NỮ TIẾN SĨ VIỆT Ở TẬP ĐOÀN BÁN DẪN SỐ 2 THẾ GIỚI

Từ chiếc máy tính bố mua hồi thập niên 90, Lan Vũ mày mò học, chinh phục bằng tiến sĩ Khoa học máy tính và khoảng 20 bằng sáng chế ở Mỹ.

TS Lan Vũ, 43 tuổi, là kỹ sư cao cấp tại Broadcom, Mỹ. Đây là tập đoàn bán dẫn lớn thứ hai thế giới hiện nay, với số vốn hóa thị trường 1,1 nghìn tỷ USD.

Lan chịu trách nhiệm nghiên cứu giải pháp nhằm tối ưu hiệu suất, giảm chi phí vận hành các trung tâm dữ liệu chạy các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đòi hỏi khả năng tính toán tốc độ cao, sử dụng các chip tăng tốc như GPU. Hơn 10 năm qua, chị tập trung nhiều vào các công nghệ ảo hóa chip GPU, giúp tăng cường việc chia sẻ tài nguyên giữa các ứng dụng sử dụng GPU như AI, đồ họa chạy trong trung tâm dữ liệu của các doanh nghiệp lớn.

Các sáng chế của TS Lan tập trung vào ba mảng chính: Ảo hóa GPU và tối ưu hiệu suất sử dụng GPU trong môi trường đám mây, các ứng dụng về học máy (machine learning) và AI cho quản lý trung tâm dữ liệu, và bảo mật ứng dụng.

"Mục tiêu của mình là đem lại những sản phẩm tốt nhất cho khách hàng là các doanh nghiệp, vừa giúp tiết kiệm chi phí hạ tầng ứng dụng, vừa bảo mật cao", Lan nói.

Niềm đam mê của chị Lan bắt đầu khi được bố mẹ mua về một chiếc máy tính, hồi thập niên 90. Lan theo những lớp học đầu tiên qua chương trình dạy nghề ở cấp 2, rồi học lập trình ở cấp 3.

Từng là học sinh trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, khi vào đại học, Lan chọn ngành Tin học quản lý tại Đại học Kinh tế TP HCM, học về phát triển các phần mềm quản lý cho doanh nghiệp. Đây cũng là giai đoạn chị tiếp cận trí tuệ nhân tạo (AI).

"AI là lĩnh vực vừa phù hợp với sở thích, vừa có những đổi mới, cho mình cơ hội học hỏi liên tục", Lan nhìn nhận.

Lan tốt nghiệp loại giỏi vào năm 2004. Để trau dồi ngoại ngữ, chị cũng đồng thời học thêm chương trình cử nhân Ngôn ngữ Anh ở trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và tốt nghiệp hơn một năm sau đó. Sau khi ra trường, ngoài giảng dạy và làm việc ở một số doanh nghiệp, chị tham gia một số dự án nghiên cứu phát triển phần mềm cho giáo dục và các ứng dụng AI trong xử lý dữ liệu tự động.

Những trải nghiệm này khiến chị muốn học lên bậc cao hơn ở Mỹ - nơi có môi trường khoa học và công nghệ phát triển hàng đầu. Lan lên đường theo học thạc sĩ Khoa học máy tính của Đại học Colorado Denver, bắt đầu hành trình mới vào đầu năm 2007. Tại đây, chị tiếp tục nghiên cứu về AI và các hệ thống thông minh.

Năm cuối chương trình thạc sĩ, Lan bắt đầu làm quen với lĩnh vực tính toán tốc độ cao (high performance computing). Trước đó, khi xây dựng những ứng dụng học máy, chị thường mất rất nhiều thời gian để huấn luyện các mô hình AI, đặc biệt là các mạng nơ-ron nhân tạo. Sau khi học một lớp về "Các hệ thống song song và phân tán", Lan phát hiện rằng có thể xây dựng những thuật toán, sử dụng sức mạnh tính toán của nhiều con chip xử lý trên một hoặc nhiều máy tính cùng lúc để tăng tốc cho các ứng dụng đòi hỏi những sức mạnh tính toán cao.

