LOẠT CHÍNH SÁCH KÍCH THÍCH KINH TẾ MỚI CỦA TRUNG QUỐC LIỆU CÓ HIỆU QUẢ?

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) sáng 14/9 thông báo nới lỏng tiền tệ cùng nhiều chính sách hỗ trợ bất động sản, nhằm vực dậy nền kinh tế.

Thống đốc PBOC Pan Gongsheng cho biết sẽ giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc (RRR) cho các ngân hàng thêm 50 điểm cơ bản (0,5%). Lãi suất với các khoản cho vay mua nhà cũng hạ bình quân 0,5%. Việc này sẽ xoa dịu gánh nặng cho các hộ gia đình, nhưng có thể gây ra lo ngại về lợi nhuận ngân hàng. Một số loại lãi suất tiết kiệm và cho vay khác cũng được điều chỉnh thời gian tới.

Sau thông báo của PBOC, các chỉ số chứng khoán Trung Quốc và giá nhân dân tệ đều tăng. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm giảm 0,04% về 2,03% - sát mức đáy xác lập tuần trước.

Thống đốc PBOC cho biết họ vẫn để ngỏ khả năng tiếp tục nới lỏng chính sách, gồm hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc năm nay. Động thái của Trung Quốc được đưa ra gần một tuần sau khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) giảm lãi suất 0,5% lần đầu tiên sau 4 năm. Việc này được cho là giúp PBOC có thêm dư địa nới lỏng chính sách mà không lo nhân dân tệ mất giá.

Quý II, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm hơn kỳ vọng, do khủng hoảng bất động sản kéo dài và người tiêu dùng lo ngại về việc làm. Các số liệu kinh tế tháng 8 đều không đạt dự báo, khiến giới chức bị thúc giục tung thêm chính sách kích thích.

"Các chính sách này được đưa ra hơi muộn, nhưng còn hơn là không có. Khi lãi suất thực cao, niềm tin tiêu dùng yếu và thị trường bất động sản chưa hồi sinh, Trung Quốc cần hạ lãi suất", Gary Ng - nhà kinh tế học cấp cao tại Natixis nhận định.

Năm nay, Bắc Kinh đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế quanh 5%. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng thương mại, như Goldman Sachs, Nomura, UBS và Bank of America gần đây hạ dự báo GDP của nước này xuống 4,6-4,8%.

TRUNG QUỐC THỂ HIỆN SỨC MẠNH: CHỊU CẤM VẬN NHƯNG VẪN CÓ THỂ CẠNH TRANH VỚI MÔ HÌNH AI TỐT NHẤT THẾ GIỚI TỪ MỸ, 1 SẢN PHẨM VỪA XUẤT HIỆN ĐÃ TRỞ THÀNH ‘VUA’

Đây là một bước ngoặt đáng ngạc nhiên đối với ngành công nghiệp AI của Trung Quốc, vốn được nhiều người cho là đã bị ảnh hưởng bởi các hạn chế về chất bán dẫn và sức mạnh tính toán.

Cho đến thời điểm hiện tại, cơn sốt AI vẫn được thống trị bởi các công ty Mỹ như OpenAI, Google và Meta. Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, một cái tên mới đã xuất hiện: Qwen của Alibaba.

“Qwen 72B là vua và các mô hình của Trung Quốc đang thống trị", Clem Delangue, CEO của Hugging Face đã viết vào tháng 6, sau khi một mô hình dựa trên Qwen lần đầu tiên vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng LLM mở của công ty ông.

Đây là một bước ngoặt đáng ngạc nhiên đối với ngành công nghiệp AI của Trung Quốc, vốn được nhiều người cho là đã bị ảnh hưởng bởi các hạn chế về chất bán dẫn và sức mạnh tính toán. Thành công của Qwen cho thấy Trung Quốc có thể cạnh tranh với các mô hình AI tốt nhất thế giới, đồng thời đặt ra câu hỏi nghiêm túc về khả năng tiếp tục thống trị của các công ty Mỹ. Bằng cách tập trung vào các khả năng như hỗ trợ ngôn ngữ, Qwen đang mở ra hướng đi mới về những gì một mô hình AI có thể làm.

