KINH TẾ VẪN TRỤ VỮNG TRƯỚC BÃO THUẾ QUAN, VÌ SAO?

Bất chấp thuế quan, lạm phát và địa chính trị rối ren, kinh tế Mỹ vẫn không rơi vào suy thoái. Điều gì giúp nền kinh tế số 1 thế giới trụ vững?

Theo Wall Street Journal ngày 29/6, trong nhiều tháng qua, các nhà tuyển dụng và nhà đầu tư tại Mỹ đã chuẩn bị cho một kịch bản kinh tế tồi tệ nhất: một cuộc suy thoái do chiến tranh thương mại và thuế quan leo thang gây ra. Tuy nhiên, bất chấp những lời đe dọa thuế quan dữ dội, chi tiêu tiêu dùng suy yếu và tình hình bất ổn địa chính trị ở Trung Đông, điều tồi tệ nhất vẫn chưa xảy ra. Ngược lại, chỉ số S&P 500 lại vừa chạm mức cao kỷ lục vào thứ Sáu tuần trước (27/6), tạo ra một bức tranh kinh tế đầy mâu thuẫn. Vậy, đâu là lý do đằng sau sự "kiên cường" đáng ngạc nhiên này?

Vượt qua nỗi lo sợ kịch bản tồi tệ nhất

Vào tháng 4/2025, thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một đợt sụt giảm mạnh, khi chỉ số S&P 500 giảm tới 19% so với mức đỉnh trước đó vào tháng 2. Nguyên nhân chính là nỗi lo sợ rằng mức thuế quan mà Tổng thống Trump đe dọa áp lên tới 145% đối với Trung Quốc và 50% đối với các đối tác thương mại lớn khác sẽ châm ngòi cho lạm phát tăng vọt, lãi suất leo thang và gây ra một cuộc suy thoái kinh tế.

Tuy nhiên, thay vì tiến thẳng vào cuộc đối đầu toàn diện, Tổng thống Trump đã giảm đáng kể mức thuế quan so với đề xuất ban đầu. Mặc dù thuế quan đã có hiệu lực từ tháng 2 đối với Trung Quốc, Canada, Mexico, cũng như thép, nhôm và ô tô, tác động đến lạm phát cho đến nay vẫn còn nhẹ hơn nhiều so với dự đoán. Mặc dù giá dầu từng tăng vọt khi xung đột giữa Israel và Iran leo thang, nhưng sau đó đã nhanh chóng hạ nhiệt.

Giáo sư Jason Furman từ Đại học Harvard, cựu cố vấn của Tổng thống Barack Obama, nhận định: “Nền kinh tế vĩ mô đang hoạt động khá tốt”. Đặc biệt, ông cho rằng thị trường hiện nay đã tự tin hơn rằng "Tổng thống Trump sẽ lùi bước nếu cần thiết". Giáo sư Furman giải thích: “Vào tháng 4, tôi nghĩ nỗi sợ hãi là ông Trump sẽ chỉ tiến về phía trước bất kể điều gì xảy ra. Bây giờ có cảm giác rằng có những thực tế mà ông ấy sẽ không cố gắng vượt qua”.

Dù niềm tin kinh doanh đã giảm sút trong bối cảnh các mối đe dọa về thuế quan, các doanh nghiệp vẫn duy trì hoạt động đầu tư vào thiết bị, nhà máy và công nghệ. Họ vẫn tiếp tục tạo ra việc làm, dù với tốc độ chậm hơn so với năm trước.

Tương tự, tâm lý người tiêu dùng cũng cho thấy sự phục hồi nhẹ. Theo khảo sát từ Đại học Michigan, chỉ số tâm lý người tiêu dùng đã tăng 16% trong tháng 6 so với tháng 5, mặc dù vẫn thấp hơn 18% so với tháng 12 năm trước. Joanne Hsu, Giám đốc Khảo sát người tiêu dùng của Đại học Michigan, cho biết người tiêu dùng "ít lo lắng hơn về kịch bản xấu nhất" dù họ vẫn không nghĩ rằng nền kinh tế đã "thoát khỏi khó khăn".

