Người Việt ở Mỹ chuẩn bị đón tết

Mặc dù còn hơn một tháng nữa mới đến Tết Giáp Thìn 2024 nhưng không khí tết bắt đầu xuất hiện nhiều nơi có đông đảo bà con người Mỹ gốc Việt sinh sống, trong đó có bang Texas.

Tại thành phố Dallas, một trong những thành phố có cộng đồng người Mỹ gốc Việt sinh sống và làm việc đông nhất ở Mỹ, các khu chợ người Việt nổi tiếng như: chợ Hiệp Thái, Nguyên Lợi, Hiệp Phong, Bến Thành Plaza… đã rộn ràng không khí tết. Thông thường, sau khi ăn lễ Noel thì các chợ người Việt ở Mỹ bắt đầu bán hàng tết những loại bánh, mứt, bao lì xì…

Vào những ngày cuối tuần, khi mọi người được nghỉ làm, các khu chợ này trở nên đông đúc, vui nhộn hơn. Các giọng địa phương từ các vùng miền Bắc, Trung, Nam rôm rả chào nhau, chuyện trò vui vẻ. Đặc biệt, các em sinh viên mới từ Việt Nam sang Mỹ du học rất thích đến các khu chợ này khám phá thêm văn hóa người Việt ở xứ người.

Do tình hình kinh tế của nhiều người không tốt như các năm trước nên sức mua vào thời điểm này của năm nay nhìn chung chưa cao. Chị Đào Nguyễn, bán bánh mứt ở chợ Bến Thành Plaza, nói: “Năm nay bán chậm hơn mọi năm, doanh thu của tôi bằng khoảng một nửa các năm trước”. Các khu chợ khác cũng rơi vào cảnh tương tự.

Tuy nhiên, theo chị Đào và các tiểu thương chợ này, cũng như người Việt mình trong nước, bà con hoặc do bận công việc, hoặc cũng có thể đợi đến sát tết mới đi mua sắm. Cũng như ở nhiều nước khác, cộng đồng người Việt ở Mỹ, dù rất bận rộn nhưng luôn giữ tập tục ăn Tết Nguyên đán, nhất là những người lớn tuổi. Tuy nhiên, mọi người có cách sắm sửa tết linh hoạt tùy theo hoàn cảnh và điều kiện.

Cô Phượng Trần, 68 tuổi, sang định cư ở Dallas từ hơn 30 năm qua, cho biết do về hưu nên cô có nhiều thời gian rảnh hơn. Tuần nào cô cũng đi chợ Việt để thưởng thức món ăn quê hương, nhất là thời gian này, được tận hưởng thêm không khí tết. Cô cho rằng hiện còn khá sớm để mua sắm hàng tết và các con cô cũng đã có kế hoạch lo sắm tết cho bố mẹ.

Về nguồn cung hàng hóa tết cho các chợ, đặc biệt là thực phẩm, ngoài các loại nhập từ Việt Nam, đa số các mặt hàng tươi sống được cung cấp từ chính cộng đồng người Việt ở Mỹ, nhiều nhất là từ bang California. Không giống như vài chục năm trước, hàng hóa Việt Nam ngày càng phong phú và đa dạng ở Mỹ. Điều này phản ánh rõ nét nhất ở các chợ người Việt nói chung và chợ người Việt ở Texas nói riêng.

Anh Anthony Nguyên, người chuyên cung cấp thực phẩm Việt cho các chợ người Việt ở Texas, cho biết dịp gần tết, các cơ sở, công ty chế biến thực phẩm Việt Nam tăng công suất, thuê thêm lao động thời vụ để tăng lượng hàng nhập vào các chợ. Tất cả thực phẩm đều đảm bảo tiêu chuẩn của Cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm của Mỹ (FDA).

Không khí lễ hội cũng sôi nổi khi nhiều hội đoàn đã bắt đầu tổ chức tập văn nghệ, lập ban tổ chức lễ hội. Bang Texas không lạnh như nhiều bang khác của Mỹ nên các hoạt động lễ hội chào xuân diễn ra thuận lợi hơn. Các chương trình văn nghệ xuân không thể thiếu sự góp mặt của các em sinh viên, học sinh.

Em Emily Phạm, 22 tuổi, sinh viên năm cuối Đại học Austin, cho biết em đã có kinh nghiệm tham gia văn nghệ tết từ khi học trung học nên thường truyền đạt kinh nghiệm ca, múa cho các em nhỏ hơn.

