua trên cơ sở lưỡng đảng) "sẽ chà đạp quyền tự do ngôn luận của 170 triệu người Mỹ, tàn phá 7 triệu doanh nghiệp và đóng cửa một nền tảng đóng góp 24 tỉ USD cho nền kinh tế Mỹ hằng năm".

Hiện TikTok có khoảng 170 triệu người sử dụng ở Mỹ.

Tuy nhiên, người phát ngôn của ByteDance cho biết vào tháng trước: "Đạo luật này có một kết quả được xác định trước: lệnh cấm hoàn toàn TikTok ở Mỹ".

Tỉ phú Elon Musk, chủ sở hữu X (tên cũ Twitter), lên tiếng phản đối cấm TikTok tại Mỹ với lý do đi ngược lại quyền tự do ngôn luận.

Ông Steven Mnuchin, cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump, bày tỏ ý định muốn mua lại TikTok và đã tập hợp một nhóm các nhà đầu tư cho kế hoạch này.

Theo tờ The Guardian, những người chỉ trích nền tảng mạng xã hội phổ biến này cho rằng ByteDance có thể thu thập dữ liệu người dùng và kiểm duyệt nội dung trái chiều. Cục Điều tra liên bang (FBI) lẫn Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ đều cảnh báo việc ByteDance có thể truy cập dữ liệu người dùng TikTok tại Mỹ.

Vào tháng 3, Giám đốc tình báo quốc gia Mỹ Avril Haines từng cảnh báo trong phiên điều trần của ủy ban tình báo Hạ viện rằng Trung Quốc có thể sử dụng TikTok để gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.

Trong khi đó, TikTok nhiều lần khẳng định họ chưa bao giờ chia sẻ dữ liệu người dùng với chính phủ Trung Quốc và sẽ không làm như vậy nếu được yêu cầu.

Vào cuối nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Donald Trump, Mỹ đã nhiều lần đe dọa sẽ cấm TikTok. Thế nhưng, đến nay vẫn chưa có lệnh cấm chính thức nào được đưa ra.

Đầu tháng 3-2023, chính quyền Tổng thống Joe Biden yêu cầu các cơ quan Chính phủ phải xóa TikTok khỏi các thiết bị liên bang vì lo ngại vấn đề bảo mật dữ liệu. Lệnh cấm này chỉ áp dụng với các thiết bị của Chính phủ Mỹ.

HẠ VIỆN THÔNG QUA DỰ LUẬT VIỆN TRỢ, UKRAINE VÀ ISRAEL SẮP ĐƯỢC NHẬN 95 TỶ USD

Hạ viện Hoa Kỳ do phe Cộng hòa kiểm soát ngày thứ Bảy thông qua dự luật đầu tiên trong một loạt những dự luật thuộc một gói hành động lập pháp trị giá 95 tỉ đôla cung cấp hỗ trợ an ninh cho Ukraine, Israel và Đài Loan, trước sự phản đối gay gắt từ những nghị sĩ có lập trường cứng rắn trong nội bộ đảng này.

Đã hơn hai tháng trôi qua kể từ khi Thượng viện do phe Dân chủ chiếm đa số thông qua một dự luật tương tự và các nhà lãnh đạo Mỹ từ Tổng thống thuộc Đảng Dân chủ Joe Biden đến nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa hàng đầu tại Thượng viện Mitch McConnell đều thúc giục Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đưa dự luật ra để biểu quyết.

Ông Johnson trong tuần này đã chọn phớt lờ những lời đe dọa hạ bệ ông từ các thành viên có lập trường cứng rắn trong phe đa số của ông và thúc đẩy dự luật bao gồm khoảng 60,84 tỉ đôla cho Ukraine, trong lúc nước này đang chật vật chống lại cuộc xâm lược kéo dài hai năm của Nga.

Gói bốn dự luật bất thường này cũng bao gồm ngân khoản cho Israel, hỗ trợ an ninh cho Đài Loan và các đồng minh ở vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương và một dự luật bao gồm các chế tài, một đe dọa cấm ứng dụng mạng xã hội TikTok do Trung Quốc sở hữu và việc có thể chuyển giao tài sản bị tịch thu của Nga cho Ukraine.

Dự luật áp đặt các giới hạn mới lên TikTok là dự luật đầu tiên trong số bốn dự luật được thông qua vào ngày thứ Bảy.