Nhưng rủi ro vẫn còn ở phía trước

Mặc dù thị trường chứng khoán tăng điểm và niềm tin phục hồi, dữ liệu kinh tế vĩ mô lại cho thấy những tín hiệu đáng lo ngại. Chi tiêu của người tiêu dùng đã suy yếu đáng kể. Theo dữ liệu từ Bộ Thương mại Mỹ, mức tăng trưởng tiêu dùng trong quý I đã được điều chỉnh xuống còn 0,5% theo tỷ lệ hàng năm, giảm mạnh so với mức 1,8% trước đó. Sự yếu kém này tiếp tục kéo dài sang quý II, với mức chi tiêu điều chỉnh theo lạm phát giảm 0,3% trong tháng 5 so với tháng 4. Đặc biệt, chi tiêu cho các danh mục không thiết yếu như du lịch hàng không và khách sạn đã giảm sút rõ rệt, cho thấy sự nhạy cảm của người tiêu dùng với tâm trạng chung của nền kinh tế.

Thị trường lao động cũng có vẻ đang yếu đi. S&P Global Market Intelligence dự báo tăng trưởng GDP hàng năm có thể chỉ đạt trung bình 0,8% trong hai quý đầu năm 2025, giảm mạnh so với mức 2,5% của năm 2024.

Một rủi ro lớn khác vẫn còn treo lơ lửng: tác động đầy đủ của thuế quan. Mặc dù ông Trump đã tạm dừng áp mức thuế cao nhất, nhưng thời hạn 90 ngày sẽ kết thúc vào ngày 9 tháng 7. Mới đây, Tổng thống Trump đã tuyên bố dừng đàm phán với Canada và sẽ sớm áp dụng mức thuế quan mới.

Theo Preston Caldwell, nhà kinh tế trưởng của Morningstar, ngay cả sau khi ông Trump hủy bỏ các đề xuất trước đó, mức thuế quan trung bình tại Mỹ vẫn là 18,8% – mức cao nhất kể từ những năm 1930, so với mức 2,4% vào năm 2024. Ông dự đoán điều này có thể đẩy lạm phát lên 3,2% vào đầu năm 2026.

Tuy nhiên, có một điểm sáng đến từ chính sách tiền tệ. Tuần qua, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã thừa nhận rằng có rất ít bằng chứng cho thấy thuế quan đang đẩy lạm phát lên cao, và một số quan chức Fed thậm chí đã thảo luận về khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng tới. Điều này đã giúp giảm lợi suất trái phiếu, tạo thêm động lực cho thị trường chứng khoán.

12 TRIỆU NGƯỜI NGUY CƠ MẤT BHYT VÌ DỰ LUẬT MỚI CỦA ÔNG TRUMP

Một dự luật ngân sách khổng lồ tại Thượng viện Mỹ có thể cắt giảm phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế của gần 12 triệu người và tăng thêm 3,3 ngàn tỷ đô la tiền nợ, theo ước tính mới.

Đánh giá từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), một cơ quan liên bang phi đảng phái, có thể khiến nỗ lực của Đảng Cộng hòa trong việc thông qua Đạo luật Dự luật To lớn Tốt đẹp của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong những ngày tới thêm phần phức tạp.

Kế hoạch chi tiêu đã được thông qua trong một cuộc bỏ phiếu sơ bộ tại Thượng viện vào cuối ngày 28/6 giờ Mỹ sau khi các nhà lãnh đạo đảng tranh giành để thuyết phục các thành viên còn phân vân.

Một người quay lưng với phe Cộng hòa - Thượng nghị sĩ Thom Tillis từ bang Bắc Carolina - đã tuyên bố sẽ không tái tranh cử sau khi bỏ phiếu chống lại đạo luật quan trọng của vị tổng thống Mỹ.

Các nhà lập pháp Dân chủ đã dẫn đầu bên chỉ trích dự luật. Các con số của CBO cho thấy tiền tài trợ cho chăm sóc sức khỏe sẽ giảm 1 ngàn tỷ USD nếu dự luật được thông qua.

Phiên bản mới nhất của dự luật đã được thông qua trong cuộc bỏ phiếu 51-49 của Thượng viện vào tối 28/6. Hai đảng viên Cộng hòa - Tillis và Rand Paul của bang Kentucky - đã đứng cùng đảng Dân chủ để phản đối động thái này.

