DOANH NGHIỆP TRUNG QUỐC LAO ĐAO VÌ THỪA HÀNG

Nỗ lực tăng công suất của Trung Quốc không đi kèm với các biện pháp kích thích nhu cầu đang dẫn tới tình trạng dư thừa, khiến nhiều nhà sản xuất lao đao...

Trong lúc phương Tây lo ngại vì hàng xuất khẩu giá rẻ của Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường tại các quốc gia này, một câu chuyện tương tự cũng đang diễn ra ở Trung Quốc. Nỗ lực tăng công suất của Bắc Kinh không đi kèm với các biện pháp kích thích nhu cầu đang dẫn tới tình trạng dư thừa, khiến nhiều nhà sản xuất lao đao.

Jiangsu Lopal Tech, một công ty chuyên cung cấp vật liệu lithium sắt phốt phát để sản xuất pin, là một ví dụ. Năm 2023, công ty lỗ 169 triệu USD, gần như xóa sạch lợi nhuận của 3 năm trước đó. Báo cáo tài chính của công ty cho biết khoản lỗ này xuất phát từ tình trạng thừa mứa công suất trên thị trường lithium sắt phốt phát và sự giảm tốc nhu cầu của thị trường pin trong nước.

Giá hàng hóa trượt dốc, doanh nghiệp thua lỗ

Theo tờ báo Wall Street Journal, những trường hợp giống như Jiangsu Lopal Tech là không hề hiếm trong làng doanh nghiệp Trung Quốc. Dôi dư công suất tràn lan cộng thêm nhu cầu tiêu dùng yếu đang đẩy nhiều công ty ở nước này tới bờ vực sụp đổ, buộc họ phải giảm mạnh giá bán sản phẩm và chấp nhận lợi nhuận bèo bọt.

Trong bối cảnh bong bóng bất động sản (nhân tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong nhiều năm qua) xì hơi, Bắc Kinh hướng dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực sản xuất. Tuy nhiên, nhà chức trách lại không có những biện pháp mạnh mẽ để thúc đẩy tiêu dùng nhằm hấp thụ nguồn cung gia tăng. Một phần nguyên nhân dẫn tới sự mất cân đối này nằm ở việc các nhà lãnh đạo Trung Quốc xem việc tiêu dùng như ở các nền kinh tế phương Tây, nhất là Mỹ, là lãng phí và trái ngược với mục tiêu đưa Trung Quốc trở thành một cường quốc công nghiệp và công nghệ.

Chủ trương này đã được Bắc Kinh tái khẳng định tại Hội nghị Trung ương 3 của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, sự kiện định kỳ 5 năm một lần diễn ra mới đây. Hội nghị nêu rõ để chống lại khủng hoảng bất động sản, Trung Quốc sẽ đẩy mạnh việc phát triển “các ngành công nghiệp mới nổi và của tương lai” như ô tô điện và năng lượng mặt trời.

Dư thừa công suất dẫn tới giá hàng hóa mà nhà sản xuất bán ra tại cổng nhà máy đã giảm liên tục trong khoảng 2 năm qua. Xu hướng giảm kéo dài này đang kéo toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc tới bờ vực giảm phát và bào mòn lợi nhuận doanh nghiệp. Khoảng 1/4 số công ty niêm yết ở thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục hiện không có lãi, so với tỷ lệ chỉ 7% cách đây 1 thập kỷ, theo một phân tích của Wall Street Journal.

Longi Green Energy Technology, một công ty sản xuất môđun điện mặt trời, đầu tháng 7/2024 dự báo khoản lỗ 661 triệu USD trong nửa đầu năm 2024, với nguyên nhân là tình trạng dư thừa công suất trong ngành công nghiệp điện mặt trời ở Trung Quốc.

Tuy nhiên, áp lực dư thừa đó không chỉ tập trung ở những ngành công nghệ mới, mà còn lan sang cả các ngành chế tạo máy móc, đồ điện tử và phần mềm. Trong một thông báo gửi cổ đông, Công ty thép Angang Steel cho biết thua lỗ trong nửa đầu năm 2024 có thể lên tới 370 triệu USD, gấp đôi mức lỗ cùng kỳ năm 2023. Công ty nói rằng toàn ngành thép Trung Quốc đang đương đầu với áp lực từ giá cả tụt dốc và nhu cầu yếu.

