LÀN SÓNG PHÁ SẢN TẠI NHẬT: 'CƠN ĐAU ĐẦU' KHÓ CHỮA

Trong 6 tháng năm 2025, đã có hơn 5.000 doanh nghiệp tại Nhật Bản đã phá sản.

Số doanh nghiệp phá sản tại Nhật Bản tiếp tục tăng trong nửa đầu năm tài chính (tháng 4 – 9) lên hơn 5.100. Đây là mức cao nhất trong 12 năm qua khi tình trạng thiếu lao động và giá cả tăng cao gây áp lực lên các doanh nghiệp nhỏ.

Theo báo cáo của Tokyo Shoko Research, số vụ phá sản, liên quan đến các khoản nợ ít nhất 10 triệu yên (66.000 USD), đã tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước, lên 5.172. Đây là lần tăng thứ 4 liên tiếp xét theo giai đoạn tháng 4 – 9 hàng năm.

Với các doanh nghiệp nhỏ đặc biệt khó khăn, số công ty có vốn dưới 10 triệu yên và các công ty có nợ dưới 100 triệu yên chiếm hơn 70% tổng số vụ phá sản.

Tổng số nợ phải trả của các công ty phá sản trong trong giai đoạn này đã giảm 49,6% xuống còn 692,7 tỷ yên.

Số vụ phá sản do thiếu lao động đã tăng lên 202 trường hợp, so với mức 151 của năm trước. Đây là mức cao nhất kể từ khi có dữ liệu so sánh vào năm tài chính 2013.

Ngoài ra, 72 trường hợp phá sản vì chi phí lao động tăng, 66 vụ liên quan đến thiếu ứng viên và 64 vụ do nhân viên nghỉ việc.

Một đại diện của Tokyo Shoko Research cho biết: “Việc tăng lương là cần thiết để giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động, nhưng các công ty thiếu sức mạnh tài chính đang rơi vào tình trạng phá sản vì không thể đáp ứng được các điều kiện làm việc tốt hơn so với các công ty lớn hơn”.

Trong khi đó, 369 doanh nghiệp phá sản vì lạm phát, tăng so với con số 355 của năm trước và là năm thứ 3 tăng liên tiếp.

“Chi phí nhập khẩu tăng, bao gồm thực phẩm và năng lượng, do đồng yên yếu đang gây ra tác động nghiêm trọng, đặc biệt là đối với các ngành công nghiệp hướng đến nhu cầu trong nước như nhà hàng”, dại diện của Tokyo Shoko Research nhận định.

Theo ngành, lĩnh vực dịch vụ ghi nhận số doanh nghiệp phá sản cao nhất – 1.762 vụ, tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp theo là lĩnh vực xây dựng vốn đang phải đối mặt với chi phí vật liệu cao.

Tháng trước, Văn phòng Nội các Nhật Bản công bố báo cáo điều chỉnh cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý 2/2025 tăng 2,2% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa ước tính ban đầu là 1%.

Như vậy, nền kinh tế Nhật Bản đã tăng trưởng trong 2 quý liên tiếp, khi các nhà hoạch định chính sách tìm cách quản lý những thách thức từ lạm phát dai dẳng đến hậu quả từ việc Mỹ tăng thuế quan.

Trong tháng 7, tiền lương danh nghĩa tăng mạnh nhất trong 7 tháng, với tiền lương thực tế điều chỉnh theo lạm phát tăng nhẹ, trong khi chi tiêu hộ gia đình tăng tháng thứ 3 liên tiếp. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) kỳ vọng mức tăng trưởng tiền lương sẽ cao hơn lạm phát, thúc đẩy chi tiêu cá nhân và hỗ trợ tăng giá trong bối cảnh quốc gia này đang nỗ lực thoát khỏi tình trạng giảm phát.

Nhật Bản đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng do dân số già hóa và tỷ lệ sinh thấp, dẫn đến lực lượng lao động trong độ tuổi lao động bị sụt giảm nghiêm trọng. Tình trạng này gây áp lực lên nền kinh tế và khiến nhiều doanh nghiệp khó tuyển dụng nhân sự, đặc biệt là trong các ngành như y tế, nông nghiệp, xây dựng và công nghệ thông tin.

