Đức đang rất cần lao động chuyên ngành (có tay nghề). Tại Việt Nam, Bộ trưởng Lao động Heil đã ký thỏa thuận với Việt Nam để thu hút lao động chuyên ngành sang Đức học nghề, làm việc.

Khi Tổng thống Liên bang Frank-Walter Steinmeier và Bộ trưởng Lao động Hubertus Heil xuất hiện tại Đại học Đức-Việt, Thành phố Hồ Chí Minh, sinh viên tỏ ra rất ngạc nhiên. Phái đoàn được chào đón như những ngôi sao nhạc rock từ những sinh viên sau này sẽ sang Đức làm việc, hô khẩu hiệu vẫy tay rầm rộ.

Khoảng 6.000 học sinh Việt Nam học tiếng Đức ở đây mỗi năm và số lượng đăng ký tham gia các bài kiểm tra ngôn ngữ để được học nghề hoặc học tập tại Đức nhiều gấp bảy lần, so với trước đây.

Kể từ khi Đạo luật nhập cư có tay nghề mới được thông qua vào cuối năm 2023, nhằm giảm bớt rào cản đối với lao động có tay nghề nước ngoài bằng hệ thống tính điểm, các chính trị gia cấp cao từ Đức đã quảng bá tuyển dụng lao động có tay nghề ở nước ngoài ngày càng mở rộng hơn. Bộ trưởng Ngoại giao Annalena Baerbock đã công du Philippines vào giữa tháng 1, Bộ trưởng Phát triển Svenja Schulze hiện đang ở Maroc và Tổng thống Liên bang cùng Bộ trưởng Lao động đã ký một tuyên bố tại Hà Nội nhằm điều chỉnh tốt hơn việc nhập cư lao động Việt Nam vào Đức.

Việt Nam đang giúp Đức cung cấp lao động có tay nghề 400.000 người mỗi năm

Đức quan tâm lớn đến Việt Nam. Bởi lợi thế nằm ở chỗ, cộng đồng người Việt ở Đức hiện nay đã lên tới hơn 200.000 người. Việt Nam có dân số trẻ nên không bị đe dọa “chảy máu chất xám” như nhiều nước khác. Bản thân giới lãnh đạo Việt Nam rất quan tâm đến một thỏa thuận chung nhằm điều chỉnh tốt hơn việc di cư lao động của đồng bào sang Đức.

Theo Cơ quan Việc làm Liên bang Đức, hiện có 1,73 triệu vị trí cần tuyển dụng ở Đức. Ngược với chiến dịch tuyển dụng lao động lớn nhất của Đức cách đây 60 năm, nơi người lao động chủ yếu được tìm kiếm cho ngành công nghiệp Đức, giờ đây Đức lại thiếu những chuyên gia có trình độ cao và những người làm trong ngành dịch vụ. Vào thời điểm đó, gần 300.000 người đến Đức mỗi năm; theo các nghiên cứu, ngày nay Đức cần khoảng 400.000 người mỗi năm.

Bộ trưởng Lao động Heil gần đây đã tới Brazil, Ấn Độ và Kenya và cũng quảng bá Đức là quốc gia có mục tiêu ở đó, nay là Việt Nam. Ông nói tại Hà Nội: Với Đạo luật Nhập cư có tay nghề, chúng tôi đã cải thiện các điều kiện khung, bây giờ chỉ còn áp dụng trên thực tế.

Phối hợp kém

Về mặt chính thức, Bộ Nội vụ chịu trách nhiệm tiếp nhận lao động có tay nghề nước ngoài, nhưng trên thực tế, trách nhiệm này có sự chồng chéo. Một ví dụ như hiện có khoảng 300.000 người xin tị nạn ở Đức, nếu bị từ chối, sẽ không được hòa nhập vào thị trường lao động mà phải rời khỏi đất nước.

Một phần mười số đó là người Thổ Nhĩ Kỳ. Họ chủ yếu là những người trẻ, có học thức tốt, có tư tưởng tự do muốn thoát khỏi chế độ Erdogan, nhưng chỉ có 1 người trong số 10 người tị nạn Thổ Nhĩ Kỳ nhận được sự bảo vệ ở Đức. Và thay vì mời họ làm việc, Đức hiện đang yêu cầu họ rời khỏi đất nước.

Mặt khác, Bộ Ngoại giao Đức lại bị tai tiếng làm thủ tục cấp thị thực kéo dài, đây cũng là một yếu tố cản trở nhập cư những lao động có tay nghề cao. Bộ Kinh tế, Bộ Lao động và Cơ quan Việc làm Liên bang cùng chịu trách nhiệm. Ngoài ra còn có các tổ chức như Hiệp hội Hợp tác Quốc tế (GIZ) và các quỹ hỗ trợ.

Đã có nhiều công ty có chương trình tuyển dụng và đào tạo riêng vì bộ máy quan liêu của nhà nước quá chậm đối với họ.

Vấn nạn buôn người

Điều này khiến các chuyên gia quan tâm bối rối và là một trò chơi dễ dàng cho các tổ chức và những kẻ buôn người. Ở Đông Nam Á, chủ yếu là phụ nữ bị buôn bán theo cách này và sau đó phải làm những công việc tồi tệ ở Đức hoặc thậm chí trong các nhà thổ.

Steinmeier nói với truyền thông tại Việt Nam: Chúng ta phải đẩy lùi hoạt động buôn người thông qua việc nhập cư hợp pháp. Thỏa thuận song phương vừa ký nhằm mục đích cung cấp những lời khuyên chuẩn mực về điều kiện làm việc công bằng và môi giới việc làm nghiêm túc, cũng như các cuộc thảo luận bàn tròn thường xuyên giữa các chuyên gia của cả hai nước về vấn đề nhập cư lao động.

Điều gần đây khiến Đức trở nên hấp dẫn hơn là Luật Quốc tịch mới: So với Nhật Bản, nơi có nhiều người Việt nhập cư nhưng chỉ được phép làm việc trong một khoảng thời gian giới hạn, sau đó phải hồi hương. Đức hiện cho phép cư trú vô thời hạn và dễ dàng nhập quốc tịch hơn trước.

Đức Việt Online