Để bù lại doanh số ảm đạm tại thị trường nội địa, các công ty Trung Quốc hướng ra xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu tháng 6 của nước này tăng 8,6% so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, hàng xuất khẩu của Trung Quốc đang đe dọa việc làm và doanh nghiệp ở các quốc gia khác, tương tự như “cú sốc Trung Quốc” cách đây 1/4 thế kỷ, khi việc nước này gia nhập hệ thống thương mại toàn cầu bóp nghẹt các nhà sản xuất đồ chơi, quần áo, đồ nội thất và các sản phẩm có hàm lượng nhân công cao ở Mỹ và nhiều quốc gia khác. Hệ quả là các hàng rào thương mại đối với hàng Trung Quốc dâng lên.

Nhiều quốc gia đã thể hiện quan điểm cương quyết không hấp thụ hàng hóa dư thừa của Trung Quốc.

Cựu Tổng thống Donald Trump - ứng cử viên của Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 - đã đề xuất ý tưởng áp thuế quan 60% lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Liên minh châu Âu (EU) gần đây đã áp thuế quan bổ sung lên tới gần 40% lên ô tô điện Trung Quốc. Ấn Độ, Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ đang siết chặt việc nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc thông qua các biện pháp hạn chế và các cuộc điều tra chống bán phá giá.

“Một mô hình tăng trưởng dựa vào đầu tư chỉ có thể mang lại hiệu quả đến vậy vì xét cho cùng cần phải có nhu cầu. Ở Trung Quốc đang bắt đầu có sự thức tỉnh”, chuyên gia Logan Wright của Công ty tư vấn Rhodium Group, nhận định.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn cho rằng thế giới hưởng lợi từ hàng hóa giá rẻ từ nước này, đồng thời chỉ trích các quốc gia khác dùng những lời phàn nàn về dư thừa công suất làm cái cớ để bảo hộ các ngành công nghiệp trong nước.

Phép đánh đổi để có tăng trưởng trong ngắn hạn

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, dư thừa công suất là một hệ quả đã được đoán trước về hệ thống kinh tế của Trung Quốc. Bắc Kinh có thói quen hướng dòng vốn đầu tư chảy vào những ngành mà họ ưa chuộng, thông qua các biện pháp trợ cấp, ưu đãi thuế và vốn vay của các ngân hàng quốc doanh cũng như quỹ đầu tư nhà nước. Điều này khiến doanh nghiệp có động lực để đổ xô vào những lĩnh vực như vậy và tăng công suất. Chẳng hạn, ngành ô tô của Trung Quốc đang ở trong một cuộc chiến giá cả tàn khốc vì hơn 100 công ty sản xuất ra số lượng xe điện nhiều gấp đôi so với nhu cầu tiêu thụ hàng năm trong nước.

So với đầu năm 2022, dư nợ bất động sản tại các ngân hàng thương mại Trung Quốc hiện đi ngang, trong khi đó, dư nợ cho vay công nghiệp tăng hơn 60%.

Đối với Bắc Kinh, một phần của tình trạng dư thừa công suất hiện nay là có thể chấp nhận, để đổi lấy những mục tiêu khác: thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn; cải thiện năng suất để bù lại sự suy giảm của lực lượng lao động; giành thế dẫn đầu trong những ngành như năng lượng sạch, ô tô điện và điện toán tiên tiến; giảm bớt sự phụ thuộc vào công nghệ phương Tây trong bối cảnh Mỹ và một số nước đồng minh của Mỹ siết chặt việc bán công nghệ cho Trung Quốc.

Dư thừa công suất ở Trung Quốc đã, đang và sẽ dẫn tới những vụ vỡ nợ và phá sản doanh nghiệp. Tuy nhiên, khác với nhiều quốc gia khác, ở Trung Quốc, Nhà nước giữ một vai trò đi đầu về quyết định công ty nào có thể sống tiếp và công ty nào không thể tiếp tục tồn tại. Trước kia, khi thua lỗ chồng chất ở những ngành tăng trưởng nóng như thép và năng lượng mặt trời, Chính phủ Trung Quốc đã rút bớt trợ cấp, yêu cầu doanh nghiệp giảm công suất, hợp nhất nhiều công ty nhỏ vào những doanh nghiệp lớn hơn, có sức cạnh tranh và có khả năng sinh lời tốt hơn.