Theo kết quả một cuộc điều tra do công ty dữ liệu doanh nghiệp hàng đầu Nhật Bản Teikoku Databank (TDB) công bố hồi tháng 5, có tới 51,4% các doanh nghiệp của nước này đang trong tình trạng thiếu nhân lực, thậm chí phải thu hẹp quy mô do không đủ nhân công.

Trong đó, ngành đang ở trong tình trạng nghiêm trọng nhất là dịch vụ hậu cầu – vận tải. Có tới 72,2% doanh nghiệp thuộc ngành này không đủ tài xế. Đứng thứ 2 là ngành tin học – viễn thông với 69,9%, tiếp theo là các công ty xây dựng với 68,9%.

Đây đều là những con số cao nhất từ trước đến nay và là một trong những vấn đề gây đau đầu nhất đối với Chính phủ Nhật Bản. Để giải quyết vấn đề, chính phủ nước này đã và đang nới lỏng chính sách lao động nước ngoài để thu hút thêm nhân lực, với mục tiêu thu hút khoảng 500.000 lao động nước ngoài vào năm 2025.

TRUNG QUỐC TĂNG TỐC XÂY DỰNG KHO DỰ TRỮ DẦU

Trung Quốc tăng tốc xây dựng các kho dự trữ dầu trong chiến dịch tích trữ quy mô lớn sau khi cuộc xung đột Nga–Ukraine làm đảo lộn dòng chảy năng lượng toàn cầu.

Theo dữ liệu công khai, giới giao dịch và các chuyên gia trong ngành, nỗ lực mở rộng kho dự trữ của Bắc Kinh đã tăng mạnh trong năm nay. Đây là bước đi nhằm củng cố an ninh năng lượng trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động và nguồn cung ngày càng khó lường.

Theo các nguồn tin từ báo chí trong nước, báo cáo chính phủ và trang web doanh nghiệp, các tập đoàn dầu khí nhà nước như Sinopec và CNOOC sẽ bổ sung ít nhất 169 triệu thùng sức chứa tại 11 địa điểm trong giai đoạn 2025–2026. Khoảng 37 triệu thùng đã được xây dựng. Khi hoàn tất, số kho mới có thể lưu trữ tương đương hai tuần lượng dầu nhập khẩu ròng của Trung Quốc, nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.

Theo ước tính của S&P Global Commodity Insight, Trung Quốc đã tích trữ trung bình 530.000 thùng dầu/ngày từ đầu năm 2025. Chiến dịch này góp phần hút bớt nguồn cung dư thừa toàn cầu, hỗ trợ giá dầu trong bối cảnh nhóm OPEC+ dần rút lại cắt giảm sản lượng. Giới phân tích dự báo hoạt động tích trữ sẽ tiếp tục ít nhất tới quý I/2026, nhất là khi giá dầu gần đây ở mức dưới 70 USD/thùng.

Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào dầu nhập khẩu, chủ yếu vận chuyển bằng tàu biển. Đây là một điểm yếu chiến lược mà Bắc Kinh đang tìm cách giảm thiểu thông qua mở rộng kho dự trữ, đa dạng hóa nguồn nhập khẩu và duy trì sản xuất nội địa. Nước này cũng đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo và điện hóa đội xe, dự kiến nhu cầu xăng và diesel giảm, còn tiêu thụ dầu tổng thể đạt đỉnh vào năm 2027.

Theo phân tích của Reuters, lượng sức chứa mới được lên kế hoạch cho hai năm 2025–2026 gần bằng 180–190 triệu thùng mà các công ty phân tích như Vortexa và Kpler ước tính đã được bổ sung trong 5 năm trước. Tuy nhiên, do chính sách bảo mật, danh sách này có thể chưa đầy đủ và tiến độ các dự án có thể thay đổi.

Trung Quốc có hai loại kho chính: Kho Dự trữ Dầu Chiến lược (SPR) xây dựng trước 2019 và kho “thương mại” được xây dựng gần đây.

Cả hai đều phục vụ mục đích dự trữ khẩn cấp, nhưng kho “thương mại” được quản lý linh hoạt hơn dưới sự giám sát của Cục Dự trữ Lương thực và Chiến lược Quốc gia. Một đạo luật được thông qua vào tháng 1/2025 đã hợp nhất định nghĩa, yêu cầu các công ty duy trì “dự trữ trách nhiệm xã hội” dưới sự giám sát của nhà nước.

