Chính sách mới; Trút gánh nặng tài chính cho Chính phủ nhiệm kỳ sau; Đánh thuế riêng nhà & đất; 'Giấc mơ' 1 triệu NƠXH

Chính sách mới: Mức điều chỉnh tiền lương, thu nhập tháng đã đóng BHXH

(Ảnh minh họa).

Điều chỉnh tiền lương đã tính đóng BHXH, thời gian nghỉ việc hưởng BHXH, mức lệ phí đăng ký cư trú mới là những chính sách mới có hiệu lực trong tháng 2/2023.

Thông tư 01/2023 của Bộ LĐ-TB&XH quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH (hay còn gọi là hệ số trượt giá BHXH) có hiệu lực từ ngày 20/2.

Tiền lương tháng đã đóng BHXH được điều chỉnh theo công thức: Tiền lương tháng đóng BHXH sau điều chỉnh của từng năm = Tổng tiền lương tháng đóng BHXH của từng năm x Mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH của năm tương ứng.

Thu nhập tháng đã đóng BHXH được điều chỉnh theo công thức: Thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện sau điều chỉnh của từng năm = Tổng thu nhập tháng đóng BHXH của từng năm x Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH của năm tương ứng.

Quy định mới về thời gian nghỉ việc hưởng BHXH

Thông tư 18/2022 của Bộ Y tế có hiệu lực từ ngày 15/2 quy định về việc hưởng BHXH của người lao động đã được sửa đổi.

Cụ thể, việc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH phải được thực hiện trên nguyên tắc một lần khám chỉ được cấp một giấy. Trường hợp người bệnh cần nghỉ dài hơn 30 ngày, khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đã được cấp, người bệnh phải tái khám để người hành nghề y xem xét quyết định.

Trường hợp người lao động trong cùng một thời gian được hai chuyên khoa trở lên của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác nhau khám và cùng được cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH thì chỉ được hưởng một trong những giấy chứng nhận có thời gian nghỉ dài nhất.

Trường hợp người lao động khám nhiều chuyên khoa trong cùng một ngày tại cùng một cơ sở khám bệnh, chữa bệnh với nhiều bệnh khác nhau thì chỉ cấp một giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH và được giải quyết hưởng chế độ BHXH đối với bệnh có chế độ cao nhất.

Thông tư cũng thêm quy định người lao động có thể sử dụng phiếu khám bệnh, phiếu kết quả cận lâm sàng, đơn thuốc để chứng minh việc gặp vấn đề về sức khỏe, cần được giám định để làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất, nhận BHXH một lần.

Mức đóng lệ phí đăng ký thường trú, tạm trú mới

Thông tư 75/2022 của Bộ Tài chính có hiệu lực từ ngày 5/2 quy định công dân Việt Nam khi thực hiện thủ tục đăng ký cư trú thì phải nộp lệ phí, thống nhất trên cả nước thay vì theo mức quy định riêng của các tỉnh như hiện nay.

Cụ thể, mức đóng lệ phí đăng ký thường trú là 20.000 đồng/lần đăng ký nếu nộp hồ sơ trực tiếp, 10.000 đồng/lần đăng ký nếu nộp hồ sơ qua cổng dịch vụ công trực tuyến. Công dân đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú (cá nhân, hộ gia đình) thì lệ phí là 15.000 đồng/lần đăng ký trực tiếp, 7.000 đồng/lần đăng ký qua cổng dịch vụ công trực tuyến.

Trường hợp tách hộ, đăng ký tạm trú theo danh sách, gia hạn tạm trú theo danh sách, mức đóng lệ phí lần lượt là 10.000 đồng/lần đăng ký trực tiếp, 5.000 đồng/lần đăng ký qua cổng dịch vụ công trực tuyến.