Thượng nghị sĩ Paul nói rằng ông phản đối dự luật vì làm tăng giới hạn nợ của Mỹ. Ông Tillis cho rằng dự luật sẽ khiến tiểu bang của ông mất hàng tỷ đô la tiền tài trợ cho chăm sóc sức khỏe.

Trong khi các thượng nghị sĩ tranh luận về dự luật vào hôm 29/6, vẫn chưa rõ liệu dự luật có đủ sự ủng hộ để cuối cùng được thông qua hay không.

Đảng Cộng hòa chiếm đa số tại Thượng viện, nắm giữ 53 ghế. Phó Tổng thống JD Vance có phiếu quyết định nên đảng chỉ có thể để tối đa ba người quay lưng.

Các thượng nghị sĩ Dân chủ đã sử dụng các quy tắc của viện để buộc phải đọc dự luật dài gần 1.000 trang trong 16 giờ nhằm trì hoãn việc bỏ phiếu thông qua dự luật.

Theo các quy tắc của Thượng viện, các nhà lập pháp hiện được phân bổ 20 tiếng để tranh luận về dự luật. Đảng Dân chủ được cho sẽ sử dụng toàn bộ thời gian của họ để trì hoãn thêm một cuộc bỏ phiếu trong khi Đảng Cộng hòa cố gắng đẩy nhanh quá trình này.

Các nhà lập pháp cũng có thể đề xuất sửa đổi dự luật. Nếu dự luật đã sửa đổi được Thượng viện thông qua thì vẫn phải quay trở lại Hạ viện để phê duyệt lần cuối trước khi đến bàn làm việc của tổng thống để ký thành luật.

Tổng thống Trump đã thúc đẩy dự luật được Quốc hội thông qua trước thời hạn tự áp đặt là ngày 4/7 (Quốc khánh Mỹ). Nhà Trắng nói rằng việc không thông qua dự luật sẽ là một "sự phản bội tuyệt đối".

Vào hôm 28/6, ông gọi cuộc bỏ phiếu của Thượng viện để thông qua dự luật là một "chiến thắng lớn".

Nhưng dự luật đề xuất cắt giảm Medicaid - một chương trình chăm sóc sức khỏe hỗ trợ hàng triệu người Mỹ cao tuổi, khuyết tật và thu nhập thấp - đã trở thành một điểm căng thẳng chính trị.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Warner nói với CNN vào ngày 29/6 rằng biện pháp này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hàng triệu người.

"Việc cắt giảm thuế cho giới siêu giàu rốt cuộc sẽ đánh đổi bằng việc cắt giảm phúc lợi y tế, nói trắng ra là vậy," ông bình luận.

Dự luật sẽ giúp hơn 80% người Mỹ được giảm thuế vào năm tới, dù những người giàu có hơn sẽ hưởng lợi nhiều nhất, kể cả khi tính theo tỷ lệ phần trăm thu nhập, theo Trung tâm Chính sách Thuế phi đảng phái.

Thượng nghị sĩ Markwayne Mullin, một đảng viên Cộng hòa từ bang Oklahoma, nói với NBC vào hôm 29/6 rằng luật này nhằm mục đích loại bỏ gian lận, lãng phí và lạm dụng.

Ông lập luận rằng nhiều người Mỹ sử dụng Medicaid không nằm trong ngưỡng nghèo đói.

"Chúng ta không trả tiền cho những người ở đất nước này để họ lười biếng," ông nói.

"Chúng ta muốn trao cho họ một cơ hội. Và khi họ đang trải qua thời kỳ khó khăn, chúng ta muốn giúp đỡ họ."

Có gì trong dự luật?

Một số phần của dự luật chi tiêu đã được sửa đổi tại Thượng viện để xoa dịu những người Cộng hòa phản đối.

Dự luật vẫn chứa một số thành phần cốt lõi: cắt giảm thuế mà ông Trump đã tuyên bố khi vận động tranh cử, chẳng hạn như khấu trừ thuế đối với các chế độ phúc lợi an sinh xã hội và xóa bỏ thuế đối với tiền làm thêm giờ và tiền boa.

