BRAZIL LŨ LỤT LỊCH SỬ, HÀNG TRĂM NGƯỜI THIỆT MẠNG, MẤT TÍCH

Reuters ngày 5.5 dẫn lời các quan chức Brazil cho biết mưa lớn tại bang Rio Grande do Sul, miền nam Brazil đã khiến ít nhất 55 người thiệt mạng và hơn 70 người mất tích.

Lũ lụt đã phá hủy đường sá và cầu cống ở một số vùng trong tiểu bang miền nam Brazil. Cơn bão cũng gây ra lở đất và sập một phần đập tại một nhà máy thủy điện nhỏ. Nhà chức trách vào tối 4.5 cho biết con đập thứ hai ở thành phố Bento Goncalves cũng có nguy cơ bị sập.

Giới chức Rio Grande do Sul cho biết 74 người mất tích và hơn 69.000 người đã phải di dời vì các cơn bão trong vài ngày qua đã ảnh hưởng đến gần 2 phần 3 trong số 497 thành phố thuộc tiểu bang.

Tại thành phố Porto Alegre, thủ phủ của Rio Grande do Sul, hồ Guaiba đã bị vỡ bờ, gây ngập đường phố. Thống đốc bang tiểu Eduardo Leite nói với các phóng viên vào tối 4.5 rằng Rio Grande do Sul sẽ cần một kế hoạch chi tiêu lớn để phục hồi và khắc phục hậu quả sau cơn bão, với quy mô tương tự "Kế hoạch Marshall" mà Mỹ từng đưa ra để viện trợ Tây Âu sau Thế chiến 2.

Tổng thống Brazil Lula da Silva đã đến bang miền nam vào ngày 2.5 và sẽ trở lại vào ngày 5.5 để theo dõi công tác cứu hộ. Theo cơ quan khí tượng tiểu bang, dự kiến có mưa ở các khu vực phía bắc và đông bắc của bang cho đến ngày 5.5, nhưng lượng mưa đã giảm và sẽ thấp hơn nhiều so với mức đỉnh điểm được thấy vào đầu tuần.

Vào thời điểm xảy ra trận lụt, ông Lula da Silva đang có cuộc tiếp đón Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio tại thủ đô Brasilia. "Những lời đầu tiên của Thủ tướng Kishida trong cuộc họp là thể hiện tình đoàn kết với người dân bang Rio Grande do Sul, những nạn nhân của một trong những trận lũ lụt lớn nhất từng biết. Chưa bao giờ trong lịch sử Brazil lại có lượng mưa lớn như vậy ở một địa điểm”, ông nói.

Cơ quan Địa chất Brazil cho biết lũ lụt toàn bang đã vượt qua trận lũ lịch sử vào năm 1941. Ở một số thành phố, mực nước đạt mức cao nhất kể từ khi thu thập số liệu cách đây gần 150 năm.

Trong diễn biến tương tự, quốc gia Haiti ở Trung Mỹ cũng chứng kiến đợt mưa lớn vào ngày 2 - 3.5, khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và hàng ngàn ngôi nhà hư hại, cũng như gây thiệt hại nghiêm trọng đến vựa lúa lớn của cả nước ở miền bắc, theo Reuters.

CƠN SỐT “SĂN” VE SẦU TẠI TRUNG QUỐC

Mỗi khi hè tới, cơn sốt ve sầu lại nổi lên ở Trung Quốc, bởi đây là món ăn được nhiều người ưa chuộng, trong khi xác ve được dùng làm thuốc đông y.

Đêm hè, khi sức nóng ban ngày tan dần, ánh đèn pin lại lấp ló trong những công viên ở thành phố Tảo Trang thuộc tỉnh Sơn Đông, đông bắc Trung Quốc. Người dân tỉ mẩn rọi đèn vào từng thân cây để tìm ve sầu, loại thực phẩm đặc biệt chỉ có vào mùa hè.

"Bây giờ ve không nhiều như hồi tôi còn nhỏ, nhưng cũng bắt được khoảng 200 con mỗi tối", ông Trương nói khi cầm đèn pin soi lên cây dưới chân cầu Đài Nhi Trang ở Tảo Trang.