Như tìm thấy chìa khóa cho những vướng mắc, năm 2009, chị học lên tiến sĩ Khoa học máy tính và Hệ thống thông tin, cũng tại Đại học Colorado Denver, để nghiên cứu sâu hơn về ứng dụng tính toán tốc độ cao cho học máy và khai khoáng dữ liệu (data mining). Song song làm nghiên cứu, chị tham gia giảng dạy, nuôi con nhỏ. Chị tốt nghiệp tiến sĩ với 9 bài báo khoa học là tác giả chính.

Ngoài ra, chị duy trì niềm yêu thích âm nhạc. Lan từng học đàn và sáng tác nhạc từ thời phổ thông. Với chị, âm nhạc là người bạn đồng hành đặc biệt, giúp cân bằng cảm xúc. Chị đã sáng tác hàng chục ca khúc, vừa để thư giãn, vừa chia sẻ tình cảm với gia đình, bạn bè.

Một lần ngẫu hứng bên đàn piano, Lan thấy con gái nhỏ ê a theo. Cảm nhận sự kết nối đặc biệt, cô hoàn thiện giai điệu, viết lời và đặt tên là "Giấc mơ cho con".

"Tôi viết bằng những cảm xúc chân thật nhất, để nói lên tiếng lòng và tình cảm của những người mẹ dành cho con mình".

Năm 2013, khi thực tập tại VMware - công ty công nghệ điện toán đám mây ở thung lũng Silicon, Lan phát triển thành công công nghệ ảo hóa GPU bao gồm hệ thống CUDA ảo. Công nghệ này giúp tối ưu khả năng chia sẻ nguồn tài nguyên chip GPU - vốn rất đắt đỏ.

Nhận thấy tiềm năng, công ty đã đăng ký bằng phát minh. Khi kỳ thực tập kết thúc cũng là lúc Lan nhận được lời mời ở lại làm việc. Chị sau đó làm về R&D (nghiên cứu và phát triển) tại VMware, và nhận tấm bằng sáng chế đầu tiên vào cuối năm 2016.

"Cảm giác rất đặc biệt vì đó là bằng sáng chế đầu tiên", Lan nhớ lại. Đến nay, chị xin phê duyệt 25 bằng sáng chế, trong đó 19 bằng đã được cấp.

Dẫu đã có "đà", con đường của Lan không phải luôn thuận lợi. Có những nghiên cứu qua rất nhiều thử nghiệm mà kết quả không như mong đợi. Cũng có những giải pháp tốt nhưng vì đưa ra quá sớm nên mất nhiều thời gian để thị trường đón nhận. Lan vẫn chọn gắn bó với công việc vì môi trường giúp cô sáng tạo, phát huy khả năng và sự yêu thích cũng như cơ hội làm việc với nhiều đồng nghiệp giỏi.

Một niềm vui nữa là khi chị hướng dẫn các sinh viên, nghiên cứu sinh tài năng ở nhiều đại học tới thực tập.

"Mình cảm thấy vui vì giúp các bạn trẻ có những trải nghiệm trong môi trường thực tế", Lan nói. Một số bằng phát minh và bài báo khoa học mà chị có, cũng từ kết quả làm việc với các thực tập sinh tài năng.

Nhìn lại, Lan thấy những bài học, trải nghiệm giúp bản thân trưởng thành về suy nghĩ. Chị cởi mở hơn với những thử thách và thất bại, cũng nhẫn nại hơn để đạt kết quả như mong muốn.

"Mình không còn ngại thử thách như thời trẻ. Đôi khi thất bại cũng có cái hay vì mình học được nhiều hơn khi đi sâu tìm hiểu nguyên nhân để thay đổi và cải tiến", Lan chia sẻ.

Với Lan, tin tưởng vào bản thân và không ngừng nỗ lực sẽ tạo cho con người năng lực để vượt lên khó khăn. Lan cũng cho rằng không nên ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ những chuyên gia để học hỏi những kiến thức và kinh nghiệm để thực hiện ước mơ. Và cuối cùng, tự đặt ra thử thách là cách để tích lũy trải nghiệm và chủ động vượt qua.