Dự luật cũng sẽ kéo dài thời gian cắt giảm thuế mà đảng Cộng hòa đã thông qua vào năm 2017.

Dự luật đề xuất cắt giảm một số chương trình nhất định để chi trả cho các khoản khấu trừ thuế.

Về chăm sóc sức khỏe, dự luật chi tiêu đề xuất yêu cầu hầu hết người lớn phải làm việc để đủ điều kiện hưởng phúc lợi.

Dự luật cũng giảm số tiền thuế mà các tiểu bang có thể tính cho các nhà cung cấp dịch vụ y tế, nguồn tiền từ đó được sử dụng rất nhiều để tài trợ cho các chương trình Medicaid.

Sau khi một số thượng nghị sĩ Cộng hòa lên tiếng lo ngại rằng những khoản cắt giảm này sẽ gây tổn hại đến các bệnh viện nông thôn trong khu vực của họ, các nhà lập pháp đã bổ sung một điều khoản vào dự luật mới nhất nhằm tăng quy mô quỹ cứu trợ bệnh viện nông thôn từ 15 tỷ đô la lên 25 tỷ đô la.

Dự luật bao gồm các hạn chế đối với chương trình tem phiếu thực phẩm của Mỹ bằng cách yêu cầu hầu hết người lớn có con từ 14 tuổi trở lên phải xuất trình bằng chứng về việc làm để đủ điều kiện hưởng lợi.

Dự luật cũng chuyển một số chi phí từ chính quyền liên bang sang các tiểu bang bắt đầu từ năm 2028.

ELON MUSK ‘QUAY XE’ VÌ SAO?

Sau thời gian xuống thang, tỷ phú Elon Musk bất ngờ chỉ trích và gửi “tối hậu thư chính trị” tới dự luật chi tiêu của ông Trump ngay sau khi Thượng viện Mỹ thông qua bước đầu.

Ngày 28/6 (giờ Mỹ), ngay trước khi Thượng viện Mỹ bỏ phiếu thông qua giai đoạn đầu tiên của dự luật “Big, Beautiful Bill” (BBB, dự luật "to lớn và tươi đẹp"), tỷ phú Elon Musk một lần nữa công khai chỉ trích dự luật này.

Trên mạng xã hội X, Musk gọi điều này là “điên rồ và tàn phá”, cho rằng nó có thể “phá hủy hàng triệu việc làm” và đẩy nước Mỹ vào rủi ro tài khóa nghiêm trọng.

Điều đáng chú ý là chỉ vài tuần trước đó, Elon Musk - người từng giữ vai trò cố vấn trong Cơ quan Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do chính ông Trump thành lập - vẫn giữ thái độ trung dung sau màn xuống thang hạ nhiệt căng thẳng với ông chủ Nhà Trắng.

Việc “quay xe” vào đúng thời điểm dự luật tiến gần đến ngưỡng thông qua khiến nhiều người không khỏi đặt câu hỏi: Elon Musk đang bảo vệ điều gì?

Lý do khiến Musk nổi giận

Trên nền tảng X hôm 28/6, tỷ phú Elon Musk Musk viết: “Dự thảo mới nhất của Thượng viện sẽ hủy diệt hàng triệu việc làm tại Mỹ và gây tổn thất chiến lược nghiêm trọng cho đất nước. Hoàn toàn điên rồ và hủy hoại. Dự luật này rót tiền cho những ngành công nghiệp của quá khứ, trong khi bóp nghẹt các ngành của tương lai”.

Với hơn 220 triệu người theo dõi, Musk gọi dự luật là “màn tự sát chính trị” của đảng Cộng hòa, dẫn chứng các cuộc thăm dò dư luận cho thấy cử tri ủng hộ quan điểm phản đối của ông. Ông còn tuyên bố dự luật này sẽ “nâng trần nợ công thêm 5.000 tỷ USD - mức tăng lớn nhất lịch sử - đẩy nước Mỹ tiến thẳng đến chế độ nô lệ vì nợ”, theo tờ Time.