“Thế giới đang theo dõi những gì Quốc hội làm,” Nhà Trắng nói trong một phát biểu hôm thứ Sáu. “Việc thông qua luật này sẽ gửi một thông điệp mạnh mẽ về sức mạnh lãnh đạo của Mỹ vào thời điểm then chốt. Chính quyền kêu gọi cả hai viện của Quốc hội nhanh chóng gửi gói tài trợ bổ sung này tới bàn làm việc của tổng thống."

“Đó không phải là luật hoàn hảo, không phải là luật mà chúng tôi sẽ viết ra nếu phe Cộng hòa nắm quyền kiểm soát cả Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng,” ông Johnson nói với các phóng viên hôm thứ Sáu. “Đây là sản phẩm tốt nhất có thể mà chúng tôi có thể có được trong tình huống này để thực thi những nghĩa vụ thực sự quan trọng này.”

Một số nghị sĩ Cộng hòa có lập trường cứng rắn đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc tiếp tục viện trợ cho Ukraine, một số người cho rằng Mỹ không gánh nổi việc này vì nợ quốc gia trị giá 34 ngàn tỉ đôla đang tăng lên. Họ đã nhiều lần dọa sẽ phế truất ông Johnson, người trở thành chủ tịch Hạ viện vào tháng 10 sau khi người tiền nhiệm Kevin McCarthy bị những người cứng rắn trong đảng lật đổ.

TRANH CÃI CHUYỆN MỸ GIA HẠN CHƯƠNG TRÌNH DO THÁM FISA

Thượng viện Mỹ vào tối 19/4 (theo giờ địa phương) đã bỏ phiếu thông qua việc gia hạn Đạo luật Do thám tình báo nước ngoài (FISA) thêm 2 năm.

Đây là chương trình được đánh giá là rất quan trọng đối với an ninh quốc gia Mỹ.

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ - ông Chuck Schumer - nhấn mạnh các nghị sĩ Dân chủ và Cộng hòa đã đưa ra quyết định đúng đắn vì sự an toàn của nước Mỹ. Theo ông, việc để chương trình do thám FISA hết hạn là nguy hiểm bởi vấn đề ngăn chặn khủng bố, chống buôn ma túy và chủ nghĩa cực đoan là một phần quan trọng của an ninh quốc gia.

FISA là chương trình gây tranh cãi khi Điều khoản 702 trong đạo luật cho phép Chính phủ Mỹ thu thập thông tin liên lạc của công dân nước ngoài ở bên ngoài lãnh thổ Mỹ mà không cần xin lệnh của tòa án. Các nhà lập pháp của hai đảng cho rằng đôi khi chính phủ cũng thu thập dữ liệu của công dân Mỹ liên lạc với những người nước ngoài bị theo dõi, điều này sẽ vi phạm quyền riêng tư của người dân.

Tuy nhiên, Nhà Trắng và giới chức tình báo cảnh báo rằng việc xin lệnh của tòa sẽ làm hỏng FISA và khiến nước Mỹ “mù” tin tình báo giúp phát giác nguy cơ khủng bố và những rủi ro khác cho an ninh quốc gia.

Trong 5 tháng, dự luật đã bị các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện chặn 3 lần, trước khi được Hạ viện thông qua với 273 phiếu thuận và 147 phiếu chống vào ngày 12/4 vừa qua.

Trước đó, 19 hạ nghị sĩ Cộng hòa cứng rắn đã bỏ phiếu chống trong cuộc bỏ phiếu mang tính thủ tục về dự luật này. Tuy nhiên, đến ngày 12/4, nhóm nghị sĩ này đã ngừng phản đối, cho phép dự luật được đưa ra bỏ phiếu sau khi đạt thỏa thuận với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson của đảng Cộng hòa - đại diện cho bang Louisiana - cùng với nhóm của ông. Theo thỏa thuận, FISA chỉ được gia hạn 2 năm chứ không phải 5 năm như đề nghị ban đầu.

SA LẦY Ở MỌI MẶT TRẬN, MỸ TIẾP TỤC NHẬN THÊM “BƯỚC LÙI” Ở CHÂU PHI

Cộng hòa Chad đã yêu cầu Mỹ tạm dừng hoạt động tại một căn cứ không quân ở quốc gia châu Phi này, giữa lúc có tin hơn 1.000 quân nhân Mỹ chuẩn bị rút khỏi Niger trong những tháng tới.