Nhiều doanh nghiệp ở Trung Quốc cố gắng cầm cự nhờ vốn tín dụng từ các ngân hàng quốc doanh hoặc các quỹ đầu tư nhà nước. Hãng sản xuất ô tô Zhido phá sản vào năm 2019. Năm 2024, công ty này được Nhà nước bơm vốn nên đã trình làng được một mẫu xe mới và chuẩn bị ra mắt hơn một chục mẫu xe mới khác.

Để tồn tại, các công ty Trung Quốc đang tích cực tìm kiếm thị trường ở nước ngoài, đầu tư vào sản xuất ở nước ngoài, hoặc chấp nhận gồng lỗ để bán được sản phẩm ở những thị trường mà họ bị áp thuế quan. Tuy nhiên, cách làm này hạn chế khả năng của họ trong việc đầu tư vào sản phẩm mới, nâng lương hoặc thuê thêm nhân sự trong nước.

Xét cho cùng, bằng cách tăng nguồn cung nhiều hơn nhu cầu, Trung Quốc đang đánh đổi tăng trưởng trong tương lai lấy tăng trưởng ở thời điểm hiện tại, theo nhà kinh tế trưởng Louise Loo của công ty Oxford Economics. “Những gì đang được sản xuất bây giờ sẽ không được sản xuất trong tương lai nữa”, bà Loo cho biết.

TRUNG QUỐC 'ĐẢO CHÍNH NGOẠI GIAO', THÁCH THỨC MỸ TẠI TRUNG ĐÔNG

Trong cuộc chiến kéo dài 9 tháng giữa Israel và Hamas, một quốc gia ít ngờ tới đã nổi lên như một nhà trung gian quyền lực quan trọng ở Trung Đông: Trung Quốc.

Reuters đưa tin, Hamas và Fatah - hai nhóm chính trị quyền lực nhất của người Palestine - hôm 22/7 đã tuyên bố ngừng bắn do Trung Quốc làm trung gian hòa giải, sau khi kết thúc các cuộc đàm phán giữa 14 phe phái chính trị của người Palestine, mà đỉnh điểm là cam kết thành lập một chính phủ đoàn kết lâm thời sau khi cuộc chiến giữa Israel và Hamas kết thúc.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ca ngợi thỏa thuận "về quản trị hậu chiến tranh Gaza và thành lập chính phủ hòa giải dân tộc lâm thời" là "dành riêng cho sự hòa giải và đoàn kết vĩ đại của tất cả 14 phe phái".

Theo các chuyên gia, đó là một động thái táo bạo đặt Trung Quốc vào trung tâm đàm phán trong một cuộc xung đột mà Mỹ từ lâu đã là trung gian hòa giải chính.

Trung Quốc phô trương sức mạnh ngoại giao mới

Theo Business Insider, vào năm 2007, Hamas - một nhóm Hồi giáo bị Mỹ xếp vào danh sách khủng bố - đã giành quyền kiểm soát Dải Gaza từ tay Fatah.

Hamas hiện đang chiến đấu để sinh tồn ở Dải Gaza. Sau cuộc tấn công của nhóm này vào Israel vào ngày 7/10/2023, Tel Aviv đã phát động một cuộc chiến trả đũa vào Dải Gaza.

Trong khi đó, Fatah từ lâu đã là nhóm chính trị lớn nhất trong Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) cai trị Bờ Tây.

Các chuyên gia nhận định, hòa giải các phe phái nhằm mục đích xây dựng một chính phủ Palestine thời hậu chiến là một cuộc "đảo chính ngoại giao" của Trung Quốc, sau nhiều năm cố gắng khẳng định mình là nhà môi giới quyền lực ở Trung Đông.

Mặc dù Trung Quốc không tham gia vào nỗ lực ngoại giao của Mỹ nhằm làm trung gian cho lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas, nhưng các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc đang tự khẳng định mình là một bên tham gia quan trọng trong bất kỳ giải pháp nào sau chiến tranh.

"Trung Quốc đang tìm cách đánh bóng uy tín của mình với tư cách là một trung gian ngoại giao. Những nỗ lực trước đây nhằm thống nhất Hamas và Fatah đã thất bại, nhưng Bắc Kinh hy vọng chứng minh rằng, ít nhất về mặt nguyên tắc, họ có thể thu hẹp những chia rẽ khó hàn gắn và giảm leo thang những xung đột lâu đời mà Washington không thể làm được", Ali Wyne - nhà phân tích của tổ chức tư vấn toàn cầu Crisis Group có trụ sở tại Bỉ - nói với Business Insider.