Điều này gây bất ngờ cho nhiều nhà phát triển, ngay cả những người đang làm việc trên chính Qwen. Nhà phát triển AI David Ng đã sử dụng Qwen để xây dựng mô hình đứng đầu bảng xếp hạng Open LLM. Ông cũng đã xây dựng các mô hình bằng công nghệ của Meta và Google nhưng cho biết Alibaba mang lại cho mình kết quả tốt đáng kinh ngạc. “Vì một lý do nào đó, nó hoạt động tốt nhất trên các mô hình của Trung Quốc”, ông nói với Rest of World. “Tôi không biết tại sao”.

Trong ngắn hạn, phần lớn thành công của Qwen đến từ vị thế độc đáo của nó trên thị trường Trung Quốc. Khi ra mắt, Alibaba tuyên bố rằng có khoảng 90.000 khách hàng đang sử dụng một số mô hình từ loạt LLM Tongyi Qianwen của Alibaba. (Tên "Qwen" bắt nguồn từ cách viết tắt của thuật ngữ này, có nghĩa là "kiến thức toàn diện").

Hầu hết khách hàng là các công ty Trung Quốc. Những công ty này không muốn hình thành quan hệ đối tác trực tiếp với các công ty Mỹ như OpenAI hoặc Anthropic.

Các công ty trên khắp thế giới đang cố gắng tích hợp AI vào sản phẩm và dịch vụ của mình và Trung Quốc không ngoại lệ. Alibaba tuyên bố Qwen đã có hơn 2,2 triệu người dùng doanh nghiệp; hầu hết các quan hệ đối tác công khai vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm. Một sản phẩm do Qwen cung cấp cho bộ phận thiết bị di động của Xiaomi cho phép người dùng tạo công thức nấu ăn từ ảnh chụp món ăn. Qwen cũng hỗ trợ trợ lý di động của Xiaomi, trên cả điện thoại di động và hệ thống xe hơi.

Xây dựng trên Qwen mang lại cho các công ty Trung Quốc sự ổn định. Các công ty AI của Mỹ đã cắt quyền truy cập API của người dùng Trung Quốc, trong khi nhiều trang web AI bị chặn. Tuy nhiên, quan trọng hơn, Qwen không chỉ là một giải pháp thay thế khả dụng. Nó đã chứng tỏ được khả năng của mình tương đương những gì đang sẵn có tại Mỹ.

Các kỹ sư có thể truy cập mô hình nền tảng của Alibaba từ hầu hết mọi nơi. Sự thông thạo của Qwen trong các ngôn ngữ chính nằm ngoài hầu hết dữ liệu đào tạo AI và đây là một lợi thế lớn. Một số coi đây là sự mở rộng nguyên tắc chung của Alibaba: xây dựng cho toàn cầu thay vì ưu tiên Trung Quốc.

“Tôi tin rằng chiến lược của Qwen cho thấy sứ mệnh ban đầu của Alibaba là làm cho việc kinh doanh trở nên dễ dàng, ở bất cứ đâu”, Tiezhen Wang, một kỹ sư tại Hugging Face, nói với Rest of World và cho biết mô hình có tiềm năng cách mạng hóa giao tiếp kinh doanh toàn cầu bằng cách vượt qua ranh giới ngôn ngữ, thậm chí là văn hóa.

Dylan Patel, của công ty nghiên cứu và phân tích độc lập SemiAnalysis, nói với Rest of World rằng mặc dù Qwen không tốt bằng GPT-4, nhưng đủ để gây sự chú ý.

