Sau vụ người Afghanistan dùng dao giết chết cảnh sát ở Mannheim, cuộc tranh cãi về trục xuất lại bùng nổ trên chính trường Đức. Liệu người nhập cư phạm tội có thể trục xuất ngay cả khi nước xuất xứ của họ thuộc nước không an toàn? Có rất nhiều rào cản không dễ vượt qua.

Tại sao Đức không thể trục xuất người Afghanistan

Vụ án điển hình xảy ra vừa qua ở Mannheim, một người tị nạn Afghanistan, Sulaiman A., đâm điên cuồng bằng dao, làm một cảnh sát chết, nhưng tới nay vẫn không thể trục xuất.

Có nhiều lý do tại sao Đức không thể trục xuất người Afghanistan. Tháng 8/2021, Taliban giành lại chính quyền và chiếm Kabul. Tình hình an ninh xấu đi đáng kể. Bộ trưởng Nội vụ Liên bang lúc bấy giờ, Horst Seehofer, sau đó đã quyết định đình chỉ việc trục xuất Afghanistan trong thời gian này. Theo ông, một nhà nước hiến pháp chịu trách nhiệm đảm bảo rằng việc trục xuất không trở thành mối nguy hiểm cho những người liên quan.

Ngoài tình hình an ninh, lý do nhân đạo đóng một vai trò quan trọng trong việc trục xuất. Cộng đồng quốc tế, bao gồm cả chính phủ Đức, đã nhận ra tình hình nhân đạo khó khăn do Taliban tấn công và tiếp quản Afghanistan. Nhiều người Afghanistan đã chạy trốn vì sợ bị trả thù và bạo lực, đặc biệt là những người đã hợp tác với các quốc gia phương Tây hoặc ủng hộ các giá trị phương Tây.

Ngoài ra, theo luật tị nạn Đức và các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, không thể trục xuất đến các quốc gia nơi họ bị đe dọa vi phạm nhân quyền nghiêm trọng như tra tấn hoặc đàn áp. Đây là một quyền cơ bản của con người áp dụng cho tất cả mọi người, bất kể họ đã phạm tội gì. Theo các nhà chức trách Đức, tình hình ở Afghanistan thỏa mãn các tiêu chí này. Trong thực tế, điều này có nghĩa là người tị nạn có thể mất quyền tị nạn nếu họ phạm tội nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc mất quyền tị nạn không tự động dẫn đến trục xuất.

Người tị nạn nhập cư phạm tội chịu các thủ tục tố tụng hình sự như công dân Đức Hình phạt được áp dụng theo Bộ luật Hình sự, bất kể quốc tịch hoặc tình trạng cư trú của người phạm tội. Điều này có nghĩa là hệ thống pháp luật không quy định bất kỳ biện pháp trừng phạt đặc biệt nào liên quan đến tình trạng tị nạn.

Ngay cả khi bị từ chối cư trú, trục xuất có thể bị hoãn hoặc dừng hẳn

Theo Đạo luật cư trú, cư trú tạm dung Duldung có thể áp dụng cho từng trường hợp cụ thể, nếu:

-Cơ quan nhà nước đình chỉ việc trục xuất vì lý do luật pháp quốc tế hoặc luật nhân đạo, với thời hạn 3 tháng một lần.

-Người nước ngoài đã hoàn thành chương trình đào tạo nghề đủ điều kiện ở lại.

-Người đó có chưa thành niên đang có giấy phép cư trú.

-Có liên quan chặt chẽ với một người được tạm dung khác.

-Bác sĩ có thể xác nhận rằng người cần bị trục xuất mắc bệnh nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến việc trục xuất.

-Có những lý do pháp lý ngăn cản họ rời khỏi đất nước, chẳng hạn thiếu giấy tờ nhân thân.

Trong trường hợp hiện tại của Sulaiman A., đơn xin tị nạn của ông từng bị từ chối vào tháng Bảy năm 2014, nhưng ông không bị trục xuất, hưởng tiêu chuẩn cư trú tạm dung. Chín năm sau, chính quyền cấp cho ông giấy phép cư trú có thời hạn theo Điều §28 của Đạo luật Cư trú. Lý do, A. có con với một người phụ nữ có quốc tịch Đức và A. có quyền nuôi con, nhờ đó A thỏa mãn điều kiện được cư trú ở Đức.

Danh tính của những người bị từ chối cư trú thường là một vấn đề

Nói chung, việc trục xuất đặc biệt khó khăn khi danh tính của những người liên quan chưa được làm rõ. Người di cư bất hợp pháp thường làm mất hoặc hủy giấy tờ của họ, điều này làm cho khó khăn hơn nhiều và trì hoãn quá trình nhận dạng và do đó không thể trục xuất. Nếu không có giấy tờ hợp lệ, việc trục xuất là không thể, vì không rõ người đó sẽ bị trục xuất ở đâu.

Số liệu người xin tị nạn bị từ chối được cấp tạm dung theo các lý do khác nhau

-Thiếu giấy tờ tùy thân: 45.566 người.

-Danh tính chưa được xác thực: 25.408.

-Quan hệ gia đình với những người được tạm dung khác: 20.740.

-Lý do nhân đạo hoặc trường hợp khẩn cấp: 7.208.

-Tạm đình chỉ trục xuất, do đang học: 3.208.

-Tạm đình chỉ trục xuất để làm việc do là thành viên của gia đình cư trú ở Đức đang cần: 1.230.

-Dừng trục xuất đối với một số nhóm người nhất định hoặc tại riêng một số tiểu bang nhất định: 3.480.

-Lý do y tế: 2.537.

-Đang chờ trục xuất theo kế hoạch: 5.603.

-Đệ đơn xin cư trú vì lí do khác: 6.031.

-Trẻ em không có người đi kèm: 4.114.

-Các lý do khác: 65.087.

Các chính trị gia yêu cầu trục xuất tội phạm sau vụ tấn công bằng dao ở Mannheim

Tuy nhiên, việc tiếp nhận và hòa nhập những người tị nạn Afghanistan chạy trốn khỏi cuộc xung đột và sự cai trị mới của Taliban đã là chủ đề thảo luận sôi nổi ở Đức kể từ khi Taliban lên nắm quyền.

Sau vụ sát hại cảnh sát Rouven L. ở Mannheim bởi người Afghanistan, Sulaiman A., các chính trị gia hiện đang yêu cầu xem xét lại luật nhập cư. Tổng thư ký CDU Linnemann, Quốc vụ khanh Nội vụ Hamburg Andy Grote SPD đòi trục xuất tội phạm về Afghanistan. Ông nói với truyền thông: Bất cứ ai phạm tội nghiêm trọng ở Đức đều phải rời khỏi đất nước này, ngay cả khi đến từ Afghanistan. Ở đây, lợi ích an ninh của Đức lớn hơn lợi ích bảo vệ thủ phạm. Ông đã đệ trình một kiến nghị tương ứng lên Hội nghị Bộ trưởng Nội vụ (IMK), sẽ được tổ chức sau 2 tuần nữa. Bộ Nội vụ, đứng đầu là chính trị gia SPD Nancy Faeser, cũng ủng hộ sáng kiến này, cũng như nhóm nghị sĩ SPD. Faeser nói: Cái chết của viên cảnh sát trẻ ở Mannheim khiến chúng tôi tức giận và choáng váng. Nếu ai đó, phạm những tội ác nghiêm trọng nhất ở đây, thì người đó phải mất quyền ở lại, và Sulaiman A. phải trục xuất về Afghanistan.

Đức Việt Online