Định vị là nước lãnh đạo các quốc gia đang phát triển

Theo Business Insider, trong vài năm qua, Trung Quốc đã thách thức ảnh hưởng của Mỹ ở Trung Đông. Vào năm 2023, Trung Quốc đã làm trung gian khôi phục quan hệ ngoại giao giữa Iran và Ả Rập Saudi sau nhiều thập kỷ xung đột ủy nhiệm. Trung Quốc cũng tạo mối quan hệ chặt chẽ hơn với các quốc gia vùng Vịnh vốn từ lâu đã là đồng minh của Mỹ.

Các thỏa thuận như nối lại quan hệ Iran - Ả Rập Saudi và thỏa thuận ngừng bắn giữa các phe phái Palestine có thể sẽ không thể thực hiện được đối với Mỹ - quốc gia có quan hệ đối địch với Iran và các lực lượng ủy nhiệm trong khu vực của nước này trong nhiều thập kỷ.

Nhà phân tích Trung Đông Aaron David Miller viết cho tạp chí Foreign Policy (Mỹ) vào năm 2023 rằng: "Mỹ không thể là một nhà hòa giải đáng tin cậy vì họ đã đóng vai trò tích cực trong cả cuộc cạnh tranh Iran - Ả Rập Saudi và trong cuộc cạnh tranh giữa Israel và Iran".

Wyne nói rằng, trong khi thế giới nhìn nhận sự cạnh tranh Mỹ - Trung qua lăng kính kinh tế và sức mạnh quân sự, "thành tố ngoại giao sẽ ngày càng nổi bật khi Bắc Kinh đặt mục tiêu trở thành một cường quốc toàn diện hơn".

Trung Quốc không lên án vụ tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas. Nước này lên tiếng công nhận chủ quyền của người Palestine, điều mà Israel từ chối.

Theo Business Insider, đây là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Trung Quốc nhằm định vị mình ở vị trí lãnh đạo các quốc gia đang phát triển - nhiều nước trong số đó tỏ thái độ bất mãn trước sự hỗ trợ của phương Tây cho chiến dịch quân sự của Israel, vốn đã khiến hàng chục nghìn dân thường Palestine thiệt mạng (theo số liệu của cơ quan y tế do Hamas điều hành).

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho biết, mặc dù Trung Quốc có thể đang tìm kiếm lợi ích chính trị từ cuộc xung đột Israel - Hamas, vẫn có những giới hạn đối với những gì mà Bắc Kinh sẵn sàng đóng góp để tác động đến kết quả.

Mỹ đã giúp bắn hạ tên lửa của Iran hướng tới Israel vào tháng 4/2024. Mỹ cũng triển khai hai nhóm tác chiến tàu sân bay đến khu vực để ngăn chặn các cuộc tấn công của Iran và các lực lượng ủy nhiệm của nước này trong những tuần sau ngày 7/10/2023.

Trong khi đó, Trung Quốc chỉ giới hạn trong các sáng kiến ngoại giao.

Jon Alterman - nhà phân tích của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington - nói tại Quốc hội Mỹ vào tháng 4/2024 rằng: "Trung Quốc cũng không muốn hy sinh nhiều để thúc đẩy bất kỳ lợi ích nào của mình ở Trung Đông".

"Bất kể chỗ nào họ đầu tư, họ đều làm như vậy một cách có chủ ý", Alterman nói thêm.

CHIẾN ĐẤU CƠ ISRAEL Ồ ẠT XUẤT KÍCH: ĐÒN TRẢ ĐŨA "CHƯA CÓ TIỀN LỆ" SẮP MỞ MÀN, MỸ-IRAN CẢNH CÁO NÓNG

Theo trang Al-Monitor, khả năng cao cuộc tấn công trả đũa quy mô lớn của Israel sẽ sớm diễn ra. Nhiều nước đang kêu gọi công dân nước mình rời Lebanon "càng sớm càng tốt".

Nội các an ninh Israel họp khẩn, quyết định tấn công trả đũa vào Lebanon

Reuters đưa tin, Nội các an ninh của Israel trong ngày 28/7 (theo giờ địa phương) đã ủy quyền cho chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu quyết định "cách thức và thời điểm" đáp trả vụ tấn công rocket vào thị trấn Majdal Shams ở Cao nguyên Golan (phần do Israel kiểm soát) trước đó một ngày, khiến 12 thanh thiếu niên và trẻ nhỏ thiệt mạng.