Tại tỉnh Thiểm Tây, hai địa điểm xây dựng với tổng sức chứa 11 triệu thùng được mô tả là một phần của kho dự trữ nhà nước. Trên đảo Hải Nam, cơ sở 20 triệu thùng của Sinopec vừa được mô tả là kho thương mại, vừa đóng góp cho dự trữ quốc gia.

Lần cuối Trung Quốc công bố số liệu chính thức là năm 2017, với tổng sức chứa 238 triệu thùng tại 9 cơ sở. Tháng 8/2025, Liên đoàn Dầu khí và Hóa dầu Trung Quốc cho biết sức chứa kho dự trữ quốc gia nên đạt hơn 1 tỷ thùng, tương đương ba tháng nhập khẩu ròng. Đây là mức phù hợp với yêu cầu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dành cho các nước thành viên, dù Trung Quốc chưa gia nhập tổ chức này.

Hai nguồn tin thương mại cho biết Bắc Kinh đặt mục tiêu mở rộng kho để đủ bù đắp sáu tháng nhập khẩu, tương đương khoảng 2 tỷ thùng.

Để so sánh, tính đến cuối tháng 8, Mỹ dự trữ 404 triệu thùng dầu thô trong Kho Dự trữ Dầu Chiến lược, dù nước này là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới và đã trở thành nước xuất khẩu ròng từ năm 2019.

Theo Kpler, tổng lượng dự trữ trong nước của Trung Quốc (bao gồm cả kho quốc gia và thương mại của các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân) đạt 799 triệu thùng vào đầu tháng 9, tăng 109 triệu thùng so với đầu năm 2023. Vortexa ước tính lượng tích trữ do doanh nghiệp nhà nước kiểm soát, bao gồm kho tại nhà máy lọc dầu, là 735 triệu thùng, tăng 73 triệu thùng trong cùng kỳ. Ngoài ra còn có 4 kho ngầm với sức chứa 110 triệu thùng mà Reuters báo cáo năm 2021 chưa được tính vào các ước tính tư nhân trên.

CUỘC CHIẾN THÔNG TIN MỸ - TRUNG TẠI PHILIPPINES

Khi các tàu Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Philippines trên Biển Đông vào tháng 11/2021, đại sứ Trung Quốc khi đó tại Manila đã lên Facebook kêu gọi người dân Philippines chia sẻ những điều họ yêu thích nhất về Trung Quốc.

Giữa hàng trăm bình luận ca ngợi nồng nhiệt, có ba bình luận đến từ một nam thanh niên có tên "Vince Dimaano."

Tuy nhiên, những bình luận đó – cũng như nhiều phản hồi khác dưới các bài đăng của đại sứ quán Trung Quốc – không phải thật.

Các bình luận này xuất phát từ các tài khoản giả do phái đoàn ngoại giao Trung Quốc tài trợ, theo các tài liệu nội bộ của một công ty tiếp thị có trụ sở tại Manila.

Công ty này, InfinitUs Marketing Solutions, đã tiến hành một chiến dịch trên không gian mạng do Trung Quốc tài trợ nhằm làm suy yếu sự ủng hộ đối với chính sách của chính phủ Philippines, đồng thời gieo rắc sự chia rẽ xung quanh liên minh an ninh giữa Manila và Washington, theo kết quả xem xét các tài liệu, tài khoản Facebook giả mạo, cũng như các cuộc phỏng vấn hai cựu nhân viên công ty và hai quan chức Philippines.

InfinitUs, thuộc sở hữu của Trung Quốc, cũng sử dụng các hồ sơ ảo để khuếch đại nội dung chống Mỹ do các cây bút Philippines tạo ra – trong đó có một số người đã nhận tiền từ Bắc Kinh, theo điều tra của Reuters.

InfinitUs và chủ sở hữu của công ty, ông Paul Li, đã không phản hồi các câu hỏi của Reuters. Trước đó, công ty này đã phủ nhận có bất kỳ liên quan nào đến "các hoạt động kỹ thuật số phi pháp."

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với Reuters rằng Bắc Kinh không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác.

Theo người phát ngôn này, những cáo buộc do một số chính trị gia Philippines đưa ra về chiến dịch gây ảnh hưởng của Trung Quốc "đã thất bại và thậm chí còn phản tác dụng."