Theo các điều khoản ban đầu của dự luật BBB, gần như toàn bộ khoản tín dụng thuế dành cho xe điện và năng lượng tái tạo - vốn được mở rộng dưới thời Tổng thống Joe Biden - sẽ bị thu hẹp hoặc loại bỏ. Đây là đòn giáng mạnh vào các doanh nghiệp tiên phong như Tesla, vốn đã hưởng lợi lớn từ chính sách tín dụng xe điện của chính phủ liên bang.

Musk, người từng thúc đẩy các giải pháp giảm thiểu carbon và đầu tư mạnh vào pin năng lượng, không thể đứng ngoài. Ông cho rằng việc BBB khuyến khích hồi sinh “các ngành công nghiệp của quá khứ” như khai thác dầu khí, than đá, sản xuất thép cũ kỹ… là đi ngược lại xu thế toàn cầu và “sẽ đưa Mỹ tụt hậu về công nghệ”.

Business Insider cho biết, Tesla - công ty xe điện của Musk - hiện cũng vận hành mảng kinh doanh năng lượng - mang về 2,7 tỷ USD doanh thu trong quý I/2025 nhờ pin và tấm năng lượng mặt trời.

Trang Axios dẫn lời chuyên gia tài chính công nhận định: nếu BBB được thực thi, Tesla có thể mất từ 20-30% ưu thế cạnh tranh trên thị trường Mỹ, đặc biệt trong bối cảnh các đối thủ Trung Quốc đang ngày càng mở rộng ảnh hưởng với xe điện giá rẻ. Đây không chỉ là cuộc chiến chính sách, mà là trận đánh về sinh tồn.

Trước đó một ngày, trong cuộc phỏng vấn với Fox News, ông Trump đã có những phát biểu hòa nhã về Musk, gọi ông là “một người thông minh và sẽ luôn thành công”. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng tỷ phú này “đã giận dỗi” vì những thay đổi liên quan đến quy định về xe điện.

Cơ hội cuối cùng

Việc Musk tung ra đòn chỉ trích vào đúng thời điểm dự luật được Thượng viện thông qua cho thấy đây không đơn thuần là một động thái cảm tính. Các nhà phân tích chính trị nhận định đây là một chiến lược truyền thông được tính toán kỹ lưỡng - nhằm gây sức ép dư luận ngay khi “đòn đánh” còn có thể thay đổi cục diện.

Các nghị sĩ Cộng hòa đã vượt qua một rào cản thủ tục quan trọng, cho phép bắt đầu tranh luận về văn bản dài hơn 900 trang vào cuối tuần qua. Tuy nhiên, cuộc bỏ phiếu cuối cùng có thể diễn ra ngay trong ngày 30/6 (giờ Mỹ).

Chính vì vậy, các phát ngôn của Musk đánh trúng thời điểm truyền thông chính trị đang tập trung vào tiến trình phê duyệt BBB, khiến phát biểu của ông có sức lan tỏa mạnh mẽ, xuất hiện trên trang nhất của nhiều tờ báo, kể cả cả những tờ báo thân Trump.

Musk cũng chia sẻ lại nhiều phát ngôn chỉ trích văn bản này, trong đó có bài viết từ dân biểu Cộng hòa Thomas Massie (bang Kentucky): “‘BBB’ = xếp hạng tín dụng quốc gia nếu dự luật này được thông qua”, Massie mỉa mai.

Phản ứng của Musk không chỉ là cá nhân mà tạo ra áp lực nội bộ. Các Thượng nghị sĩ như Rand Paul và Thom Tillis đã bày tỏ nghi ngờ về BBB, lo ngại về tác động tài khóa và nguy cơ gây thêm nợ công. Họ tuyên bố sẽ “cân nhắc lại” nếu không có điều chỉnh cụ thể.

Trong khi Thượng nghị sĩ Thune phát biểu "có nhiều việc phải làm" thì Thượng nghị sĩ Rand Paul cũng phản đối mạnh mẽ việc nâng trần nợ thêm 5.000 tỷ USD.

Ông chia sẻ lại bài viết của Musk kèm nhận xét: “Không phải lúc nào cũng nên điều hành theo thăm dò ý kiến, nhưng rõ ràng người dân không muốn nợ nần thêm và chi tiêu bất chấp”.