Nói cách khác, quyết định đáp trả đã được đưa ra, vấn đề còn lại chỉ nằm ở "cách thức và thời điểm".

Quân đội Israel gọi vụ tấn công nhằm vào Majdal Shams là vụ tấn công đơn lẻ "đẫm máu nhất" nhằm vào Israel kể từ ngày 7/10/2023. Hiện tại, cả Israel và Mỹ đều cáo buộc vụ tấn công do nhóm vũ trang Hezbollah (được Iran hậu thuẫn) ở Lebanon tiến hành. Trong khi đó, Hezbollah phủ nhận các cáo buộc liên quan.

"Cuộc tấn công này do Hezbollah thực hiện. Đó là rocket của Hezbollah và chúng được phóng từ khu vực mà nhóm vũ trang này kiểm soát" – Nhà Trắng cho hay.

Theo Reuters, hiện chưa rõ các trẻ nhỏ và thanh thiếu niên thiệt mạng trong vụ tấn công có phải là công dân Israel hay không, tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Israel tuyên bố: "Những quả rocket cướp đi sinh mạng các cháu bé của chúng tôi chính là rocket của Iran và Hezbollah – tổ chức khủng bố duy nhất có những loại rocket đó trong kho vũ khí".

Trên thực tế, Israel đã giao tranh với Hezbollah ở miền nam Lebanon trong nhiều tháng qua ở mức độ "tránh leo thang tới chiến tranh toàn diện". Song, cuộc tấn công rocket hôm 27/7 đã đẩy thế cầm chừng này bước vào một giai đoạn nguy hiểm hơn.

Các quan chức Liên Hợp Quốc cảnh báo bước leo thang mới "có thể nhấn chìm toàn bộ khu vực trong một thảm họa vượt sức tưởng tượng".

Reuters dẫn 2 nguồn tin an ninh cho biết, Hezbollah đang trong tình trạng báo động cao và đã sơ tán một số cơ sở quan trọng ở miền nam Lebanon và phía đông thung lũng Bekaa để đề phòng trường hợp Israel tấn công.

Hãng hàng không Middle East Airlines của Lebanon thì hoãn một số chuyến bay từ đêm 28/7 cho tới sáng nay mà không nêu rõ lý do.

Bộ trưởng ngoại giao Lebanon Abdallah Bou Habib cho biết, nước này đã yêu cầu Mỹ thúc giục Israel kiềm chế. Trong khi đó, Washington cũng đề nghị Lebanon chuyển thông điệp tới Hezbollah để nhóm vũ trang này "thể hiện sự kiềm chế của họ".

Chiến đấu cơ Israel ồ ạt xuất kích khi đòn trả đũa "chưa từng có tiền lệ" cận kề

Tờ Times of Israel dẫn lời các quan chức nước này cho biết, chính phủ Israel dự kiến sẽ phê duyệt một "cuộc trả đũa lớn", và mức độ phản ứng của Hezbollah trước cuộc đáp trả này sẽ quyết định mức độ leo thang ở phía bắc Israel.

Trước và trong lúc cuộc họp Nội các an ninh của Israel diễn ra, các máy bay chiến đấu của Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) ồ ạt tấn công các mục tiêu ở miền nam Lebanon

Truyền thông Lebanon cho biết, ngay trong ngày 28/7, Israel đã tiến hành một loạt cuộc không kích nhằm vào 4 thành phố của nước này, đồng thời pháo kích dữ dội vào nhiều mục tiêu khác nhau.

Theo hãng thông tấn Mehr News (Iran), tới sáng 29/7, các máy bay chiến đấu của Israel tiếp tục xuất kích ném bom 9 khu vực ở miền nam Lebanon.

Ynet News (Israel) cho biết, dự kiến các đợt tấn công tương tự sẽ tiếp tục diễn ra trong lúc chính phủ Israel lựa chọn các phương án cho cuộc tấn công trả đũa "chưa từng có tiền lệ" nhằm vào Lebanon kể từ Chiến tranh Lebanon lần 2 năm 2006.

Theo tờ Al-Monitor, khả năng cao cuộc tấn công trả đũa quy mô lớn của Israel sẽ diễn ra sớm. Hiện tại, Saudi Arabia, Pháp, Na Uy và Thụy Điển đều đang kêu gọi khẩn các công dân nước này rời Lebanon "càng sớm càng tốt".