Em Emily Phạm nói: “Tham gia văn nghệ và lễ hội tết làm em hiểu biết hơn về phong tục tập quán của người Việt ngày tết và càng cảm thấy yêu mến quê hương hơn”. Theo em, không khí tết ở Mỹ không thể nào như ở quê nhà, nhưng điều đáng quý là các cô chú trong cộng đồng người Việt ở Dallas luôn cố gắng hết mình để mang lại những ngày Tết Nguyên đán tươi vui nhất.

10X Hà Nội giành học bổng hơn 6 tỷ đồng vào Đại học Rice

Giành học bổng toàn phần ASEAN do Bộ Giáo dục Singapore trao tặng vào năm lớp 9 nhưng Trần Nam quyết định chưa đi du học ngay. Suốt 3 năm theo học tại Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam, Nam liên tục giành giải thưởng trong các cuộc thi quốc tế.

Giữa tháng 12, Nguyễn Trần Nam (học sinh lớp 12 Lý 1, Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam) nhận được thư báo trúng tuyển trong đợt tuyển sinh sớm của Đại học Rice. Theo US News & World Report, Rice xếp thứ 17 trong danh sách các đại học tốt nhất nước Mỹ. Ngôi trường này cũng cấp cho em học bổng khoảng 6,5 tỷ đồng trong suốt 4 năm học tập.

Cậu học trò bén duyên với nhiều giải thưởng

Nguyễn Trần Nam được biết tới là nhân tố nổi bật khi còn theo học tại Trường Liên cấp Tiểu học & THCS Ngôi Sao Hà Nội. Năm lớp 6, Nam từng cùng đồng đội tham gia World Scholar’s Cup (WSC) - một cuộc thi học thuật quốc tế lớn dành cho học sinh từ 8-18 tuổi nhằm thể hiện tài năng hùng biện, phản biện, viết luận bằng tiếng Anh.

Đội của Nam trải qua vòng khu vực tại Hà Nội, Kuala Lumpur (Malaysia) và giành vé tham dự vòng chung kết toàn cầu tại Đại học Yale (Mỹ). Chính chuyến đi tới Yale cùng nhiều trường đại học khác tại Mỹ như Harvard, Boston đã thôi thúc và truyền cảm hứng cho Nam về ước mơ du học.

“Kể từ thời điểm ấy, nền giáo dục Mỹ đã trở thành một khát vọng rõ ràng trong tâm trí, khiến em đặt quyết tâm phải thực hiện được ước mơ đó bằng mọi giá”.

Vì khát khao tới Mỹ, năm lớp 9, dù giành được bổng toàn phần ASEAN do Bộ Giáo dục Singapore trao tặng cho những học sinh Đông Nam Á xuất sắc, Nam vẫn quyết định chọn ở lại Việt Nam để tập trung cho “chiến dịch” xây dựng hồ sơ cá nhân để nộp du học Mỹ.

Yêu thích Đại học Rice và sớm xác định sẽ nộp hồ sơ vào ngôi trường này, Nam cho biết điều khiến em ấn tượng nhất là việc trường luôn đề cao yếu tố con người, cộng đồng.

Điều này thể hiện ngay từ tên gọi, Rice hướng đến các giá trị lần lượt là Responsibility - Sự trách nhiệm, Integrity - Sự chính trực, Community - Tính cộng đồng, Excellent - Sự xuất sắc.

Vì thế, trong hồ sơ của mình, Nam tập trung vào các điểm mạnh về học thuật cũng như sự quan tâm tới cộng đồng thông qua các hành động cụ thể. Trong 3 năm theo học tại Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, Nam tham gia nhiều cuộc thi học thuật trong nước và quốc tế.

Yêu thích lĩnh vực thiên văn, năm 2022, nam sinh là thành viên của đội tuyển quốc gia Việt Nam tham dự kỳ thi Olympic Thiên văn và Vật lý Thiên văn quốc tế (IOAA) được tổ chức tại Cộng hòa Georgia.