Sự bùng nổ của mạng xã hội đã tăng tốc các chiến dịch gây ảnh hưởng tại Philippines, theo ông Jonathan Malaya, nhân vật cho đến gần đây vẫn là quan chức cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines.

Với vị trí gần Đài Loan, Philippines ngày càng có tầm quan trọng chiến lược đối với cả Mỹ và Trung Quốc, trong bối cảnh Bắc Kinh đã yêu cầu quân đội sẵn sàng cho khả năng chiếm Đài Loan trước năm 2027.

InfinitUs lần đầu tiên bị đưa ra ánh sáng trong một phiên điều trần tại Thượng viện Philippines hồi tháng Tư, khi Lãnh đạo phe đa số khi đó là Francis Tolentino cáo buộc công ty này sử dụng tài khoản giả để củng cố hình ảnh của đại sứ quán Trung Quốc và thực hiện một "chiến dịch gây ảnh hưởng" nhằm vào Philippines.

Ông Tolentino đã công bố bản sao một tấm séc từ đại sứ quán gửi cho InfinitUs và nhấn mạnh đến một số bài đăng của các tài khoản mà sau này Reuters xác định là giả mạo, dù ông không nói rõ thêm chi tiết.

Phạm vi hoạt động của InfinitUs vượt xa nội dung tuyên truyền thân Trung Quốc mà Thượng nghị sĩ Tolentino cáo buộc, theo điều tra của Reuters.

Hoạt động của công ty này bao gồm việc bôi nhọ liên minh Mỹ - Philippines và chỉ trích các loại vắc xin COVID do phương Tây sản xuất. Reuters cũng phát hiện ra rằng InfinitUs đã lập ra Ni Hao Manila, một trang tin được thiết kế giống như do người Philippines điều hành, theo lời kể của các cựu nhân viên.

Nhân viên của InfinitUs đã sử dụng các tài khoản giả dạng là người Philippines ủng hộ Bắc Kinh để công kích Mỹ và chỉ trích một nghị sĩ theo chủ nghĩa dân tộc nổi tiếng, theo hồ sơ tài khoản và tài liệu của công ty.

Các tài liệu này còn có một hợp đồng ký vào tháng 8/2023, giao cho InfinitUs nhiệm vụ "định hướng dư luận" trên Facebook và X, cùng với việc lập các báo cáo tiến độ công việc cho đại sứ quán Trung Quốc.

Reuters đã xác định được ít nhất mười tài khoản Facebook nằm trong cái mà InfinitUs gọi là một "đội quân" trong các tài liệu nội bộ.

Meta, chủ sở hữu của nền tảng Facebook, không bình luận về chiến dịch gây ảnh hưởng này, nhưng xác nhận các tài khoản đó đã vi phạm chính sách và đã bị xóa sau khi Reuters cảnh báo.

"ĐỘI QUÂN LUÔN ỦNG HỘ CÁC HOẠT ĐỘNG VÀ SÁNG KIẾN CỦA TRANG WEB ĐẠI SỨ TRUNG QUỐC," một báo cáo tiến độ nêu, ám chỉ lực lượng tài khoản giả [troll] nói trên.

"Đội quân đã lan truyền đoạn video giải thích về những nhược điểm của việc Mỹ triển khai tên lửa Typhon tại Philippines," một báo cáo khác, đề tháng 11/2024, viết.

Các tài khoản này cũng quảng bá các nội dung thân Trung Quốc có sự xuất hiện của các nhân vật truyền thông Philippines, trong đó có Rommel Banlaoi, một học giả chống khủng bố từng học tại Trung Quốc.

Năm 2022, Banlaoi được đề cử làm Phó Cố vấn An ninh Quốc gia, nhưng giới chức an ninh đã phản đối thành công.

Banlaoi là một trong hàng chục Philippines có ảnh hưởng lớn, từng nhận giải thưởng từ Hội Hữu nghị Philippines – Trung Quốc (APCU) kể từ năm 2021.

Tổ chức này được cựu Tổng thống Philippines Gloria Arroyo tái lập cùng một cơ quan của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Mỹ từng cáo buộc cơ quan này "lôi kéo chính quyền địa phương" của các nước khác.