"Tình trạng hoảng loạn đã lan rộng khắp Lebanon do lo ngại về cuộc đáp trả của Israel sau vụ tấn công ở Majdal Shams" - Al-Monitor cho hay.

Mỹ-Iran cảnh báo nóng

Nga, Iran và Mỹ đã lần lượt đưa ra phản ứng trước vụ tấn công nhằm vào Cao nguyên Golan và kế hoạch đáp trả của Israel.

Bộ Ngoại giao Iran cảnh báo Israel về "hậu quả không lường trước được" nếu Tel Aviv nghĩ tới "bất cứ cuộc phiêu lưu quân sự nào mới ở Lebanon".

"Mọi biện pháp đáp trả của IDF đều có thể dẫn tới nguy cơ mở rộng phạm vi bất ổn và làm lan rộng ngọn lửa chiến tranh trong khu vực. Trong trường hợp đó, Israel sẽ phải chịu trách nhiệm cơ bản và gánh chịu những hậu quả không lường trước được vì hành vi ngu ngốc này" – Bộ trưởng Ngoại giao Iran Nasser Kanaani tuyên bố.

Về phần mình, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, Moscow lên án mọi cuộc tấn công khủng bố, bao gồm cuộc tấn công rocket vừa diễn ra nhằm vào Cao nguyên Golan và cuộc tấn công của Hamas vào Israel tháng 10/2023.

Tuy nhiên, ông Lavrov đồng thời lưu ý rằng, hành động đáp trả của Israel trước cuộc tấn công của Hamas là "không thể chấp nhận được" bởi nó "vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế".

Kênh tin tức Axios (Mỹ) dẫn lời một quan chức Israel cho biết, ông Amos Hochstein – cố vấn của Tổng thống Joe Biden đã bày tỏ lo ngại với Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Galant rằng, nếu Israel tấn công Beirut, Hezbollah có thể tấn công lãnh thổ Israel bằng tên lửa tầm xa.

Theo chuyên gia Orna Mizrahi, từ Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia Israel, Hezbollah sở hữu từ 150.000 đến 200.000 tên lửa và tên lửa thuộc nhiều tầm bắn khác nhau. Kho vũ khí này lớn hơn ít nhất 5 lần so với Hamas và chính xác hơn nhiều.

Vũ khí dẫn đường của Hezbollah có thể bắn tới các cơ sở cấp nước, điện, thông tin liên lạc và các khu dân cư đông đúc.

DIỄN BIẾN Ở DẢI GAZA NGÀY CÀNG PHỨC TẠP: THỔ NHĨ KỲ SẴN SÀNG THAM CHIẾN

Trong bối cảnh các cuộc đàm phán về đề xuất ngừng bắn mới giữa Israel và lực lượng Hamas chưa đạt được đột phá đáng kể, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảnh báo, Thổ Nhĩ Kỳ có thể “can thiệp” sau hơn nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 10 tháng qua ở Dải Gaza.

Phát biểu tại một cuộc họp của chi nhánh đảng cầm quyền tại tỉnh quê nhà Rize hôm 28/7, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã để ngỏ khả năng có thể can thiệp sâu hơn vào cuộc xung đột tại Gaza. Ông cho rằng, ngành công nghiệp quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ cần phải đạt nhiều thành tựu hơn để có thể đáp ứng khả năng đảm bảo an ninh cho không chỉ của quốc gia mà còn cả khu vực, trong đó bảo đảm cả hòa bình tại Gaza.

“Thổ Nhĩ Kỳ cần phải rất mạnh mẽ để Israel không thể làm những điều vô lý với Palestine. Cũng như chúng ta đã can thiệp tại Karabakh, Libya, chúng ta có thể làm điều gì đó tương tự với họ. Không có lý do gì để Thổ Nhĩ Kỳ không làm như vậy. Chúng ta cần phải mạnh mẽ để có thể thực hiện những bước này”.

Mặc dù, ông Erdogan không nêu rõ hình thức can thiệp nào mà ông đang đề xuất, tuy nhiên đây có thể là một biến số mới cho cuộc xung đột tại Dải Gaza. Trước đó, năm 2020, Thổ Nhĩ Kỳ đã cử quân đội tới Libya để hỗ trợ Chính phủ Thống nhất Quốc gia (GNU) Libya, là chính quyền được Liên Hiệp Quốc công nhận. Năm ngoái Thổ Nhĩ Kỳ đã hỗ trợ huấn luyện và hiện đại hóa quân sự cho đồng minh thân cận Azerbaijan tại Nagorno-Karabakh (vùng lãnh thổ được quốc tế công nhận thuộc Azerbaijan nhưng có đông người Armenia sinh sống).