Nhiều trường hợp công dân sẽ được miễn lệ phí đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, tách hộ bao như: Trẻ em là người dưới 16 tuổi; người cao tuổi là người từ đủ 60 tuổi trở lên; người khuyết tật là người bị khiếm khuyết một hoặc nhiều bộ phận cơ thể hoặc bị suy giảm chức năng được biểu hiện dưới dạng tật khiến cho lao động, sinh hoạt, học tập gặp khó khăn…

Quy định mới về mua, chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài

Thông tư 20 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn hoạt động chuyển tiền một chiều từ Việt Nam ra nước ngoài và thanh toán, chuyển tiền cho các giao dịch vãng lai khác của người cư trú là tổ chức, cá nhân có hiệu lực từ ngày 15/2.

Trong đó quy định các trường hợp mua, chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài để phục vụ mục đích tài trợ, viện trợ của tổ chức bao gồm mua, chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài để tài trợ, viện trợ theo các cam kết, thỏa thuận giữa Nhà nước, Chính phủ, các cấp chính quyền địa phương với nước ngoài. Nguồn tài trợ, viện trợ là các khoản kinh phí từ ngân sách hoặc nguồn tiền của chính tổ chức tài trợ, viện trợ.

Mua, chuyển ngoại tệ ra nước ngoài để tài trợ, viện trợ khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh. Nguồn tài trợ, viện trợ là nguồn tiền đóng góp tự nguyện từ các tổ chức, cá nhân trong nước và/hoặc nguồn tiền của chính tổ chức tài trợ, viện trợ.

Mua, chuyển ngoại tệ ra nước ngoài để tài trợ cho các chương trình, các quỹ, dự án do tổ chức trong nước và/hoặc tổ chức ở nước ngoài thành lập nhằm mục đích hỗ trợ và khuyến khích phát triển trong các lĩnh vực: văn hóa, giáo dục (tài trợ học bổng), y tế. Nguồn tài trợ là nguồn tiền của chính tổ chức tài trợ…

(Nguồn: Vietnamnet)

Trút gánh nặng tài chính cho ‘nhiệm kỳ tương lai’ của Chính phủ

Bộ trưởng Bộ Nội vụ, bà Phạm Thị Thanh Trà cho hay, năm 2023 sẽ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương sớm hoàn thành việc xác định vị trí việc làm và mô tả khung năng lực vị trí việc làm. Đồng thời xây dựng lộ trình cải cách tiền lương từ năm 2024.

Với tuyên bố trên cho thấy kết thúc Chính phủ Quốc hội khóa XV (2021 – 2026) sẽ nhận tiếng vỗ tay tán thưởng của người lao động về chuyện tiền lương bắt đầu tăng dần.

Và tân Chính phủ của khóa tiếp theo sẽ nhận phần trách nhiệm của gánh nặng tài chính, vì thông thường ở Việt Nam luôn có cái gọi là “độ trễ chính sách” – tức quy hoạch lộ trình từ năm 2024, đồng nghĩa việc từ lúc “khởi động làm nóng” đến khi “guồng máy vận hành suôn sẻ” thường cũng… vài năm sau đó.

Độ trễ chính sách nhìn từ… “ba đột phá”

Cụ thể đột phá thứ nhất là tập trung hoàn thiện thể chế. Thứ hai là tập trung sắp xếp tổ chức bộ máy, nhất là các đơn vị sự nghiệp công lập và thực hiện mục tiêu tinh giản biên chế. Thứ ba là sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Cùng với đó là bốn trọng tâm gồm công vụ, công chức, cải cách hành chính, thanh tra, pháp chế và thực hiện cho bằng được hiệu quả chuyển đổi số của Bộ Nội vụ để đem lại thành công chung cho bộ, ngành nội vụ.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng P.T.T.Trà cũng nhấn mạnh thêm một số nhiệm vụ cần chú ý, tập trung nguồn lực để triển khai thực hiện sớm, hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng được giao.

Công việc ưu tiên hàng đầu là trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bộ đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã để Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết chuyên đề về vấn đề này. Đồng thời báo cáo Chính phủ ban hành nghị quyết để triển khai thực hiện.