Theo APCU, giải thưởng do đại sứ quán Trung Quốc tài trợ này được nhận số tiền hàng ngàn đô la Mỹ – gấp nhiều lần mức lương trung bình tại Philippines.

Ông Banlaoi không phản hồi các câu hỏi của Reuters.

Khi được hỏi về phát hiện của Reuters, ông Jonathan Malaya, một quan chức Philippines, cho biết chính phủ nhận thức rõ rằng "các bên trung gian thứ ba" đã lặp lại các luận điểm của Trung Quốc, sau đó được các tài khoản giả khuếch tán nhằm tạo hiệu ứng lan truyền.

"Mục tiêu cuối cùng của Trung Quốc là khiến Philippines phải quy phục," – ông Tolentino nói với Reuters.

Luật pháp của Philippines hiện chưa đủ mạnh trong việc chống sự can thiệp của nước ngoài, mặc dù các nhà lập pháp đang thúc đẩy sửa đổi và mở rộng quy định để xử lý việc phát tán thông tin sai lệch.

Các hình phạt khả dĩ bao gồm cả chế tài phạt tiền rất nặng.

Hoạt động của các tài khoản do InfinitUs kiểm soát phù hợp với "sách lược gây ảnh hưởng ở nước ngoài" của Trung Quốc, theo bà Bethany Allen thuộc Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) – người đã nghiên cứu các chiến dịch thông tin kiểu này và xem xét phát hiện của Reuters.

"Trên X và YouTube có rất nhiều tài khoản quảng bá hình ảnh 'Trung Quốc tươi đẹp, thân thiện' (và đôi khi là nội dung chính trị thẳng thắn hơn)," bà cho biết trong một email, đồng thời nói rằng những tài khoản này thường không tiết lộ mối dây liên hệ với Bắc Kinh, dù nhiều khả năng họ được Đảng Cộng sản Trung Quốc tài trợ.

Alphabet, chủ sở hữu của YouTube, và nền tảng X đã không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.

Trung Quốc và Mỹ tiến hành "chiến tranh thông tin"

Cả Trung Quốc và Mỹ đều đã tham gia vào "chiến tranh thông tin" nhằm tạo sức ảnh hưởng tại Philippines.

Năm ngoái, Reuters đã tiết lộ rằng Mỹ từng vận hành một chương trình trong đại dịch COVID-19 nhằm làm suy giảm uy tín của các loại vắc xin Trung Quốc tại Philippines - trong đó có việc sử dụng các tài khoản mạng xã hội giả mạo.

Khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc phản ứng rằng Washington nên "ngừng vu khống và bôi nhọ các quốc gia khác."

Gần đây, Mỹ đã cắt giảm ngân sách dành cho các chương trình đối phó với tuyên truyền của Bắc Kinh.

Vào tháng 4 vừa rồi, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đóng cửa một văn phòng từng phối hợp chặt chẽ với Manila để chống lại các chiến dịch tạo ảnh hưởng của Trung Quốc, sau khi Ngoại trưởng Marco Rubio cáo buộc cơ quan này kiểm duyệt và lãng phí ngân sách.

Theo một quan chức Philippines am hiểu vấn đề, Manila đã đóng góp dữ liệu cho cơ sở thông tin về các hoạt động của Trung Quốc do văn phòng nói trên quản lý.

Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters rằng Manila và Washington vẫn tiếp tục hợp tác nhằm chống lại "các hoạt động độc hại của Đảng Cộng sản Trung Quốc."

"Những chiến dịch làm xói mòn diễn ngôn dân chủ hoặc gây chia rẽ là điều không thể chấp nhận" và sự can thiệp ở nước ngoài tại Philippines phải bị lên án, người phát ngôn nói thêm

Nhà Trắng cũng ra tuyên bố rằng nỗ lực "loại bỏ lãng phí, gian lận và lạm dụng ngân sách" không làm suy giảm ảnh hưởng của Mỹ.

Đội quân troll

Từ khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. lên nắm quyền vào năm 2022, Philippines đã tăng cường quan hệ an ninh với Mỹ,

Philippines từng là thuộc địa của Mỹ và vẫn là mắt xích quan trọng trong chiến lược phòng thủ Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, Philippines vẫn duy trì mối liên hệ sâu rộng về văn hóa và kinh tế với Trung Quốc láng giềng.