NƯỚC NGA TRONG TÂM HỒN HOẠ SĨ GỐC VIỆT

Triển lãm tranh của nữ hoạ sĩ Claudie Van đang được tổ chức tại Bảo tàng Nghệ thuật trang trí toàn Nga thuộc Bộ Văn hóa Liên bang Nga.

Tham dự sự kiện có đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga, đại diện Bộ Văn hóa Liên bang Nga, Ban lãnh đạo Bảo tàng Nghệ thuật Trang trí toàn Nga, cùng đông đảo người Việt và bạn bè Nga yêu mến đất nước, văn hóa, con người Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, ngày 26/5, bà Elena Viktorovna Titova - Giám đốc Bảo tàng Nghệ thuật trang trí toàn Nga, bày tỏ ấn tượng khi một họa sĩ từ một đất nước xa xôi về địa lý nhưng gần gũi với nước Nga về tâm hồn, cảm nhận được thiên nhiên, con người Nga truyền thống. Họa sĩ cũng đã đặt chân đến rất nhiều thành phố, cũng như các kỳ quan của nước Nga.

Bà Elena Titova đánh giá cao tình yêu của họa sĩ Claudie Van đối với đất nước, con người Nga và khẳng định điều này đặc biệt có ý nghĩa đúng vào dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Theo Tham tán, Trưởng phòng Chính trị Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga Nguyễn Thị Thanh Thủy, đây là triển lãm đa dạng, đa màu sắc về một đất nước vẫn luôn chiếm được nhiều tình cảm trong lòng mỗi người dân Việt Nam.

Điều này cũng thể hiện mối quan hệ giữa Việt Nam và Liên bang Nga ngày càng được củng cố, phát triển tích cực và hy vọng quan hệ song phương sẽ còn gặt hái nhiều thành tựu hơn nữa trong tương lai.

Họa sĩ Claudie Van bày tỏ vui mừng và vinh dự khi triển lãm được nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Liên bang Nga Nga, do Đại sứ quán Việt Nam tại Nga tổ chức.

Mỗi bức tranh tại triển lãm là một câu chuyện mà họa sĩ đã gặp và trải nghiệm trong quá trình sinh sống và làm việc ở nước Nga, qua đó xâu chuỗi lại như một hành trình tìm lại cảm xúc và tâm hồn của bản thân.

Với tên gọi “Nước Nga trong tâm hồn tôi”, triển lãm gồm gần 50 tác phẩm tranh sơn dầu về cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những danh lam thắng cảnh nổi tiếng thế giới của nước Nga mà tác giả đã được chiêm ngưỡng, cũng như những cảnh vật gần gũi với cuộc sống hằng ngày của tác giả ở Moscow.

Trong các tác phẩm của mình, họa sĩ Claudie Van đã phản ánh những điểm tương đồng giữa người dân Nga và Việt Nam - mối liên hệ vô điều kiện với gia đình, sự kế thừa giữa các thế hệ, niềm tin vào truyền thống và các giá trị văn hóa đất nước.

SINH VIÊN VIỆT TẠI MỸ LO LẮNG TRƯỚC CHÍNH SÁCH SIẾT VISA CỦA CHÍNH QUYỀN TRUMP

Chính quyền Mỹ đưa ra những thay đổi đột ngột liên quan đến chính sách visa du học, cộng đồng sinh viên Việt Nam tại Mỹ đang trải qua nhiều lo lắng.

Lệnh tạm dừng phỏng vấn cấp visa mới, cùng khả năng rà soát, thu hồi visa với một số sinh viên đang theo học, đã tạo nên làn sóng quan ngại trong giới du học sinh - đặc biệt sau sự việc liên quan đến Đại học Harvard.

T.T.H., sinh viên năm thứ hai tại Mỹ cho biết cô cùng nhiều bạn bè người Việt, và các nước đã nhận được email từ Văn phòng Sinh viên Quốc tế, nhắc nhở kiểm tra tình trạng SEVIS (Hệ thống Thông tin Sinh viên và Khách trao đổi) và cập nhật thường xuyên thông tin học tập.