Bà Trà yêu cầu thuộc cấp khẩn trương hoàn tất soạn thảo để bà ký ban hành bộ cơ chế, chính sách cho việc sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức dôi dư khi thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính nhằm khuyến khích, thúc đẩy phát triển chuyển đổi số theo yêu cầu của Ban chỉ đạo Chuyển đổi số Quốc gia.

Cùng với đó tập trung thúc đẩy cải cách hành chính, trong đó theo bà Trà thì có nhiều nhiệm vụ cần triển khai, đồng thời sớm tổ chức công bố chỉ số cải cách hành chính và chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước vào cuối quý 1 – 2023.

Hoạch định từ năm 2018

Liên quan “độ trễ chính sách” trong chuyện “cải cách tiền lương”, có thể tìm hiểu thêm qua Thông báo số 374/TB-VPCP ngày 11-12-2022 kết luận của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại cuộc họp về cơ chế quản lý tài chính gắn với đặc thù của các cơ quan quản lý hành chính nhà nước.

Theo thông báo trên, Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các Bộ, Cơ quan liên quan trình cấp có thẩm quyền về lộ trình thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21 tháng 5 năm 2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; chuẩn bị các cơ sở, điều kiện cần thiết để triển khai thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW ngay khi được cấp có thẩm quyền cho phép.

Nghị quyết số 27-NQ/TW do TBT Nguyễn Phú Trọng ký ban hành ngày ngày 21 tháng 5 năm 2018, có đoạn như sau:

“Từ năm 2021 đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030

a) Đối với khu vực công

– Từ năm 2021, áp dụng chế độ tiền lương mới thống nhất đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang trong toàn bộ hệ thống chính trị.

– Năm 2021, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức bằng mức lương thấp nhất bình quân các vùng của khu vực doanh nghiệp.

– Định kỳ thực hiện nâng mức tiền lương phù hợp với chỉ số giá tiêu dùng, mức tăng trưởng kinh tế và khả năng của ngân sách nhà nước.

– Đến năm 2025, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức cao hơn mức lương thấp nhất bình quân các vùng của khu vực doanh nghiệp.

– Đến năm 2030, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất của vùng cao nhất của khu vực doanh nghiệp.

b) Đối với khu vực doanh nghiệp

- Từ năm 2021, Nhà nước định kỳ điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng trên cơ sở khuyến nghị của Hội đồng Tiền lương quốc gia. Các doanh nghiệp được thực hiện chính sách tiền lương trên cơ sở thương lượng, thỏa thuận giữa người sử dụng lao động với người lao động và đại diện tập thể người lao động; Nhà nước không can thiệp trực tiếp vào chính sách tiền lương của doanh nghiệp.

- Thực hiện quản lý lao động, tiền lương trong doanh nghiệp nhà nước theo phương thức khoán chi phí tiền lương gắn với nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đến năm 2025 và tiến tới giao khoán nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vào năm 2030”.

(Nguồn: Bauxite Việt Nam)

Dự kiến đánh thuế riêng với nhà và đất

(Ảnh minh họa).

Luật thuế bất động sản dự kiến thông qua năm 2025 sẽ tách riêng nhà, đất để đánh thuế và áp thuế suất cao hơn với nhà đất bỏ không.

Một trong những nội dung quan trọng của dự thảo Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh năm 2024 của Quốc hội là xây dựng Luật thuế bất động sản chung, thay thế cho Luật sử dụng đất nông nghiệp và Luật sử dụng đất phi nông nghiệp.

Luật thuế bất động sản chung này dự kiến điều chỉnh thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, đồng thời đưa đất nông nghiệp vào diện không chịu thuế.

Với phạm vi điều chỉnh rộng (gồm đất, nhà và công trình xây dựng), Luật này khi ban hành sẽ tác động tới toàn thể người dân và doanh nghiệp. Về mốc thời gian, Chính phủ có thể trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp tháng 10/2024 và dự kiến thông qua tại kỳ họp tháng 5/2025.