Giá ve sầu đã tăng từ 0,5 tệ (0,06 USD) một con năm 2012 lên gấp ba vào năm 2023. Mỗi kg ve sầu có khoảng 400-440 con, tương đương 84-92 USD/kg.

Mùa hè tới, cơn sốt ve sầu lại bùng lên ở Trung Quốc. Nhiều người ở Tảo Trang dắt theo con cái, cháu chắt trong nhà đi bắt ve mỗi tối. Ve sầu thường chui lên khỏi mặt đất lúc 20h, nên họ thường cầm theo đầy đủ dụng cụ đợi sẵn ở những khu vực nhiều cây từ chập tối.

Người dân Trung Quốc rất thích ăn ve sầu, góp phần thúc đẩy sự phát triển của hoạt động săn bắt và nuôi loài động vật này.

Vương Thống Phấn, quản lý trang trại Thuận Lợi ở Tảo Trang, bắt đầu nuôi ve sầu từ năm 2008, thời điểm giá ve sầu chưa cao như hiện nay.

"Trước đây món ve sầu chưa phổ biến nên ít người ăn. Khi món này trở nên thịnh thành, số người đi bắt ve tăng lên, nhưng lượng ve ngày càng ít do quá trình đô thị hóa, khiến giá cả tăng vọt", ông Vương cho hay.

Mùa hè năm ngoái, trang trại của ông Vương bán sạch lượng ve thu hoạch trong chưa đầy một tháng. Vào cuối mùa, sản lượng ve sầu giảm, nhưng nhu cầu vẫn cao, khiến giá tiếp tục tăng.

Giá ve sầu cao khiến nhiều nông dân nhìn ra cơ hội làm giàu. Tại trang trại Thuận Lợi, ngoài nuôi ve, ông Vương còn bán hộp chứa trứng ve sầu tới nhiều khu vực ở Trung Quốc.

"Một hộp chứa 1g trứng ve có giá 40 tệ (5,7 USD). Mỗi ngày chúng tôi bán được 1.000 hộp", ông nói.

Sau khi vùi xuống lòng đất, trứng sẽ nở thành ve sầu, leo lên các loại cây như dương, liễu, du và một số cây ăn quả. Đây là thời điểm để thu hoạch ve sầu.

Ve sầu thích loại đất cát ẩm nhưng không bị ngập nước, đòi hỏi quá trình chăm sóc tỉ mỉ, nhưng tỷ lệ ve chui lên khỏi mặt đất không cao.

"Bình thường mỗi gốc cây chỉ được vùi 1-2 g trứng ve sầu, tương đương 4.000-8.000 quả, nhưng tỷ lệ ve sống chui khỏi mặt đất chỉ 400-1.200 con", ông Vương cho hay.

Chủ trang trại này cho hay ve sầu được người Trung Quốc ưa chuộng vì là loại côn trùng quý, giàu protein hơn cả thịt bò, cũng như chứa nhiều loại vitamin, nguyên tố vi lượng.

Xác ve sầu còn là một loại thuốc đông y, dùng để trị trúng gió, cảm nắng, viêm họng, khản giọng, uốn ván và một số bệnh khác. Trên các trang mạng mua sắm trực tuyến của Trung Quốc, xác ve sầu được bán với giá gần 113 USD/kg.

Ông Vương cho biết nhiều cơ sở chế biến thuốc đông y trong khu vực thường tìm đến trang trại của ông để thu mua xác ve. "Tôi vừa bán một lô xác ve cho khách hàng đồng hương với giá 522 tệ/kg (74 USD)", Vương nói.

Ông Triệu Lực, giám đốc bảo tàng côn trùng Hoa Hy ở thành phố Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên, cho biết ve sầu trên thị trường Trung Quốc chủ yếu là sầu vàng Cryptotympana atrata Fabriciu, không thuộc danh mục động vật cần bảo tồn, nên người dân được phép săn bắt.

"Hoạt động này ảnh hưởng rất ít tới môi trường sinh thái, bởi ve sầu là loài có khả năng sinh sản mạnh và thường xuất hiện số lượng lớn hàng năm", ông nói.

Ông Triệu cho hay truyền thống ăn ve sầu của người Trung Quốc đã có từ hàng nghìn năm trước và được ghi chép trong các tài liệu cổ. Tuy nhiên, ông cảnh báo ăn nhiều ve sầu có thể dẫn tới dị ứng protein côn trùng.