Trong bức thư gửi Bộ trưởng Lực lượng vũ trang Chad đề ngày 4.4, Tham mưu trưởng Không quân nước này Idriss Amine Ahmed cho biết ông đã yêu cầu tùy viên quốc phòng Mỹ tạm dừng các hoạt động của Washington tại căn cứ không quân Adji Kossei, theo Reuters.

Thư nêu rằng quyết định được đưa ra sau khi "phía Mỹ" không cung cấp được tài liệu lý giải cơ sở để họ hiện diện ở căn cứ gần thủ đô N'Djamena của Chad. Theo ông Ahmed, các thỏa thuận về hỗ trợ hậu cần và nhân sự là chưa đủ.

Chính phủ Chad không lập tức đưa ra bình luận. Một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết: "Chúng tôi đang thảo luận với các quan chức Chad về tương lai của quan hệ đối tác an ninh giữa chúng tôi".

"Vì Chad đang tập trung chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 6.5, chúng tôi kỳ vọng hai bên sẽ tổ chức tham vấn về các khía cạnh trong hợp tác an ninh của chúng tôi sau cuộc bầu cử", Reuters dẫn lời người phát ngôn này.

Tổng thống lâm thời Mahamat Idriss Deby sẽ tranh cử vào tháng tới, khiến Chad trở thành quốc gia đầu tiên trong số các quốc gia đang nằm dưới sự điều hành của quân đội ở Tây và Trung Phi tổ chức bầu cử.

Chad cùng các quốc gia láng giềng vốn là đối tác quan trọng của quân đội các nước phương Tây trong cuộc chiến chung chống lại phong trào nổi dậy của các nhóm Hồi giáo cực đoan tại khu vực, cho đến khi các cuộc đảo chính diễn ra trong vài năm trở lại đây.

Dù vậy đến nay, Chad vẫn chưa "nối gót" chính quyền quân sự ở các nước Burkina Faso, Mali và Niger để chấm dứt hợp tác quân sự với Pháp cũng như các đồng minh truyền thống khác ở phương Tây, đồng thời tăng cường quan hệ với Nga.

Trong khi đó, quân đội Mỹ được cho là sắp phải rút khỏi Niger, láng giềng phía tây của Chad. Reuters mới đây dẫn một nguồn tin cho hay chính quyền quân sự ở Niamey đã đạt được thỏa thuận với Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ Kurt Campbell về việc rút quân của Washington.

Tính đến năm ngoái, Niger có hơn 1.000 lính Mỹ đồn trú. Lực lượng Mỹ hoạt động tại hai căn cứ, bao gồm một căn cứ máy bay không người lái mang tên "căn cứ không quân 201", gần thành phố Agadez ở miền trung Niger. Căn cứ này được xây dựng với chi phí hơn 100 triệu USD.

Kể từ năm 2018, căn cứ này đã được sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) và Jama'at Nusrat al-Islam wal Muslimeen, một chi nhánh của al-Qaeda, ở vùng Sahel của châu Phi.

Nguồn tin nói với Reuters rằng trong những ngày tới, Mỹ và Niger sẽ có các cuộc thảo luận về việc rút quân như thế nào. Theo nguồn tin này, hai bên vẫn sẽ duy trì quan hệ ngoại giao và kinh tế.

Báo The New York Times trước đó đưa tin hơn 1.000 quân nhân Mỹ sẽ rời Niger trong những tháng tới.

Tháng trước, chính quyền quân sự ở Niger cho biết họ đã đình chỉ hiệu lực của một thỏa thuận quân sự cho phép quân nhân và nhân viên dân sự của Bộ Quốc phòng Mỹ tới đất nước này. Lầu Năm Góc sau đó cho biết họ đang nỗ lực làm rõ về con đường phía trước.

Một quan chức Mỹ tiết lộ Washington có chưa tới 100 binh sĩ đồn trú theo chế độ luân phiên ở Chad. Theo quan chức này, việc phải rời Chad không phải là chuyện tốt đối với quân đội Mỹ nhưng sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc rút khỏi Niger.

Nguồn: Vnexpress; Soha; VOA; VTV; Thanh Niên