Patel cho biết mô hình của Alibaba thường vượt trội hơn các đối thủ trong các lĩnh vực như toán học và hoạt động đa ngôn ngữ.

Hiệu suất của Qwen đáng chú ý khi xét đến các rào cản thương mại đáng kể của Mỹ nhằm làm chậm sự phát triển AI của Trung Quốc. Kể từ năm 2022, Mỹ chặn xuất khẩu các chip tiên tiến nhất. Phần lớn thiết bị cần thiết để sản xuất chip tiên tiến trong nước cũng bị chặn xuất khẩu sang Trung Quốc, vậy nên các công ty công nghệ trong nước như Huawei đã phải vật lộn để lấp đầy khoảng trống. Khi các công ty AI chạy đua tạo ra các mô hình ngày càng phức tạp, họ cần số lượng lớn hơn bao giờ hết sức mạnh xử lý.

Thành công gần đây của AI Trung Quốc chính là bằng chứng cho thấy lệnh cấm vận không hoàn toàn có thể phá hủy ngành công nghiệp này.

“Chúng ít nhất cũng chứng minh được hệ sinh thái ở Trung Quốc tinh vi như thế nào”, Karman Lucero, một thành viên tại Trung tâm Paul Tsai China thuộc Trường Luật Yale, nói với Rest of World. “Họ sẽ không thể làm được điều này nếu thiếu trình độ và tài năng nhất định”.

Được biết, 18 tháng kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT, các công ty công nghệ lớn và nhỏ của Trung Quốc đã tập hợp lại vì một mục tiêu duy nhất: đánh bại công ty khởi nghiệp có trụ sở tại San Francisco bằng các chatbot tiếng Trung. Với hơn 200 mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), Trung Quốc tự tin rằng giá cả chính là lợi thế mà Mỹ không thể chối cãi.

ByteDance, Baidu, Alibaba và Tencent đồng loạt giảm giá mạnh các dịch vụ LLM, trong đó một số cung cấp cả những loại dịch vụ miễn phí. Ưu đãi cao cấp từ Doubao Pro của ByteDance có giá thấp nhất chỉ 0,0008 nhân dân tệ (0,011 xu Mỹ) cho 1.000 token prompt - đơn vị cơ bản mà các mô hình máy tính sử dụng để tính độ dài của một văn bản.

Xu Li, CEO và đồng sáng lập của công ty AI SenseTime niêm yết ở Hồng Kông, nói với South China Morning Post: “Việc giảm giá dịch vụ AI của Trung Quốc chủ yếu nhằm mục đích thu hút nhiều khách hàng hơn. Nó giống như một cách xây dựng thương hiệu”.

Theo Alain Le Couedic, đối tác cấp cao tại công ty đầu tư AI Trí tuệ nhân tạo Quartermaster (AIQ), cuộc cạnh tranh về giá sẽ mang lại kết quả theo thời gian. “Cuộc đua giành quyền thống trị trên thị trường là dấu hiệu cho thấy nhiều người chơi đang nhìn ra được những cơ hội hấp dẫn trong tương lai, ngay cả khi chúng có thể gây ra khó khăn nhất định trong ngắn hạn và trung hạn”.

"Thị trường Trung Quốc đặc biệt mong muốn thiết lập các liên kết nhanh chóng giữa các ứng dụng AI và tận dụng kinh doanh để thúc đẩy những tiến bộ hơn nữa trong LLM", Ivan Lam, nhà phân tích tại công ty tư vấn thị trường Counterpoint Research, cho biết.

ĐÔNG BẮC Á "OẰN MÌNH" CHỐNG LŨ LỤT

Mưa lớn đang diễn ra ở nhiều khu vực của các quốc gia Đông Bắc Á, gây ra lũ lụt và lở đất nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn tới đời sống của người dân.

Lũ lụt nghiêm trọng tại Nhật Bản

Tại Nhật Bản, mưa lớn trong vài ngày qua tại tỉnh Ishikawa, miền Trung nước này đã gây ra lũ lụt và lở đất nghiêm trọng, khiến ít nhất 7 người thiệt mạng.