Giới chức y tế Trung Quốc cho biết ve sầu chứa lượng lớn protein dị tính, dễ gây dị ứng và không khuyến khích người mẫn cảm ăn ve sầu. Ủy ban Y tế Hàng Châu năm 2023 khuyến nghị những người có cơ địa dị ứng, người mắc bệnh thận, bệnh gout và gan không nên ăn ve sầu, trong khi người bình thường không nên ăn quá 5-8 con mỗi ngày.

THẾ GIỚI CHẤN ĐỘNG VÌ CÔNG NGHỆ TRUNG QUỐC: TẠO RA LOẠI PIN ĐƯỢC VÍ NHƯ TƯƠNG LAI CỦA XE ĐIỆN

Loại pin nước mới được kì vọng sẽ làm thay đổi bộ mặt ngành xe điện tương lai.

SCMP dẫn các nguồn tin cho biết, một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc đã phát triển một công nghệ pin mới có tên là “pin nước”, hay còn có tên chính thức là pin kim loại – ion nước. Điểm đặc biệt của loại pin này là nó có mật độ năng lượng gần gấp đôi pin lithium truyền thống, điều này đồng nghĩa rằng nó có tiềm năng rất lớn cho các công nghệ tương lai, ví dụ như xe điện.

Được biết, theo một bài nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature Energy vào ngày 23/4, pin nước gốc iốt và brom có mật độ năng lượng 1200 watt-giờ mỗi lít (Wh/L) so với 700Wh/L của pin lithium.

Kết quả công bố bởi nhóm nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS). Họ cho biết pin nước của họ cũng an toàn hơn pin lithium không chứa nước - loại pin “rất dễ cháy”.

Các nhà nghiên cứu đánh giá rằng loại pin mới ổn định và cho thấy tiềm năng đầy hứa hẹn để phát triển pin nước có thể sạc, đảm bảo an toàn và có mật độ năng lượng cao thế hệ tiếp theo.

Li Xianfeng, giáo sư tại Viện Vật lý Hóa học CAS Đại Liên kiêm tác giả liên hệ (corresponding author) của nghiên cứu, cho biết phát hiện của họ “có thể mở rộng các ứng dụng pin nước trong lĩnh vực pin điện”.

Hiện nay, pin lithium là tiêu chuẩn được sử dụng trên toàn thế giới vì mật độ năng lượng cao. Nghiên cứu cho biết pin lithium truyền thống chứa chất điện phân không chứa nước – một thành phần cho phép pin sạc và xả tuy nhiên cũng dễ cháy.

Pin nước được tạo thành từ chất điện phân gốc nước nên không gây ra rủi ro an toàn.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cho biết pin nước thường có mật độ năng lượng thấp hơn nhiều so với pin không chứa nước ở mức dưới 200Wh/L.

Các nhà nghiên cứu cho biết mật độ năng lượng thấp hơn ở quy mô nhỏ khiến pin nước “chỉ phù hợp cho việc lưu trữ năng lượng cố định quy mô lớn”.

Để giải quyết vấn đề này, nhóm nghiên cứu đã phát triển chất điện phân gốc brom và iốt có thể khắc phục các vấn đề về mật độ năng lượng này.

Khi được lắp ráp thành một cục pin có anot làm từ cadmium, họ nhận thấy pin “sử dụng được liên tục trong hơn 300 chu kỳ sạc và xả” với hiệu suất năng lượng là 78%.

Khi các nhà nghiên cứu thử nghiệm chất điện phân của họ với anot làm từ vanadi, họ nhận thấy vòng đời của pin có thể kéo dài tới 1.000 chu kỳ, “chứng tỏ độ ổn định đáng kể”. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng mật độ năng lượng của pin của họ thậm chí còn “vượt quá mật độ năng lượng của một số vật liệu điện cực rắn” và có thể có giá thành tương đương với pin lithium truyền thống.

Bài viết cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi chứng minh độ khả thi và mức an toàn của pin nước với mật độ năng lượng cao, điều này mang lại tiềm năng phát triển, lưu trữ năng lượng ở quy mô lưới điện và thậm chí cả xe điện”.