Ngoài ra, Trần Nam từng tham gia cuộc thi Vật lý thiên văn và Thiên văn học Quốc tế (IAAC) và đoạt Huy chương Vàng, giành giải thưởng xuất sắc tại cuộc thi Toán Quốc tế Euclid năm 2023, Huy chương Bạc kỳ thi Olympic Toán và Khoa học khu vực Châu Á (ASMO) năm 2021…

Tháng 1/2023, 10X tham dự Hội nghị quốc tế về các mục tiêu phát triển bền vững 2030. Hội nghị có sự tham gia của hơn 100 đại biểu đến từ 20 quốc gia. Sau nhiều tháng chuẩn bị, làm việc, Trần Nam được vinh danh và trao bằng chứng nhận là đại biểu danh dự, đại sứ hành động của thanh niên về các mục tiêu phát triển toàn cầu.

Tất cả những kết quả này, theo Nam, là nhờ vào sự chuẩn bị và đầu tư từ sớm với các chiến lược bài bản, chi tiết.

“Đây là một khối lượng công việc cực kỳ lớn và căng thẳng, bởi song song với đó, em vẫn phải tham gia các đội tuyển và bài thi chuẩn hóa. May mắn, em đã nghiêm túc thực hiện, vượt qua và đạt được tất cả các mục tiêu”, Nam nói.

Mong muốn cống hiến trong lĩnh vực Vật lý thiên văn và Khoa học máy tính

Một trong những hoạt động Nam tâm huyết và dành nhiều thời gian nhất là công việc tại tổ chức thiện nguyện LotusMed Việt Nam, nơi em là nhà sáng lập, đồng thời là người chịu trách nhiệm điều hành. Đây là một dự án nhằm mục đích hỗ trợ khám, sàng lọc và phát hiện sớm các dấu hiệu liên quan đến nguy cơ ung thư tuyến giáp đối với những phụ nữ độ tuổi từ 30-65 có hoàn cảnh khó khăn.

Trần Nam cho biết quê em là một xã nghèo của tỉnh Nghệ An. Mỗi lần trở về, nhận thấy cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, các điều kiện về y tế vẫn rất thiếu thốn, mọi người còn chủ quan với bệnh tật, Nam mong muốn có thể đóng góp một phần nhỏ cho người dân quê hương mình.

“Qua tìm hiểu, em thấy ung thư tuyến giáp là căn bệnh ác tính rất phổ biến, chiếm hơn 90% trong tổng số trường hợp mắc ung thư về tuyến nội tiết. Tuy nhiên, ung thư tuyến giáp có thể điều trị thành công nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tiên lượng dành cho người bệnh ung thư tuyến giáp tốt hơn so với những loại ung thư khác. Đó là lý do em sáng lập ra LotusMed ”.

Trong đợt 1, dự án đã được thực hiện tại hai huyện nghèo của tỉnh Nghệ An. Gần 100 phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn đã được đội ngũ y bác sĩ tại Vinh tiến hành khám sức khỏe tổng quát, tầm soát sớm và tư vấn về ung thư tuyến giáp.

Trong bài luận chính, Nam cũng nói về lý do em quyết định thực hiện dự án này. “Ý tưởng về dự án đến từ một biến cố trong cuộc sống của em. Thời điểm ấy đã giúp em nhận thức sâu sắc về tình yêu thương của người thân, sự may mắn và phép màu trong cuộc sống. Tình yêu thương và sự may mắn đó đã làm thay đổi nhận thức trong em về trách nhiệm và ý nghĩa của mình trong cuộc sống”.

Nam cho rằng, điều này cũng là điểm sáng trong bộ hồ sơ của mình. “Tất cả những điều em làm đã thể hiện mong muốn và sự đóng góp của em trong việc tạo ra thay đổi trên chính mảnh đất nơi mình sinh ra”, Nam nói.

Giành được học bổng tại Đại học Rice, Nam dự định sẽ theo học song song 2 ngành Vật lý thiên văn và Khoa học máy tính. Trước khi đến Mỹ, Trần Nam dự định sẽ triển khai những điều còn dang dở trong các dự án cộng đồng mà em sáng lập và hoàn thành chương trình bậc THPT tại Việt Nam.

“Sau chặng đường du học tại Mỹ, em mong muốn được trở về và cống hiến cho lĩnh vực Vật lý thiên văn, Khoa học máy tính và công nghệ cao cho Việt Nam”, 10X chia sẻ.

Cậu bé móc giun, nhặt rác trên dòng kênh đen Nhiêu Lộc thành Tiến sĩ kinh tế, người Việt đầu tiên xuất khẩu máy bay không người lái sang Mỹ

Thuở nhỏ, ước mơ lớn nhất của Lương Việt Quốc là sau này đi làm chủ để ăn no tùy thích, không cần lương. Giờ đây, ông là người đứng sau công ty chế tạo Hera - máy bay không người lái Made in Vietnam đầu tiên xuất khẩu sang Mỹ.