“Tụi em rất lo. Nếu chỉ một sơ suất nhỏ khiến dữ liệu không được cập nhật kịp, hệ thống có thể chuyển thông tin sang ICE (Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan), khi đó hậu quả sẽ rất khó lường”, H. chia sẻ.

Làn sóng lo ngại trong cộng đồng sinh viên quốc tế trở nên mạnh mẽ hơn sau khi có thông tin Đại học Harvard bị tạm đình chỉ quyền tuyển sinh sinh viên quốc tế.

Theo dữ liệu năm 2024-2025 của Đại học Harvard, trường đang có gần 7.000 du học sinh đến từ 140 quốc gia, vùng lãnh thổ, chiếm hơn 25% tổng số sinh viên ghi danh. Nếu tính luôn cả học giả và nhà nghiên cứu, cộng đồng quốc tế của Đại học Harvard vượt qua con số 10.000 người.

Chia sẻ với Báo Điện tử VTC News, M.P.Q., cựu sinh viên Việt Nam tại Harvard cho biết: “ Việc này không đơn thuần là một thủ tục hành chính. Nó mang tính răn đe, nhắm vào những cơ sở giáo dục có truyền thống phản biện xã hội và thúc đẩy tư duy tự do” .

Q. lo ngại, nếu xu hướng này tiếp diễn, sinh viên quốc tế - trong đó có người Việt - có thể bị ảnh hưởng nếu từng tham gia các hoạt động thể hiện chính kiến hoặc có bài viết nhạy cảm trên mạng xã hội.

Khi căng thẳng leo thang giữa chính quyền ông Trump và Đại học Harvard, ngày 22/5, Chính phủ Mỹ dừng việc tuyển sinh viên quốc tế của Đại học Harvard thu hồi chứng nhận của Đại học Harvard cho Chương trình sinh viên và trao đổi khách mời. Cụ thể, Bộ An ninh Nội địa Mỹ ghi trong thông cáo "Harvard không còn có thể tuyển sinh sinh viên quốc tế và du học sinh hiện tại phải chuyển trường hoặc bị mất tư cách pháp lý (tại Mỹ)".

Theo thầy giáo M.K, người có kinh nghiệm về hồ sơ du học Mỹ chia sẻ, điều quan trọng nhất lúc này là các học sinh cần phân biệt giữa chính sách ban hành và cách thức thực thi trên thực tế.

“Chính quyền Mỹ thường áp dụng những chiến lược quyết liệt trên văn bản, nhưng khi đi vào thực hiện, các cơ quan thực thi - vốn có sự phân cấp và độc lập - sẽ có sự linh hoạt để tránh gây ra xáo trộn lớn trong hệ thống giáo dục và nhập cư” , ông K. nhận định.

Trước những diễn biến khó đoán, một số sinh viên Việt đã bắt đầu cân nhắc phương án trở về nước sớm hoặc chuyển sang quốc gia thứ ba để tiếp tục việc học. Tuy nhiên ông K. cũng khuyến cáo sinh viên nên hạn chế di chuyển giữa các bang hoặc về Việt Nam trong thời điểm này nếu không thực sự cần thiết, bởi nguy cơ gặp rắc rối tại cửa khẩu, hải quan hoặc trong quá trình xin lại visa là không nhỏ.

Trước tình hình phức tạp, các chuyên gia di trú khuyên sinh viên quốc tế - bao gồm sinh viên Việt Nam - nên giữ tâm lý bình tĩnh, đồng thời có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hồ sơ và phương án dự phòng.

Cụ thể, sinh viên cần luôn cập nhật hồ sơ học tập và thông tin trên hệ thống SEVIS; tránh chia sẻ những nội dung chính trị nhạy cảm trên mạng xã hội; Chủ động liên hệ với văn phòng sinh viên quốc tế của trường và các trung tâm tư vấn du học để được hướng dẫn kịp thời; Xem xét các phương án dài hạn như chuyển trường, chuyển ngành hoặc tìm học bổng ở quốc gia khác nếu cần thiết.

Nguồn: Vnexpress; Báo Quốc Tế; Kenh14