NGƯỜI ISRAEL BIỂU TÌNH YÊU CẦU THỦ TƯỚNG CHẤP NHẬN THỎA THUẬN NGỪNG BẮN

Hàng ngàn người Israel biểu tình hôm thứ Bảy, yêu cầu Thủ tướng Benjamin Netanyahu chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn với phong trào Hồi giáo Hamas để tạo điều kiện cho các con tin người Israel còn lại được đưa về nhà từ Dải Gaza.

Tại một cuộc biểu tình ở Tel Aviv diễn ra khi các quan chức Hamas hội họp với những người trung gian điều giải của Ai Cập và Qatar ở Cairo, người thân và người ủng hộ của hơn 130 con tin vẫn đang bị cầm giữ cho biết phải làm bất cứ điều gì có thể để đưa họ về nhà, Reuters đưa tin.

Các cuộc biểu tình diễn ra trước Ngày Tưởng niệm cuộc diệt chủng Holocaust Yom HaShoah năm nay rơi vào ngày 6 tháng 5, khi cuộc chiến ở Gaza sắp hết tháng thứ bảy trong bối cảnh áp lực quốc tế ngày càng tăng kêu gọi dừng chiến sự.

Theo thống kê của Israel, khoảng 1.200 người Israel và người nước ngoài đã thiệt mạng vào ngày 7 tháng 10, ngày đẫm máu nhất trong lịch sử Israel, khi những kẻ chủ chiến người Palestine tràn qua biên giới tấn công các thành thị. Đáp lại, Israel phát động một cuộc tấn công khốc liệt nhắm vào Dải Gaza, phá hủy những khu rộng lớn và giết chết hơn 34.000 người, theo số liệu của cơ quan y tế Palestine.

Chính phủ của ông Netanyahu khẳng định họ sẽ không dừng chiến tranh cho đến khi Hamas bị tiêu diệt và tất cả các con tin được trả về nhưng những nỗ lực ráo riết đang được thực hiện để đạt được hưu chiến mà có thể dẫn đến ngừng bắn hoàn toàn.

Nhưng ông Netanyahu đang đối mặt với sức ép từ các đảng tôn giáo theo chủ nghĩa dân tộc trong liên minh của ông đòi ông khước từ thỏa thuận với Hamas và tiếp tục cuộc tiến công được hứa hẹn từ lâu nhắm vào thành phố Rafah ở nam Gaza.

NGA TRUY NÃ ZELENSKY

Bộ Nội vụ Nga đưa Tổng thống Ukraine Zelensky vào danh sách truy nã.

Hãng tin TASS (Nga) cho biết ngày 4/5, Bộ Nội vụ Nga đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky.

“Volodymyr Aleksandrovich Zelensky, sinh ngày 25 tháng 1 năm 1978 đang bị truy nã theo một điều khoản của Bộ luật Hình sự”, RIA Novosti ngày 4/5 dẫn cơ sở dữ liệu của Bộ Nội vụ Nga cho hay.

Ông Zelensky là Tổng thống Ukraine từ năm 2019 đến nay.

Cùng ngày, Bộ Nội vụ Nga cũng đưa cựu Tổng thống Ukraine Pyotr Poroshenko vào danh sách truy nã. Theo TASS, cựu Tổng thống Poroshenko cũng bị truy nã vì tội hình sự nhưng không nêu rõ chi tiết.

Ông Poroshenko là Tổng thống Ukraine từ năm 2014 đến 2019.

Theo RIA Novosti, Bộ Nội vụ Nga còn đưa một loạt các nhân vật chính trị Ukraine vào danh sách truy nã như Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Ukraine Alexander Litvinenko; cựu Bộ trưởng Tư pháp Ukraine Pavel Petrenko; cựu giám đốc Cơ quan An ninh Ukraine Valentin Nalyvaichenko; cựu Bộ trưởng Tài chính Ukraine Alexander Shlapak; cựu thống đốc Ngân hàng Quốc gia Ukraine Stepan Kubiv.

Ủy ban Điều tra Nga hồi tháng 1 cáo buộc ông Shlapak và ông Kubiv vì cung cấp nguồn lực tài chính cho quân đội Ukraine để tiến hành chiến dịch nhằm vào các tỉnh ly khai ở vùng Donbass.

Nguồn: Thanh Niên; Vnexpress; CafeF; VOA; Soha