Trong nhiều năm, số lượng học sinh học nghề ở Đức ít hơn mức cần thiết. Với mức thù lao học nghề tối thiểu Mindestausbildungsvergütung, nhà nước muốn góp phần tạo ra sự thay đổi. Thù lao học nghề tối thiểu, thường được gọi không chính xác là mức lương tối thiểu Mindestlohn vốn chỉ áp dụng cho người lao động, không áp dụng cho học sinh học nghề. Thù lao học nghề tối thiểu được quy định trong Đạo Luật Đào tạo nghề Berufsbildungsgesetz, có hiệu lực từ ngày 01.01.2020.

1. Mức thù lao học nghề tối thiểu

Các công ty đào tạo phải trả cho học viên mức thù lao phù hợp và phải tăng lên theo năm đào tạo, ít nhất hàng năm. Mức phù hợp đó tùy thuộc từng xí nghiệp trả thù lao tự quyết định, nhưng không được thấp hơn mức thù lao tối thiểu quy định trong Đạo Luật Dạy nghề. Mức thù lao học nghề tối thiểu năm đầu tiên hiện là 682 Euro/tháng, áp dụng cho các hợp đồng học nghề bắt đầu từ ngày 01.01 đến 31.12.2025.

Kể từ mùa thu năm 2023, mức thù lao học nghề tối thiểu hàng năm được Viện Đào tạo nghề Liên bang (BIBB) cập nhật và được Bộ Giáo dục và Nghiên cứu Liên bang (BMBF) công bố trên Công báo Luật Liên bang, chậm nhất ngày 01.11 hàng năm.

Bảng dưới đây cho thấy mức thù lao học nghề tối thiểu (tính theo tháng) tăng trong 5 năm lại đây, so với mức lương tối thiểu áp dụng cho người lao động (tính theo giờ):

Đánh giá mức thù lao học nghề tối thiểu hàng năm

Đối với năm đào tạo thứ hai, thứ ba và thứ tư, mức thù lao tối thiểu tăng thêm so với năm đầu tiên là 18%, 35% và 40%.

Mức thù lao áp dụng cho đào tạo bán thời gian

Mức thù lao học nghề tối thiểu theo luật định là tổng mức cố định hàng tháng cho đào tạo toàn thời gian. Học sinh học nghề bán thời gian cũng được hưởng mức thù lao phù hợp. Xí nghiệp đào tạo có thể giảm mức thù lao nhưng vẫn phải đảm bảo phù hợp với quy định mức thù lao học nghề tối thiểu. Nghĩa là, mức thù lao sẽ bị coi không phù hợp, nếu tỷ lệ giảm tiền thù lao cao hơn tỷ lệ giảm giờ làm việc hàng ngày hoặc hàng tuần. Về nguyên tắc, cũng có thể thỏa thuận về mức thù lao đào tạo không giảm đối với đào tạo bán thời gian.

Thù lao học nghề áp dụng cho hợp đồng lao động tập thể

Về nguyên tắc, mức thù lao học nghề tối thiểu không thể bị cắt giảm. Tuy nhiên, hợp đồng lao động tập thể được ưu tiên áp dụng hơn so với luật thù lao học nghề tối thiểu. Nếu xí nghiệp đào tạo bị ràng buộc bởi thỏa ước tập thể thì ít nhất phải trả mức thù lao đã thỏa thuận trong thỏa ước tập thể. Nếu thỏa ước tập thể quy định mức thù lao học nghề thấp hơn mức thù lao học nghề tối thiểu thì các công ty đào tạo bị ràng buộc bởi thỏa ước tập thể có thể tuân thủ thỏa ước tập thể này. Đối với các công ty không bị ràng buộc bởi các thỏa ước tập thể, ngoài khoản mức thù lao học nghề tối thiểu, mức thù lao của họ có thể thấp hơn tối đa 20% so với tỷ lệ thương lượng tập thể áp dụng cho ngành và khu vực của họ.

Ví dụ cách tính toán

Nếu một thỏa ước tập thể năm 2025 quy định mức thù lao học nghề là 1.000 Euro mỗi tháng trong năm đào tạo đầu tiên, thì xí nghiệp được phép thỏa thuận với học sinh mức thù lao tối thiểu là 80% số tiền này, tức là 800 Euro trong trường hợp thấp nhất. Nếu thỏa thuận tập thể đặt ra mức 750 Euro/tháng, thì được phép giảm mức thù lao tối đa xuống mức thù lao tối thiểu theo luật định là 682 Euro. Tuy nhiên, nếu xí nghiệp đào tạo là thành viên của hiệp hội, hiệp hội người sử dụng lao động và người học việc được tổ chức trong công đoàn lao động tập thể thì phải trả lương theo thỏa ước tập thể như trước mà không bị khấu trừ.

Đối với học sinh học nghề nghỉ sinh con

Chẳng hạn, một nam học sinh bắt đầu học nghề vào năm 2024 và trở thành cha vào năm 2025 có thể nghỉ phép chăm con và sau đó tiếp tục quá trình đào tạo của mình. Nếu học sinh gián đoạn đào tạo trong một năm, mức thù lao từ năm 2024, năm bắt đầu đào tạo, sẽ được áp dụng cho năm đào tạo tiếp theo.

Hình phạt đối với vi phạm mức thù lao học nghề tối thiểu

Các xí nghiệp không trả đúng mức thù lao học nghề tối thiểu tương ứng hoặc không trả đúng thời hạn không chỉ phải đối mặt với yêu cầu trả thêm tiền cho học sinh học nghề mà còn bị áp dụng Đạo Luật Đào tạo nghề, phạt vi phạm hành chính, có thể lên tới 5.000 Euro. 

(CÒN TIẾP)

Đức Việt Online