Luật thuế Đức thường khá rắc rối, do đó trước khi mọi chuyện „đi vào ngõ cụt“, người trốn thuế cần được nhà chuyên môn hướng dẫn, bởi ai trốn thuế, rồi tự thú, nếu không đúng luật vẫn bị phạt hình sự tội danh trốn thuế. Dù hành vi phạm tội trốn thuế ở mức độ dự định hay đã cấu thành tội phạm, người tự thú vẫn được miễn tội hình sự, nếu khai báo lại thuế đầy đủ, chính xác, bổ sung những số liệu thiếu hay đã bỏ sót.

Sẽ không được miễn tội hình sự, nếu

1- Trước khi người tự thú khai báo lại thuế đầy đủ, chính xác, bổ sung những số liệu thiếu, Sở Tài chính đã ra quyết định kiểm tra thuế (theo Điều §196), hoặc Cơ quan tư pháp đã ra quyết định điều tra, hoặc nhà chức trách đã tới kiểm tra thuế, điều tra hình sự hoặc hành chính liên quan tới thuế.

2- Hoặc vào thời điểm người trốn thuế tự thú, những số liệu khai báo lại hay bổ sung đã được nhà chức trách phát hiện.

Nếu đã thực hiện xong hành vi trốn thuế

Thì khi tự thú chỉ được miễn tội hình sự, nếu số tiền trốn thuế được trả trong khoảng thời gian ấn định.

Nếu người trốn thuế đã tự thú đúng luật định, nhưng người được ủy quyền nộp bản tự thú đó đã không thực hiện đúng, thì vẫn được miễn phạt hình sự, ngoại trừ trước khi tự thú đã có lệnh điều tra.

Lúc nào thì không nên tự thú

Một khi hành vị trốn thuế đã bị cơ quan tài chính phát hiện thì lúc đó tự thú đã quá muộn Như vậy, tự thú không được miễn tội hình sự trong các trường hợp sau:

- Người trốn thuế đã nhận được lệnh kiểm tra thuế từ các cơ quan tài chính.

- Người trốn thuế nhận được lệnh điều tra của nhà chức trách.

- Nhà chức trách đã tới để kiểm tra hoặc điều tra thuế.

- Cơ quan tài chính đã phát hiện trốn thuế, và người trốn thuế biết được điều đó hoặc ý thức được điều đó.

Việc trốn thuế có được coi là „đã bị phát hiện“ hay không, chẳng hạn như khi đĩa CD in tên danh sách những người trốn thuế bị bán đi và phát tán bởi các kênh truyền thông, vẫn là vấn đề đang tranh cãi. Riêng Bộ tài chính tiểu bang Nordrhein-Westfallen cho rằng, trong trường hợp CD bị phát tán, người trốn thuế vẫn có quyền tự thú để miễn tội hình sự. Tuy nhiên quyết định trên hoàn toàn không ảnh hưởng tới quyết định của Bộ tài chính các tiểu bang khác.

Ai là người nộp đơn tự thú?

Bất cứ người nào - một mình hoặc có tòng phạm, hoặc xúi giục hay giúp đỡ người khác trốn thuế đều có thể tự tự thú. Chú ý: nếu có nhiều người cùng tham gia trốn thuế, thì mỗi người trong nhóm này phải tự thú. Nếu chỉ một người trong nhóm tự tự thú, thì hành vi trốn thuế của những người khác sẽ được coi là đã bị phát hiện và sẽ bị khép vào tội trốn thuế.

Người trốn thuế có thể tự thú ở đâu?

Cơ quan thụ lý là Sở tài chính của vùng mà người trốn thuế đang sinh sống. Nếu trong nhóm có nhiều người từ nhiều vùng khác nhau, những người này phải nộp đơn lên Sở tài chính vùng mình đang sống. Viện Kiểm sát, Sở Tư pháp hay cảnh sát không tiếp nhận đơn tự thú trốn thuế. Nếu người trốn thuế nộp đơn tại các cơ quan không có thẩm quyền, tự thú sẽ hoàn toàn mất hiệu lực và người nộp đơn mất cơ hội được miễn tội hình sự.

Những thông tin gì phải có trong đơn tự thú?