Tách riêng nhà và đất để đánh thuế. Theo cơ quan quản lý, chính sách hiện chưa quy định về thuế nhà (nhà, công trình xây dựng) trong khi quá trình đô thị hóa đã tạo ra sự gia tăng đáng kể về giá trị bất động sản, trong đó có nhà. Hiện nay, nhiều quốc gia bên cạnh việc thu thuế đất, cũng nỗ lực điều tiết một phần giá trị tăng thêm từ nhà mà chủ sở hữu được hưởng.

Vì thế, Luật thuế bất động sản có thể được xây dựng theo hướng áp biểu thuế luỹ tiến và tách riêng đất, nhà ở để đánh thuế. Điều này nhằm đơn giản và thuận lợi hơn trong việc thu thuế, cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế. Việc đánh thuế theo biểu thuế suất lũy tiến từng phần sẽ đảm bảo mục tiêu điều tiết cao với nhà, đất có giá trị lớn, công bằng hơn với người có giá trị nhà đất thấp.

Đối với đất (bao gồm đất ở riêng lẻ, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp, đất phi nông nghiệp khác thuộc đối tượng chịu thuế), cơ quan quản lý đề nghị nâng mức thuế suất so với hiện tại.

Công thức tính thuế là giá của 1m2 (giá 1m2 đất trong bảng giá đất x hệ số điều chỉnh do UBND cấp tỉnh ban hành) nhân với toàn bộ diện tích đất ở.

Việc nâng mức thuế suất đối với đất ở (tính cả đất sử dụng để kinh doanh) theo cơ quan quản lý, là cần thiết để phù hợp với thông lệ quốc tế. Mức thuế sẽ được nâng lên ở mức phù hợp và áp dụng có lộ trình, theo dự thảo, để tránh tác động lớn đến người dân và doanh nghiệp.

Cơ quan soạn thảo cũng cho biết đa số quốc gia tính thuế tài sản từ giá trị nhà, đất đầu tiên, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp. Chỉ một vài quốc gia tính thuế đối với phần giá trị đất vượt ngưỡng như Indonesia.

Đối với nhà ở (loại trừ nhà chung cư và đất xây dựng nhà chung cư), công thức tính thuế là diện tích nhà tính thuế nhân với giá của 1m2 nhà tính thuế.

Theo cơ quan quản lý, nhà ở được xem là một khoản đầu tư vào đất. Trên thực tế, nhà nước khuyến khích việc xây dựng nhà ở và công trình xây dựng, tránh để đất bỏ hoang, không tận dụng hết giá trị sử dụng của đất.

Do nhà ở mới được đưa vào đánh thuế, theo đó, việc đánh thuế sẽ không áp dụng với loại nhà ở có mức đầu tư thấp như nhà tạm, nhà thiếu kiên cố, nhà bán kiên cố..., tránh gây gánh nặng lên người có hoàn cảnh khó khăn hoặc nhà chất lượng thấp...

Cơ quan soạn thảo chưa đề cập cụ thể về cách xác định giá m2 nhà tính thuế. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm quốc tế, nếu tách riêng nhà và đất để đánh thuế, thông thường giá trị được xác định trên giá thị trường của đất hoặc giá trị đất bóc tách ra từ giá bán cả nhà và đất. Giá nhà tính thuế thường được định giá dựa trên chi phí xây dựng. Phương pháp này được sử dụng tại Đan Mạch, Namibia, Indonexia, Nhật, Philippines, Hàn Quốc, Thái Lan và một số bang nước Mỹ.

Việc tách nhà và đất để định giá được đánh giá minh bạch, rõ ràng nhưng cơ quan quản lý nhìn nhận là phương pháp phức tạp, gây gánh nặng về mặt quy trình, chi phí quản lý cho cơ quan thuế. Bên cạnh đó, chi phí xây dựng công trình thường là chi phí xây dựng mới, theo đó, không phản ánh khấu hao và niên hạn của công trình.