Ông Marcos Jr., người kế nhiệm ông Rodrigo Duterte – vị tổng thống có lập trường thân Bắc Kinh - cho rằng Manila khó tránh khỏi việc bị lôi kéo vào bất kỳ xung đột nào liên quan đến Đài Loan.

Philippines cũng đã thể hiện lập trường cứng rắn hơn trong tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, quốc gia đòi chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông.

Trung Quốc thường xuyên cản trở - thậm chí có hành động bạo lực - đối với các hoạt động của tàu Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.

Chính sách đối ngoại của ông Marcos Jr. đánh dấu sự khác biệt rõ rệt với người tiền nhiệm. Trong khi ông Duterte tìm cách xích lại gần Trung Quốc, thì Bắc Kinh đã nhanh chóng quân sự hóa các đảo nhân tạo ở vùng biển tranh chấp và liên tục có những hành động hung hăng trên biển.

Khi hình ảnh của Trung Quốc tại Philippines xuống dốc, phái đoàn ngoại giao Bắc Kinh tại Manila đã tìm đến InfinitUs.

Theo hồ sơ doanh nghiệp, ông Li, chủ sở hữu của InfinitUs, cũng điều hành một công ty chuyên hỗ trợ người Trung Quốc di cư sang Philippines.

Vào cuối năm 2020, InfinitUs mở nhiều tài khoản Facebook. Điều này đã được Reuters xác định qua một báo cáo nội bộ không đề ngày gửi đến đại sứ quán Trung Quốc.

Tài liệu này bao gồm cả bản ghi các bình luận mà những tài khoản đó đã đăng trên trang mạng xã hội của đại sứ quán.

Hành vi của một tài khoản mang tên "Vince" được xem là tiêu biểu cho toàn nhóm.

"Vince" thường xuyên ca ngợi Trung Quốc, bảo vệ lực lượng hải cảnh nước này, và chia sẻ các nội dung của đại sứ quán. Tài khoản này khen ngợi vắc xin Sinovac của Trung Quốc và lan truyền các bài viết chỉ trích vắc xin do phương Tây sản xuất.

"Chúng ta nên ngừng đối đầu với Trung Quốc về vấn đề hàng hải," "Vince" viết.

InfinitUs dường như không quá chú trọng đến việc làm cho các tài khoản trông giống như thật. Ảnh đại diện của một hồ sơ trùng khớp với hình ảnh "một người đàn ông châu Á điển trai" được trang ảnh thương mại Dreamstime cung cấp.

Dreamstime cho biết họ nhận thức được việc hình ảnh của mình thường bị lạm dụng bởi mạng lưới bot và tài khoản giả, và khẳng định họ phản đối những hoạt động như vậy.

Tài khoản "Vince" cũng đăng các đánh giá gần như y hệt nhau về một số doanh nghiệp - giống với hai tài khoản khác mà Reuters xác định là thuộc quyền kiểm soát của InfinitUs. Theo Margot Hardy, chuyên gia của công ty phân tích trực tuyến Graphika, đây là dấu hiệu điển hình của hành vi không trung thực.

InfinitUs còn đứng sau các tài khoản tấn công một nghị sĩ nổi tiếng, theo các báo cáo của đại sứ quán.

Báo cáo tháng 11/2024 của công ty mô tả cách các tài khoản đó ồ ạt bình luận trên trang cá nhân của Nghị sĩ Robert Ace Barbers, người tích cực ủng hộ dự luật củng cố yêu sách hàng hải của Philippines.

Tài liệu này nói đến "chiến dịch bình luận hung hăng" nhằm vào các bài đăng của ông Barbers trong tháng, nhằm "phản đối các phát biểu tiêu cực của ông về Trung Quốc liên quan đến các quy định hàng hải mới."

Báo cáo không nêu ví dụ cụ thể. Tuy nhiên, vài ngày sau khi dự luật được thông qua, những cáo buộc chưa được kiểm chứng về hành vi phạm tội bắt đầu xuất hiện dày đặc trong phần bình luận các bài đăng cũ của Barbers.

Trước đó, các bài đăng của ông Barbers thường chỉ có vài chục bình luận, nhưng đến cuối tháng 11, con số tăng vọt lên hàng trăm.