Điều §371, đoạn 1 Luật thuế AO mở đầu: bất kì người nào khai báo với các cơ quan tài chính về bất cứ một khoản thuế nào đã trốn... - Có nghĩa: người tự thú không nhất thiết phải khai báo hết các khoản thuế mà mình đã trốn. Tuy nhiên tốt hơn hết là trung thực ngay từ lần khai đầu và cung cấp hết tất cả các thông tin, nếu không những khoản thuế lậu không tự thú khi bị phát hiện vẫn bị phạt hình sự. Ví dụ: Ông Nguyễn trốn thuế thu nhập và thuế nhận tiền cho tặng. Trong đơn tự thú ông chỉ khai trốn thuế thu nhập và im lặng về khoản thuế tiền cho tặng. Hành vi trốn thuế thu nhập sẽ không bị khép tội, nhưng vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với số tiền thuế nhận tiền tặng chưa khai báo, nếu bị phát hiện. Nếu thời gian gấp gáp, có thể tự ước tính các khoản thuế đã trốn, với chú thích sẽ cung cấp số liệu chính xác sau.

Thời gian nào thì nên tự thú?

Đơn tự thú chỉ nên nộp, nếu nó giúp được người trốn thuế miễn tội hình sự. Như vậy, những khoản thuế quá thời hạn truy cứu hình sự không cần tự thú. Theo Bộ luật hình sự, (§78 Abs. 3 StGB), đối với các hành vi trốn thuế đơn giản, khoảng thời gian quá hạn điều tra hình sự là 5 năm. Theo Điều §376 Abs. 1 AO, trong trường hợp trốn thuế với số tiền lớn, thời hạn trên là 10 năm. Thời hạn truy thu tiền thuế không phụ thuộc thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự nói trên, theo luật định kéo dài tới 10 năm.

Như vậy, trong trường hợp trốn thuế đơn thuần, đơn tự thú có giá trị miễn tội hình sự tính từ thời điểm quyết toán thuế. Hành vi trốn thuế kể từ năm thứ 6 đến năm thứ 10, tuy không bị truy cứu hình sự, nhưng Sở tài chính vẫn có quyền đòi số tiền thuế trốn cộng phần lãi từ số tiền thuế trốn này. Như vậy số tiền truy thu sẽ đắt hơn nhiều lần so với số tiền thuế đã trốn. Như vậy sau 5 năm không cần tự thú, bởi nó chỉ giúp miễn truy cứu trách nhiệm hình sự, trong khi sau 5 năm trách nhiệm đó đã quá hạn.

Đơn tự thú phải được viết như thế nào?

Luật không đưa ra mẫu đơn tự thú. Người tự thú nên viết thành văn bản gửi cho cơ quan có thẩm quyền. Chỉ như vậy, những dữ liệu còn thiếu sót hoặc chưa rõ ràng có thể được bổ sung hoặc giải trình thêm sau. Sở Tài chính sau khi nhận được đơn tự thú phải nắm rõ được tình hình thực tế trốn thuế, do cho rằng người nộp đơn ngay từ đầu đã cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác. Đừng bao giờ ghi đầu đề văn bản là „đơn tự thú“. Nếu làm vậy, đơn sẽ bị chuyển ngay đến cơ quan điều tra hình sự. Tốt nhất văn bản nên ghi đầu đề là: Đơn sữa chữa bản khai thuế trong năm...

Sau khi nộp đơn

Sau khi Sở tài chính nhận được đơn tự thú, đơn sẽ được chuyển đến Viện kiểm sát để lập hồ sơ và kiểm tra xem xét liệu người tự thú có đủ điền kiện miễn tội hình sự hay không. Nếu đáp ứng người trốn thuế sẽ được miễn truy tố. Tất nhiên, số tiền trốn thuế phải được truy thu đủ cộng 6% lãi tiết kiệm/năm. Nếu số tiền trốn thuế ở trên mức 50.000€, còn phải nộp thêm 5%. Nếu trả các khoản đầy đủ và đúng thời hạn, hồ sơ sẽ được đóng lại và người trốn thuế sẽ được miễn tội. Nếu không đủ điều kiện miễn tội hình sự, hồ sơ sẽ được chuyển sang điều tra hình sự, và phần lớn truy tố trước toà. Nếu số tiền trốn thuế lên đến trên 100.000 €, người trốn thuế có thể bị phạt tù giam hoặc cho hưởng án treo. Từ 1 triệu Euro trở lên, người trốn thuế gần như chắc chắn bị tù giam và chỉ được hưởng án treo khi có lý do giảm tội đặc biệt.

Đức Việt Online