Tuy nhiên, theo cơ quan quản lý, ở Việt Nam, việc xác định giá tính thuế bất động sản theo giá trị đất (giá do nhà nước quy định) là tương đối thuận lợi vì Việt Nam đã có cơ sở dữ liệu về giá tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và giá tính lệ phí trước bạ đối với nhà, đất. Mặc dù giá trị này, theo đánh giá là chưa thực sự sát với giá chuyển nhượng nhà, đất thực tế trên thị trường.

Riêng với nhà chung cư (bao gồm cả đất xây dựng nhà chung cư), giá tính thuế (gồm cả chung cư hỗn hợp) là giá theo hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất, hợp đồng mua bán nhà hoặc theo Bảng giá của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ban hành.

Cơ quan soạn thảo dự kiến quy định ngưỡng chịu thuế cao hơn với căn hộ cao cấp mức giá trên 50 triệu đồng một m2. Đồng thời, thuế với nhà chung cư sẽ điều tiết thấp hơn với người sử dụng nhà có giá trị không lớn, nhà chung cư bình dân. Bên cạnh đó, nhà ở xã hội, nhà ở công nhân sẽ được miễn thuế.

Ngoài ra, cơ quan quản lý cũng sẽ áp thuế suất cao hơn với nhà, đất lấn chiếm; bỏ hoang hoặc chậm đưa vào sử dụng; nhà, đất sử dụng chưa đúng mục đích.

Việc nghiên cứu bổ sung đánh thuế đối với nhà theo cơ quan quản lý, là phù hợp thông lệ quốc tế vừa khả thi, góp phần hạn chế đầu cơ nhà, khuyến khích sử dụng nhà ở tiết kiệm, hiệu quả. Bên cạnh đó, việc bổ sung đánh thuế đối với nhà góp phần thực hiện mở rộng cơ sở thu, làm tăng nguồn thu ngân sách địa phương.

Cơ quan quản lý cũng cho biết, thuế suất thuế bất động sản của các quốc gia đều cao hơn Việt Nam, dù xác định giá tính thuế theo phương pháp nào.

Số thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp bình quân mỗi năm tại Việt Nam khoảng 1.700 tỷ đồng. Thuế sử dụng đất nông nghiệp là không đáng kể, hằng năm thu chỉ vài chục tỷ đồng.

Tính chung lại, số thu thuế hàng năm đối với bất động sản tại Việt Nam (gồm thuế sử dụng đất nông nghiệp và phi nông nghiệp) chỉ chiếm 0,24% tổng thu thuế và chiếm 0,03% GDP. Con số này được đánh giá là quá thấp, chưa khai thác tốt nguồn thu từ bất động sản và chưa phát huy được vai trò của sắc thuế.

Trong khi đó, quy mô thuế bất động sản so với GDP tại các nước có thu nhập trung bình chiếm khoảng 1% và các nước có thu nhập thấp khoảng 0,5%, chỉ số một số quốc gia châu Phi đạt dưới 0,1% GDP.

(Nguồn: Vnexpress)

Khi nào “giấc mơ” 1 triệu căn nhà ở xã hội trở thành hiện thực?

Hàng loạt khó khăn, vướng mắc về pháp lý đã và đang tồn tại nếu không sớm được tháo gỡ sẽ là hệ lụy khiến kế hoạch phát triển nhà ở xã hội khó trở thành hiện thực.

Trong Đề án phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội (NOXH) đến năm 2030 mới được Bộ Xây dựng trình Chính phủ, sẽ cần tạo điều kiện cho DN huy động khoảng hơn 1,1 triệu tỷ đồng để thực hiện. Bên cạnh đó, hàng loạt khó khăn vướng mắc về pháp lý đã và đang tồn tại, nếu không được tháo gỡ sẽ khiến kế hoạch phát triển NOXH sẽ khó trở thành hiện thực.

Trong bối cảnh thị trường đang thiếu trầm trọng nguồn cung NOXH, nhiều DN muốn đầu tư, nhưng phải đối diện với nhiều thủ tục hành chính, lợi nhuận thấp và quy định chồng chéo. Hàng loạt vướng mắc khiến DN không thể triển khai kế hoạch đầu tư xây dựng NOXH.