Năm 2002, câu chuyện về Lương Việt Quốc - chàng trai lớn lên bên dòng kênh đen Nhiêu Lộc - Thị Nghè, nơi anh gọi là "xóm nghèo dưới đáy xã hội", trúng tuyển học bổng Fulbright (Mỹ) đã khiến nhiều người ngạc nhiên và khâm phục. Khi ấy, Lương Việt Quốc vượt qua gần 600 ứng viên để trở thành một trong 26 người Việt Nam nhận được suất học bổng này. Hai năm sau, anh nhận tấm bằng thạc sĩ hạng xuất sắc của Đại học Cornell (trường xếp hạng top 10 của Mỹ) với thành tích 11 môn của hai năm học đều đạt điểm A, điểm trung bình tốt nghiệp 4.0 (điểm xếp hạng cao nhất).

Đến năm 2022, nhân vật này lại một lần nữa gây nhiều chú ý khi là người đứng sau thiết bị bay không người lái (drone) duy nhất trên thế giới nhỏ gọn, vừa vặn để mang trong ba lô cá nhân nhưng nâng được 15 kg và cũng đủ không gian mang cùng lúc 4 tải (thiết bị). Chiếc drone được làm ra từ "100% trí tuệ Việt" đã được xuất khẩu sang Mỹ, giúp Tiến sĩ Lương Việt Quốc trở thành người Việt đầu tiên làm được điều này.

Tuổi thơ nhặt rác trên dòng kênh đen, đào giun đêm kiếm sống

Tiến sĩ Lương Việt Quốc sinh ra trong một gia đình có 9 anh chị em, cùng sống dưới mái chòi rách chỉ rộng vỏn vẹn 10m2 nằm trên nhánh rạch của kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè. Ông hồi tưởng lại thời thơ ấu lam lũ trong một bài phỏng vấn với Vietnamnet: "Bây giờ đã có nhiều thay đổi, nhưng trước đây, đó là xóm nghèo dưới đáy xã hội với nạn trộm cắp, xì ke... Nhiều gia đình mưu sinh bằng nghề trộm cắp. Cuộc sống khiến họ phải vậy.

12 tuổi, tôi nhặt rác kiếm sống trên dòng nước đen đó. 13 tuổi, tôi bán chanh, ớt kiếm tiền. 15 tuổi, tôi móc giun chỉ dưới lòng kênh để bán cho các tiệm nuôi cá cảnh. Có những đêm dầm nước móc giun 5-6 tiếng, bán giun chỉ đủ tiền mua được 1kg gạo".

Với Lương Việt Quốc, việc nhịn đói 1-2 ngày đã trở thành chuyện bình thường, đến nỗi thời đó, ước mơ lớn nhất của ông là sau này đi làm chủ sẽ cho mình ăn no tùy thích, không cần lương.

Tuy nhiên, cuộc đời tăm tối của cậu bé nơi xóm nghèo đã tìm được ánh sáng nhờ giáo dục. Sau khi hoàn thành chương trình lớp 12, Lương Việt Quốc không đỗ đại học. Tuy nhiên, ông vẫn tiếp tục theo đuổi con đường học vấn tại trường Trung học Tài chính TP.HCM, rồi học tiếp lên hệ đại học tại chức. Ông học thêm cả tiếng Anh và đạt 660/677 điểm TOEFL.

Sau khi trúng tuyển học bổng Fulbright và hoàn thành bậc học Thạc sĩ tại Mỹ, Lương Việt Quốc tiếp tục được tám trường đại học tổ chức hàng đầu về đào tạo kinh tế nông nghiệp của Mỹ chấp nhận cấp học bổng đào tạo tiến sĩ, gồm Đại học Cornell, Berkeley, US Davis, Maryland, Wisconsin, Purdue, Minnesota, East - West Center. Trong đó Maryland đã hai lần gửi thư để nâng mức học bổng từ 30.040 USD/năm lên 37.168 USD/năm.