Mưa lớn đã trút xuống Ishikawa từ ngày 21/9. Trong đó, thành phố Wajima ghi nhận lượng mưa trong hơn 72 giờ lên tới hơn 540 mm, còn thành phố Suzu là gần 400 mm. Cả hai con số này đều cao gấp đôi lượng mưa trung bình ghi nhận trong những tháng 9 hàng năm trước đây và cũng là mức cao nhất kể từ khi các dữ liệu được ghi chép.

Người dân được cảnh báo duy trì cảnh giác do vẫn có nguy cơ tiếp tục xảy ra sét đánh, lũ lụt và lở đất.

Khu vực Noto thuộc tỉnh Ishikawa vẫn đang trong quá trình phục hồi sau thiệt hại lớn do trận động đất mạnh 7,6 độ richter xảy ra vào ngày đầu năm mới khiến hơn 300 người thiệt mạng. Quân đội đã được điều động đến khu vực Noto để thực hiện nhiệm vụ cứu hộ cùng với cảnh sát và lính cứu hỏa.

Trước hàng loạt diễn biến phức tạp của thời tiết, Thủ tướng Kishida Fumio đã chỉ thị giám sát chặt chẽ thiệt hại và cung cấp hỗ trợ phù hợp với nhu cầu của các địa phương bị ảnh hưởng.

Hàn Quốc thiệt hại nặng do mưa lũ

Mưa lớn cũng đã xảy ra ở các khu vực phía Nam của Hàn Quốc, khiến it nhất 1 người thiệt mạng, gây ra tình trạng ngập lụt các trang trại, đường sá và nhà cửa.... Nhiều di sản văn hoá cũng bị hư hỏng.

Có khu vực ghi nhận lượng mưa lên tới hơn 400 mm trong 2 ngày. Hơn 1.000 hecta đất nông nghiệp ở tỉnh Nam Jeolla đã bị hư hại và 300 tấn ngũ cốc dự trữ tại Jangheung bị ngập lụt. Khoảng 145 ngôi nhà và đường sá ở tỉnh Jeolla Nam đã bị ngập và gần 60 người đã phải sơ tán do nguy cơ lở đất gần bờ sông.

Ngập lụt lụt cũng ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của nhiều nhà máy và 17 công viên quốc gia trên toàn quốc.

Bộ Nội vụ Hàn Quốc đã nâng mức cảnh báo mưa lớn từ "thận trọng" lên "báo động".

Trung Quốc cảnh báo lũ trên nhiều con sông

Khi tác động của bão Bebinca kết thúc, bão Pulasan gây mưa lớn đến các khu vực phía Đông và phía Bắc Chiết Giang, Thượng Hải, phía Nam Giang Tô và phía Nam An Huy từ ngày 20 đến ngày 22/9.

Trung Quốc ngày 22/9 đưa ra cảnh báo nguy cơ xảy ra lũ lớn tại một số con sông vừa và nhỏ ở các khu vực phía Nam trong vài ngày tới. Một số con sông ở tỉnh Chiết Giang, Phúc Kiến, Quảng Đông và Giang Tây có thể dâng cao vượt quá mức báo động, do mưa lớn từ ngày 22/9 đến 25/9.

Bộ Thuỷ lợi Trung Quốc đang thực hiện các biện pháp để phòng chống bão, lũ, tăng cường giám sát và cảnh báo sớm. Các cơ quan chức năng cũng nỗ lực để đảm bảo an toàn cho các hồ chứa và các dự án đang được xây dựng trong mùa lũ và ngăn ngừa tình trạng ngập úng đô thị.