Hiện nay, cơ sở pháp lý về NOXH đang dần được điều chỉnh. Tuy nhiên hàng năm, Chính phủ đều có thông báo lãi vay cho loại hình nhà ở này, nhưng nguồn ngân sách, giải ngân không nhiều dẫn đến các gói vay mua của người dân chưa được đáp ứng kịp thời.

“Sau thời gian làm nhóm NOXH, DN thấy rằng nếu quy định về giá trần NOXH cho từng khu vực sẽ phù hợp hơn với quy định phê duyệt giá bán nhà. Các DN quan tâm đến các dự án NOXH đang chờ đợi việc thay đổi chính sách mới xác định được hướng đi tiếp theo”, ông Phạm Tiến Dũng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Cát Tường nêu quan điểm.

Đến nay, cả nước đã hoàn thành 275 dự án NOXH với quy mô khoảng 147.000 căn hộ. Gần 400 dự án với quy mô khoảng 375.000 căn hộ đang được triển khai. Kết quả phát triển NOXH trong thời gian qua chưa đạt được kỳ vọng.

Theo Bộ Xây dựng, không ít địa phương chưa quan tâm hỗ trợ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài khu vực các dự án NOXH từ nguồn ngân sách địa phương. Bên cạnh đó, nhiều địa phương chưa thực sự quyết liệt trong công tác cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho các DN và người dân tham gia đầu tư xây dựng NOXH, dẫn đến thời gian chuẩn bị đầu tư, bồi thường giải phóng mặt bằng, giao đất, thời gian thẩm định, phê duyệt quy hoạch, dự án kéo dài. Trong khi đó, nhiều DN sản xuất, kinh doanh trong khu công nghiệp chưa quan tâm đến nhà ở cho công nhân, người lao động của mình.

Ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng, một trong những khó khăn của việc triển khai thực hiện dự án NOXH là trình tự thủ tục còn phức tạp, kéo dài thậm chí còn chậm triển khai thực hiện ở một số địa phương. “Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu và ban hành hướng dẫn về trình tự thủ tục đầu tư xây dựng một cách đầy đủ và cụ thể để làm cơ sở, căn cứ triển khai thực hiện”, ông Dũng tiết lộ.

Trên thực tế, Luật Nhà ở hiện hành chưa có quy định cho phép tổ chức DN, HTX thuộc đối tượng được mua, thuê, thuê mua NOXH trong khi nhu cầu đang rất lớn để cho người lao động ở. Bên cạnh đó, việc ưu đãi đối với DN không thực chất.

Các ưu đãi như miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế… nhưng thực tế chủ đầu tư không được hưởng mà người dân mới được hưởng. Ưu đãi thuế đối với chủ đầu tư dự án NOXH, nhà ở công nhân chỉ để cho thuê không thực hiện được do pháp luật về thuế không có quy định. Tại nhiều địa phương chưa dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội.

Chuyên gia kinh tế, Tiến sỹ Cấn Văn Lực cho rằng, quy định không nhất thiết phải có 1 quỹ đất 20% trong khu công nghiệp hay khu này khu kia, nhưng phải giải quyết được 2 vấn đề là phải có quy hoạch rõ ràng. “Thứ nhất là khu công nghiệp phải có nhà ở cho công nhân, có NOXH. Thứ hai là với NOXH, nhà ở cho công nhân cần phải có hệ sinh thái, không ai ra ở khu NOXH với đồng không mông quạnh, ngập lụt hay đường trường trạm không có”, ông Lực chỉ ra.

Trước hàng loạt vướng mắc trong công tác phát triển NOXH, các chuyên gia cho rằng, giải pháp cấp thiết hiện nay là cần sớm gỡ bỏ các “nút thắt” do khó khăn về nguồn vốn hỗ trợ, quỹ đất cũng như cải cách mạnh về thủ tục hành chính để thu hút các DN tham gia đầu tư. Một vấn đề quan trọng khác là phải khắc phục được tình trạng mua bán NOXH không đúng đối tượng, biến việc này trở thành hoạt động đầu cơ, trục lợi.