Sau khi lấy bằng Tiến sĩ Kinh tế tại Đại học California, Berkeley, ông dành thời gian sống và làm việc tại Silicon Valley. Đến năm 2014, Lương Việt Quốc thành lập Realtime Robotics Inc, đặt trụ sở tại San Francisco (Bay Area, Mỹ). Ba năm sau đó, ông trở về Việt Nam để xây dựng đội ngũ kỹ sư 100% người Việt, cũng là người Việt đầu tiên được cấp phép sản xuất drone.

Đưa "chất xám" của người Việt cất cánh

Cũng như nhiều nhà khởi nghiệp khác, ông gặp khó khăn trong việc gọi vốn ở giai đoạn đầu. Ông có nhà đầu tư thiên thần, đã rót 4 triệu USD từ khi Realtime Robotics Inc mới thành lập năm 2014. Bản thân nhà sáng lập cũng phải bán nhà để nuôi startup.

Tiến sĩ Lương Việt Quốc mất 6 năm để tạo ra chiếc drone đầu tiên theo ý mình. Công ty đã tiêu hết hơn 100 tỷ đồng nhưng theo nhà sáng lập, nếu ở Mỹ, chi phí có thể cao gấp 10-20 lần.

Tên tuổi của Realtime Robotics Inc bắt đầu được biết đến nhiều hơn sau khi ra mắt chiếc drone có tên Hera. Tỷ lệ mà công ty tự thiết kế và tự chế tạo lên đến 90%. Điều đặc biệt của thiết bị bay không người lái Hera là vừa nhỏ gọn, vừa tối ưu hơn các dòng drone khác trong một số công việc, như công tác quân sự, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, với công suất quét tìm gấp đôi, mang tải nặng, có thể thả đồ tiếp tế, phao cứu sinh ngay khi tìm thấy nạn nhân, thay vì phải đợi lực lượng cứu hộ tìm được vị trí.

Theo đó, Hera có thể bỏ vào trong ba lô để một người mang, nhưng lại có thể nâng được tải tới 15 kg. Hơn thế nữa, chiếc drone này còn có thể mang được 4 tải cùng lúc, với mỗi tải có tầm quan sát 360 độ, đảm bảo sự minh bạch và an ninh dữ liệu.

Tháng 9/2022, Realtime Robotics Inc xuất khẩu lô hàng đầu tiên cho RMUS - một nhà phân phối drone chuyên nghiệp của Mỹ, gồm 10 sản phẩm (hệ thống) có giá trị nửa triệu USD. RMUS niêm yết Hera với giá 58.000 USD/chiếc, trong khi các sản phẩm cùng loại đang có giá khoảng 30.000 USD/chiếc. Ngoài ra, chiếc drone này còn được Công ty Valmont Industries - sở hữu một phần lưới điện ở Mỹ dùng để kiểm tra đường điện cao thế.

Tháng 9/2023, hãng tin Sputnik (Nga) đưa tin về chiếc drone HERA vừa hoàn thành chuyến bay thực chứng trong việc cứu hộ cứu nạn ở Đức, "thể hiện đẳng cấp" trên bầu trời đất nước 84 triệu dân. Hera mang camera quang và camera nhiệt, cộng thêm 2 chai nước (1,5 lít) và 3 túi chứa vật cứu thương và cứu hộ, cất cánh. Nó lượn vòng trên bầu trời xanh trong ở vùng Bavaria, lên đến độ cao 220m, tự động tìm thấy khói từ đám cháy sau đó hạ độ cao để tiếp cận mục tiêu cần cứu hộ và thả toàn bộ nước uống cũng như vật dụng cứu thương cho người cần cứu hộ nhanh chóng và chính xác. Giây phút Hera chạm đất sau khi hoàn thành nhiệm vụ của mình, nó đã nhận được tràng pháo tay và sự tán thưởng nồng nhiệt từ những người dự khán, cũng như các chuyên gia có mặt.

Tại Việt Nam, khách hàng đầu tiên sử dụng Hera là Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Bộ Công an).

Công ty cũng đã giới thiệu sản phẩm tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2022 lần đầu tiên được tổ chức ở Hà Nội, hướng tới thị trường Việt trong lĩnh vực an ninh quốc phòng, nông nghiệ. Ngoài Hera, Tiến sĩ Lương Việt Quốc cùng đội ngũ đã và đang phát triển các dòng drone tối ưu cho nông nghiệp Việt Nam, giúp phát hiện sâu, bệnh, hỗ trợ phun thuốc, bổ sung dinh dưỡng cây trồng.

Nguồn: Sài Gòn Giải Phóng; Vietnamnet; CafeF