Theo Bộ Thủy lợi Trung Quốc, mực nước tại hồ Thái Hồ, hồ nước ngọt lớn thứ 3 của Trung Quốc nằm gần Thượng Hải, tiếp tục dâng cao, với 54 trạm quan trắc trong mạng lưới sông xung quanh ghi nhận mực nước lũ vượt ngưỡng an toàn. Mực nước hoặc lưu lượng dòng chảy của 4 con sông vừa và nhỏ trong khu vực đã vượt quá mức ghi nhận trong lịch sử.

UKRAINE & CANH BẠC TẤT TAY TẠI KURSK

Một quan chức Nga cho rằng, Kiev sẽ chơi canh bạc tất tay ở Kursk để chứng minh với Mỹ về khả năng tồn tại của Quân đội Ukraine trong lãnh thổ Nga.

Theo giới truyền thông Nga, tổn thất của phía Ukraine trong cuộc tấn công khu vực Kursk vượt xa tổn thất trong “cuộc phản công mùa hè” năm 2023 của Lực lượng Vũ trang Ukraine ở Zaporozhye.

Hiện nay, các nhóm quân Ukraine đang dần dần bị truy quét khỏi lãnh thổ Nga, trong khi nhân lực và trang thiết bị tiêu hao nghiêm trọng.

Tính tổng cộng, thiệt hại của Lực lượng vũ trang Ukraine trên lãnh thổ Nga là 16 nghìn quân nhân thiệt mạng, gần 1000 phương tiện chiến đấu bọc thép các loại, gồm 492 xe vận chuyển thiết giáp, 126 xe tăng, 124 khẩu pháo, 95 xe bọc thép chở quân, 57 xe chiến đấu bộ binh.

Ngoài ra, lực lượng Ukraine còn thiệt hại 29 bệ phóng rocket nhiều nòng (MLRS), trong đó 8 Hệ thống Pháo Phản lực Cơ động cao của Mỹ (M142 HIMARS) và 6 bệ phóng MLRS M270 do Mỹ sản xuất.

Một ngày trước đó, chỉ huy lực lượng đặc biệt Akhmat là ông Apti Alaudinov đã lưu ý rằng, lực lượng Ukraine ở khu vực Kursk đang cố gắng tự cứu mạng họ, các trường hợp binh lính Lực lượng Vũ trang Ukraine rời khỏi vị trí chiến đấu trái phép ngày càng thường xuyên hơn.

Sĩ quan Nga cũng nói rằng, chính quyền Kiev đang thúc giục Lực lượng Vũ trang Ukraine cố gắng hoạt động tích cực hơn để làm tiền đề cho chuyến thăm của Tổng thống Vladimir Zelensky tới Hoa Kỳ và việc công bố “kế hoạch chiến thắng” trước Nga ở Washington.

Alaudinov tin rằng, chính quyền Kiev sẽ chơi canh bạc tất tay lần cuối, cố gắng tung lực lượng dự bị cuối cùng của họ vào trận chiến theo hướng Kursk để chứng minh “khả năng tồn tại của Lực lượng Vũ trang Ukraine trong lãnh thổ Nga”.

Ông Apti Alaudinov cũng thông báo rằng, phía Ukraine đã triển khai một số đơn vị mới sang vùng Kursk, bao gồm cả các đơn vị thiết giáp mới và máy bay không người lái, nhưng Lực lượng Vũ trang Nga đang tiêu diệt thành công lực lượng này ngay từ khu vực tập kết binh lực ở Sumy.

Số nhân lực và thiết bị còn lại đang tiếp tục bị các lực lượng Nga ở khu vực Kursk nỗ lực tìm diệt trong chiến dịch phản công được triển khai cách đây hơn chục ngày và đã tái chiếm lại một vùng lãnh thổ rộng ở phía tây khu vực này, từng bước đẩy lùi lực lượng Ukraine ra khỏi lãnh thổ Nga.

