18- Thay đổi chiến thuật

Sau mấy tuần đào bới lại đống hồ sơ chứng từ, giấy tờ khai thuế của 2 tư vấn thuế trước, cân đối lại toàn bộ tiền-hàng đầu ra đầu vào, rà soát lại bản báo cáo kiểm tra thuế ngày 6.3.2003, viên tư vấn thuế nhận ra rằng nếu chỉ tranh cãi với Sở Tài chính về kết qủa doanh thu mà họ đã tính toán, ấn định (Hinzuschätzung), thì cũng chỉ giằng co như mặc cả, nhận nhượng mỗi bên chịu một ít, giỏi lắm thì giảm được một nửa, chứ không thể giải oan được cho anh, bác bỏ ấn định của họ. Ngay cả trong trường hợp được giảm một nửa, thì với số thuế tính từ kết qủa ấn định doanh thu, sẽ lên tới nửa triệu DM, anh cũng không kiếm đâu ra, kể cả bán cả cửa tiệm. Viên tư vấn thuế quyết định, thương thảo với Sở Tài chính tìm phương pháp ấn định doanh thu mới, khả dĩ hai bên đều có thể chấp nhận được.

Ngày 27.8.2003, ông gửi đến Sở Tài chính đơn chống lại quyết định thuế của Sở Tài chính năm 2001, cùng tháng 7, 8 và 9.2002. Mở đầu đơn, ông nhắc lại cốt lõi của vấn đề, sở dĩ Sở Tài chính buộc phải ấn định doanh thu trên cơ sở bản báo cáo kiểm tra thuế doanh thu ngày 6.3.2003, chỉ là do trách nhiệm ghi chép chứng từ của thân chủ ông đã không đúng quy định. Phương pháp ấn định doanh thu mà Sở Tài chính lựa chọn là lấy trị giá hàng hoá mua vào nhân với thặng số, tức tỷ suất tiền lãi tính trên giá mua, áp dụng cho Pizza là 250%, số liệu rút ra từ chỉ số thống kê bình quân toàn quốc.

Tiếp theo, để đề xuất phương pháp mới, viên tư vấn thuế trước hết phủ định tổng quát phương pháp mà Sở Tài chính đã lựa chọn, sau đó đánh giá khiếm khuyết từng tình tiết. Ông cho rằng, cách ấn định doanh thu của Sở Tài chính đã cho kết qủa vừa không bình thường, vừa thiếu căn cứ thực tế và vị vậy không thể làm cơ sở cho việc tính thuế.

Ông viện dẫn đến lập luận của toà án: ấn định doanh thu là một phương pháp tính toán làm cơ sở để tính thuế nhờ các số liệu thống kê, chỉ khi đã cố gắng hết mọi cách để làm sáng tỏ, vẫn không thể xác định được chắc chắn số liệu doanh thu. Theo Quyết định của Toà án Tài chính Liên bang ngày 18.12.1994, tại BStBl 1986 II-0226, trong trường hợp đó phải xem xét tất cả mọi tình huống để chọn ra phương pháp thích ứng có ý nghĩa nhất. Trong đó phải kể đến phương pháp cân đối thu chi tiền (Geldverkehrsrechnung) được coi là một phương pháp tin cậy, cần được áp dụng. Ngoài ra việc ấn định doanh thu về mặt kinh tế phải bảo đảm nguyên tắc hợp lý và có thể thực hiện được. Kết qủa ấn dịnh doanh thu của Sở Tài chính đem lại mức thuế quá cao, hoàn toàn không thoả mãn 2 nguyên tắc trên.

Tiếp theo ông đi vào phân tích từng khiếm khuyết trong bản báo cáo kiểm tra: Thân chủ tôi phi phạm nguyên tắc ghi chép chứng từ không đúng quy định, đó là nguyên nhân dẫn đến Sở Tài chính ấn định doanh thu. Nhưng theo phán quyết của Toà án Oberlandesfinanzgericht Düsseldorf ngày 20.11.2000, tại S0317-14-St-411-K, thì thực ra lỗi đó chưa đến mức buộc phải ấn định doanh thu. Bởi theo phán quyết, trách nhiệm ghi chép chứng từ cũng có giới hạn, đó là khi điều kiện kỹ thuật, lý do kinh tế và thực tế không thể thực hiện được. Không thể buộc người bán lẻ phải ghi chép tỉ mỉ khi họ bán trị giá thấp cho một lượng khách hàng không thể xác định được nhân thân  và không biết trước. Đối chiếu với phán quyết của toà án, thân chủ tôi chỉ có thể khai báo tổng số doanh thu trong ngày, chứ không thể ghi chép tỷ mỷ trị giá hàng bán cho từng thực khách là chấp nhận được. Tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp coi đó vẫn là lỗi, thì lỗi đó chỉ mang tính hình thức, bởi trên thực tế, thân chủ tôi cũng đã ghi chép tách rời con số tổng cộng giữa doanh thu 7% và 16%, cho từng ngày, nghĩa là đúng với thực tế. Khi kế toán đã đúng với thực tế, thì không được phép ấn định doanh thu, cho dù vi phạm trách nhiệm ghi chép về hình thức. Về ấn định thặng số 250% lấy từ số liệu thống kê Pizza để áp dụng cho thân chủ tôi là sai, bởi, một là thân chủ tôi kinh doanh Imbiss tự phục vụ chứ không phải Pizza là nơi kèm cả sản xuất lẫn phục vụ. Thặng số Pizza hoàn toàn khác Imbiss, cao hơn nhiều, do Pizza phải thực hiện cùng lúc 4 chức năng, sản xuất bán thành phẩm, chế biến món ăn, bán lẻ và phục vụ khách hàng, trong khi Imbiss ăn nhanh chỉ thực hiện mỗi 2 chức năng, chế biến và bán, khách hàng tự phục vụ. Hai là, chính số liệu thông kê do Sở tài chính đưa ra cho Imbiss lấy thặng số thấp nhất là 117%, cao nhất là 270% trung bình 163%, trong khi kết qủa kinh doanh của thân chủ tôi cũng đã nằm sát mức đó là 115,17% thì lại bị Sở Tài chính kết luận không thực tế mâu thuẫn với chính số liệu thống kê chính Sở Tài chính đã đưa ra. Để khắc phục những khiếm khuyết trên, việc tìm kiếm một phương pháp khác thích hợp hơn là điều cần thiết. Vì vậy, chúng tôi xin đề xuất phương pháp cân đối thu chi tiền, vốn đã được Toà án đồng ý, để kiểm tra, khẳng định lại kết qủa khai báo doanh thu của thân chủ tôi, đồng thời với lý do trên, xin được đình hoãn lệnh truy thu số tiền thuế do Sở Tài chính ấn định.

(CÒN TIẾP)

Unternehmensberater Dr. Nguyễn Sỹ Phương