"Những tài khoản troll này được lập trình để tác động đến lá phiếu của người dân Philippines," ông Barbers nói, đề cập đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng Năm, mà ông không thể tái tranh cử do giới hạn nhiệm kỳ.

Meta nói với Reuters rằng họ đầu tư nhiều vào việc bảo vệ bầu cử trên không gian mạng.

Cyabra, công ty phân tích thông tin sai lệch có trụ sở tại Mỹ, nói với Reuters rằng một làn sóng tài khoản giả có khả năng liên kết với Bắc Kinh cũng nhắm vào ông Marcos Jr. trên nền tảng X, cáo buộc ông tham nhũng và nghiện ma túy trong giai đoạn vận động tranh cử.

Reuters không thể độc lập xác minh sự tồn tại của chiến dịch này, nhưng đã xem xét nhiều bài đăng không được chứng thực trên X trong thời gian đó, cáo buộc tổng thống có các hành vi phi pháp.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố:

"Chúng tôi sẽ không, và cũng không có hứng thú, can thiệp vào các cuộc bầu cử của Philippines."

Chiến tranh ủy nhiệm?

Những tài khoản troll này đã hỗ trợ cho trang tin – văn hóa Ni Hao Manila, có nghĩa là "Xin chào Manila" trong tiếng Quan thoại.

Trang này đăng các video ca ngợi sức mạnh hải quân của Trung Quốc và chỉ trích việc Philippines hợp tác an ninh với Mỹ. Một số bài đăng của trang cũng được chia sẻ lại bởi các tài khoản giả mạo do InfinitUs điều hành.

Một cựu nhân viên của InfinitUs cho biết công ty này đã mua lượt thích và lượt theo dõi ảo từ các nhà cung cấp dịch vụ Facebook cho Ni Hao Manila. Trang tin này hiện có khoảng 115.000 người theo dõi trên YouTube và 300.000 trên TikTok.

Bà Hardy thuộc tổ chức phân tích mạng Graphika nói rằng kênh TikTok của Ni Hao Manila thể hiện hành vi phi tự nhiên, chẳng hạn như video có hàng trăm lượt thích nhưng không có bình luận nào.

TikTok cho biết họ đã điều tra tài khoản của Ni Hao Manila sau khi được Reuters thông báo và xóa bỏ các lượt theo dõi giả.

Ni Hao Manila cũng chia sẻ nội dung từ ít nhất một người Philippines tham gia quản lý APCU, tổ chức có liên hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Một số quan chức đương nhiệm hoặc từng giữ chức tại Philippines cũng nhận được giải thưởng từ APCU – giải thường mà tổ chức này khẳng định đi kèm với khoản tiền mặt từ khoảng 850 đến 3.440 USD.

Trong số này có Manuel Mamba, một lãnh đạo cấp tỉnh, người từng phản đối một số kế hoạch cho phép quân đội Mỹ đồn trú; Regina Tecson, trợ lý thân cận của Sara Duterte (con gái cựu tổng thống Rodrigo Duterte); Jaime T. Cruz và Carlos Chan, hai cựu đặc phái viên tại Bắc Kinh.

Ông Mamba, người nhận giải thưởng mà APCU nói trị giá 2.570 USD, nói với Reuters rằng ông có nhận bảng vinh danh, nhưng "không biết gì về khoản tiền thưởng hay bất kỳ thỏa thuận trao đổi nào liên quan đến việc này."

Ông nói thêm rằng việc ông tiếp xúc với các đại diện nước ngoài - trong đó có việc nhận quyên góp từ Đài Loan cho nạn nhân bão - "phù hợp với trách nhiệm của tôi trong việc thúc đẩy hợp tác và cơ hội có lợi cho người dân địa phương."

Bà Tecson cho biết không có điều kiện ràng buộc nào đi kèm với khoản tiền thường thưởng khoảng 1.700 USD, và bà đã dùng số tiền đó cho hoạt động từ thiện.

Những người nhận thưởng khác được APCU công bố gồm Banlaoi (ứng viên cố vấn an ninh quốc gia), cùng các cây bút Herman Tiu Laurel, Adolfo Paglinawan và Rod Kapunan.

Cả bốn người này đều bị xác định là công cụ tăng ảnh hưởng cho Trung Quốc trong một tài liệu nội bộ năm 2024 do một cơ quan an ninh Philippines biên soạn, mà Reuters đã xem được, về can thiệp nước ngoài.