ISRAEL MỞ CUỘC TẤN CÔNG LỚN VÀO LEBANON, ÍT NHẤT 2.000 NGƯỜI THƯƠNG VONG

Bộ Y tế Lebanon cho biết, ít nhất 492 người thiệt mạng và 1.645 người khác bị thương sau khi Israel không kích vào các mục tiêu của Hezbollah ở nước này trong 24h qua.

Đây là số người chết hàng ngày cao nhất ở Lebanon kể từ khi cuộc nội chiến 1975-1990 kết thúc. Theo BBC và The Guardian, hàng chục nghìn người đã chạy trốn khỏi các thị trấn và làng mạc ở nam Lebanon, dọc theo con đường hướng về thủ đô Beirut khi Israel mở đợt tấn công dữ dội nhất trong gần một năm xảy ra xung đột xuyên biên giới.

Theo Bộ Y tế Lebanon, trong số những người thiệt mạng có 35 trẻ em và 58 phụ nữ.

1.300 mục tiêu Hezbollah bị tấn công

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho hay, quân đội nước này đang thay đổi "sự cân bằng an ninh" dọc biên giới phía bắc. Phát biểu trong một cuộc họp an ninh diễn ra hôm qua (23/9), nhà lãnh đạo này tuyên bố: "Tôi đã hứa rằng chúng tôi sẽ thay đổi sự cân bằng an ninh, sự cân bằng quyền lực ở phía bắc và đó chính xác là những gì chúng tôi đang làm".

Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Trung tướng Herzi Halevi nói, quân đội Israel đang chuẩn bị cho "các giai đoạn tiếp theo" ở Lebanon và ông sẽ giải thích thêm sau. "Về cơ bản, chúng tôi đang nhắm vào cơ sở hạ tầng chiến đấu mà Hezbollah đã xây dựng trong 20 năm qua. Điều này rất quan trọng".

IDF cho biết đã tấn công 1.300 mục tiêu của Hezbollah trong 24h qua và đó là cuộc tấn công lớn nhất nhằm vào nhóm vũ trang ở Lebanon này kể từ khi cuộc xung đột ở Gaza nổ ra vào tháng 10/2023 khi Hezbollah bắt đầu các cuộc tấn công vào Israel để hỗ trợ Hamas.

Hôm qua, Israel cũng không kích vào thung lũng Beqaa, mở cuộc tấn công trên không thứ hai vào thủ đô Beirut của Lebanon trong vòng một tuần và không kích có giới hạn ở vùng ngoại ô Dahieh. Truyền thông Israel đưa tin, mục tiêu của cuộc không kích là Ali Karaki, chỉ huy quân sự số 3 của Hezbollah, dù nhóm này cho biết ông đang ở một địa điểm an toàn và không bị thương trong cuộc tấn công.

Theo TOI, người dân Israel cũng phải ẩn nấp khi Hezbollah nã hơn 200 quả rocket vào nước này chỉ trong ngày 23/9, kích hoạt báo động ở bắc Israel, gần Haifa và xa hơn ở phía nam, song không gây ra thương vong lớn.

Israel chuẩn bị xâm chiếm Lebanon

IDF đã tổ chức một cuộc họp báo trên truyền hình, trong đó một phát ngôn viên của lực lượng này tuyên bố họ đã chuẩn bị cho cuộc xâm chiếm trên bộ vào Lebanon nếu cần thiết.

Tướng Daniel Hagari nhắc lại rằng Israel "không muốn chiến tranh" nhưng sẽ làm "bất cứ điều gì cần thiết" để đảm bảo an ninh ở biên giới phía bắc của đất nước.

Khi được hỏi liệu điều đó có phải là Israel chiến tranh với Lebanon hay không, ông nói: "Quân đội đã chuẩn bị chưa? Rồi. Quân đội đã sẵn sàng và chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để đưa tất cả công dân của chúng tôi trở về nhà ở biên giới phía bắc một cách an toàn".

Nguồn: Vnexpress; CafeBiz; CafeF; Soha; Vietnamnet