Tuyên bố của người đứng đầu Thổ Nhĩ Kỳ cũng diễn ra trong bối cảnh xung đột tại Dải Gaza vẫn diễn biến phức tạp và đang có dấu hiệu lan rộng. Trên bàn đàm phán, cuộc đàm phán 4 bên giữa Mỹ, Ai Cập, Qatar và Israel về đề xuất ngừng bắn mới giữa Israel và lực lượng Hamas chưa có thêm bất kỳ đột phá đáng kể nào. Trên thực địa, giao tranh vẫn diễn ra ác liệt giữa Israel và Hamas tại miền Nam Gaza. Biên giới Israel và Lebanon cũng “nóng” hơn trong những ngày qua sau khi Israel cáo buộc Hezbollah nã rocket vào một sân bóng đá ở Cao nguyên Golan.

Cộng đồng quốc tế đã yêu cầu các bên phải hết sức kiềm chế. Ai Cập cảnh báo “diễn biến mới nhất có thể đẩy Trung Đông vào một cuộc chiến tranh khu vực toàn diện” đồng thời kêu gọi hỗ trợ và bảo vệ Lebanon, người dân và các thể chế của nước này khỏi thảm họa chiến tranh.

Ngoại trưởng Mỹ cho biết, không muốn tình hình leo thang sau vụ tấn công bằng tên lửa ở Cao nguyên Golan: “Mỹ đang đàm phán với chính phủ Israel và một lần nữa, tôi nhấn mạnh chúng tôi không muốn thấy xung đột leo thang. Chúng tôi không muốn thấy nó lan rộng. Đó là một trong những mục tiêu của Mỹ ngay từ ngày đầu tiên của cuộc xung đột”.

ĐÒN BÊN NÀO CŨNG NẶNG

Việc Ukraine khóa tuyến đường ống dẫn dầu của Nga quá cảnh qua lãnh thổ Ukraine để cung ứng cho Hungary và Slovakia đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của hai thành viên EU và NATO này.

Cả hai vừa nhờ EU can thiệp để giải quyết vừa tuyên bố sẽ áp dụng những biện pháp trả đũa riêng sau thời gian nhất định nếu EU không xử lý thành công.

Từ năm 2022, EU đã tẩy chay nhập khẩu dầu của Nga, nhưng Hungary và Slovakia vẫn được cho phép tiếp tục nhập khẩu dầu Nga cung ứng qua tuyến đường ống quá cảnh lãnh thổ Ukraine được xây dựng từ thời Liên Xô. Ukraine khóa tuyến đường ống dẫn dầu này vì muốn chặn hoàn toàn nguồn thu từ xuất khẩu dầu Nga sang Hungary và Slovakia.

Động cơ và mục đích của Ukraine dễ hiểu vì nước này cho rằng nếu làm cho Nga khó khăn tài chính thì Nga không thể tiếp tục được mãi chiến sự ở Ukraine và Kyiv càng sớm có cơ hội trước Moscow. Nhưng đối với Hungary và Slovakia thì đó lại là cú đòn rất nặng. Đối với hai nước này, nhập khẩu dầu của Nga hiện đáp ứng khoảng 70% nhu cầu. Cả hai đều không thể sớm tìm được nguồn cung với giá cả thuận lợi có thể thay thế nguồn dầu từ Nga. Cho nên sự phản đối mạnh mẽ của họ đối với quyết sách mới của Ukraine cũng không có gì khó hiểu.

Mặt khác, những gì hai nước này dự định trả đũa Ukraine nếu EU không hòa giải thành công cũng là những đòn rất nặng. Hungary và Slovakia dự định ngăn cản EU giải ngân những khoản viện trợ tài chính đã cam kết cho Ukraine, đồng thời dọa sẽ ngừng cung ứng điện cho Ukraine. Hiện tại, khoảng 70% sản xuất điện của Ukraine đã bị hủy hoại trong chiến sự. Vì thế, những hành động từ Hungary và Slovakia có thể đẩy Ukraine vào khủng hoảng năng lượng thật sự. EU là đồng minh nhưng không phải thành viên nào của EU cũng là đồng minh của Ukraine.

Nguồn: VnEconomy; Soha; CafeF; VOV; Thanh Niên