Ông Tiu Laurel không trả lời các câu hỏi cụ thể của Reuters, nhưng nói rằng giải thưởng nhằm vinh danh "những cá nhân lên tiếng vì sự thật trong quan hệ Philippines - Trung Quốc."

APCU, cũng như Cruz, Chan, Paglinawan và Kapunan, không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.

Các khảo sát cho thấy người dân Philippines vẫn ủng hộ mạnh mẽ liên minh với Mỹ, nhưng theo cựu Thượng Nghị sĩ Tolentino, những nỗ lực của Bắc Kinh đang dần cho thấy hiệu quả nhất định.

Các cuộc thăm dò cho thấy ứng viên hàng đầu cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2028 là bà Sara Duterte, người từng chỉ trích chính sách thân Mỹ của Tổng thống đương nhiệm Marcos Jr.

Ông Tolentino nói: "Người Philippines tin vào mạng xã hội. Họ có thể bị tác động."

THOẢ THUẬN ISRAEL – HAMAS: ISRAEL KIỂM SOÁT 53% GAZA

Quan chức cấp cao của Hamas Osama Hamdan cho biết việc trao trả con tin Israel và thả tù nhân Palestine dự kiến sẽ diễn ra ngày 13.10, trong khi Israel nói quân đội nước này dù rút quân sẽ vẫn kiểm soát khoảng 53% lãnh thổ Gaza.

Phát biểu trên Đài Al-Araby (trụ sở Qatar), quan chức Hamdan cho biết chính phủ Israel cần phê chuẩn thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza vào hôm nay (9.10), và những chi tiết của cuộc trao đổi sẽ được chốt vào ngày 11.10 trước khi được tiến hành vào ngày 13.10.

"Trước khi thực thi thỏa thuận, sẽ có tuyên bố rằng chiến sự đã kết thúc", theo ông Hamdan, thêm rằng ông kỳ vọng Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ là người đưa ra tuyên bố này.

Mỹ và Israel chưa đưa ra bình luận về thông tin từ quan chức Hamas.

Trước đó, Reuters dẫn lời một phát ngôn viên của chính phủ Israel xác nhận thỏa thuận đã được ký kết vào sáng 9.10 (giờ Ai Cập), và thỏa thuận sẽ được thực thi trong vòng 24 giờ sau khi nội các họp.

Israel sẽ làm gì sau thỏa thuận ngừng bắn?

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu dự kiến triệu tập nội các an ninh vào tối 9.10 (giờ địa phương) để thông qua thỏa thuận ngừng bắn vừa ký kết ở Ai Cập. Kế đến, toàn thể quốc hội được triệu tập để phê chuẩn về việc trả tự do cho các tù nhân Palestine.

Cả hai nội dung gồm ngừng bắn và thả tù nhân đều được dự đoán sẽ dễ dàng được thông qua với tỷ lệ ủng hộ cao, cho dù một số bộ trưởng cực hữu bỏ phiếu chống.

Sau khâu phê chuẩn ở quốc hội, Israel sẽ công bố danh sách các tù nhân Palestine sẽ được thả.

Phía Israel xác nhận ông Marwan Barghouti, một trong những tù nhân quan trọng nhất của Palestine, sẽ không được trả tự do theo thỏa thuận.

Còn theo báo The Times of Israel, khi chính phủ Israel chính thức phê chuẩn thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza, quân đội Israel sẽ bắt đầu rút bớt quân khỏi lãnh thổ này.

Trong vòng 24 giờ, quân đội Israel dự kiến sẽ rút lui về các tuyến quân sự theo thỏa thuận, cho phép duy trì việc kiểm soát khoảng 53% lãnh thổ Gaza, đa số là các khu vực ngoài đô thị.

Sau đợt rút quân, quân đội Israel sẽ tiếp tục kiểm soát vành đai an ninh chạy dọc theo toàn bộ biên giới Gaza, bao gồm Hành lang Philadelphi giữa Ai Cập và Gaza; dọc theo Beit Hanoun và Beit Lahiya ở rìa bắc; một phần ngoại ô phía đông của TP. Gaza; phần lớn Rafah và Khan Younis ở miền nam Gaza.

Nguồn: Kenh14; Soha; BBC; Thanh Niên