Ông còn mỉa mai rằng theo dự luật hiện hành, “ai có nhiều con sẽ nhận được 1.000 USD mỗi đứa, và chúng ta biết Elon có bao nhiêu con… Không có ý gì đâu Elon, nhưng đây có phải cách hợp lý để dùng tiền thuế?”.

Không chỉ có vậy, các nhóm tài trợ và vận động hành lang trong lĩnh vực công nghệ và khí hậu cũng bắt đầu liên minh xung quanh Musk, tạo nên làn sóng phản đối ngầm nhưng đang lớn dần trong nội bộ Quốc hội.

Dẫu vậy, rút kinh nghiệm từ màn khẩu chiến trước đó, Musk đã không tấn công cá nhân ông Trump, mà chỉ nhắm vào bản dự luật.

Đây có vẻ là một chiến thuật giữ đường lùi: ông không đóng cánh cửa chính trị, nhưng cũng không chấp nhận làm “con tốt thí” của một chương trình chi tiêu mà bản thân ông cho là “tự hủy”.

TRUMP KÝ SẮC LỆNH DỠ BỎ CẤM VẬN ĐỐI VỚI SYRIA SAU 20 NĂM

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30.6 đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm chấm dứt lệnh cấm vận của Mỹ đối với Syria, tạo ra một bước ngoặt mới cho chính sách Mỹ tại Trung Đông.

Mỹ hy vọng việc dỡ bỏ cấm vận sẽ giúp Syria thoát khỏi thế cô lập tài chính quốc tế, đồng thực thực hiện hóa cam kết của Washington về việc giúp Damascus tái thiết sau cuộc nội chiến tàn khốc vốn kéo dài nhiều năm, theo Reuters.

Trong một cuộc họp báo ngày 30.6, phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết động thái này vẫn sẽ cho phép Mỹ duy trì lệnh trừng phạt đối với cựu Tổng thống bị lật đổ của Syria Bashar al-Assad và những người cộng sự của ông, cũng như những cá nhân, tổ chức mà Mỹ cho là liên quan vi phạm nhân quyền, khủng bố, phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và buôn bán ma túy.

Cựu Tổng thống Syria Assad bị lật đổ vào tháng 12.2024 trong một cuộc tấn công chớp nhoáng của các phe đối lập. Kể từ đó, Syria đã thực hiện các bước để tái lập quan hệ quốc tế.

Ngoại trưởng Syria Asaad al-Shibani cho biết việc ông Trump chấm dứt chương trình trừng phạt Syria sẽ "mở ra cánh cửa tái thiết và phát triển được mong đợi từ lâu". Ông Shibani cho biết động thái này sẽ "xóa bỏ rào cản" cản trở sự phục hồi kinh tế và mở cửa đất nước Syria cho cộng đồng quốc tế.

Tổng thống Syria Ahmed al-Sharaa và Tổng thống Trump đã gặp nhau tại Riyadh (Ả Rập Xê Út) vào tháng 5. Sau cuộc gặp, ông Trump bất ngờ tuyên bố sẽ dỡ bỏ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Syria, thúc đẩy Washington nới lỏng đáng kể các chính sách của mình.

Theo Reuters, người Syria hy vọng việc nới lỏng lệnh trừng phạt sẽ mở đường cho các tổ chức nhân đạo hoạt động tích cực hơn, khuyến khích đầu tư và thương mại nước ngoài trong quá trình tái thiết đất nước.

Ông Brad Smith, quyền Thứ trưởng phụ trách Tình báo tài chính và khủng bố thuộc Bộ Tài chính Mỹ, cho biết chính quyền nước này có thể tái áp đặt trừng phạt nếu phát hiện hành động từ chính quyền mới ở Syria gây tổn hại đến lợi ích của Mỹ hoặc vi phạm các tiêu chí đã nêu ra.

Nhà Trắng cho biết họ sẽ tiếp tục theo dõi tiến độ của Syria trong các ưu tiên chính bao gồm "thực hiện các bước cụ thể hướng tới bình thường hóa quan hệ với Israel, giải quyết vấn đề khủng bố nước ngoài, trục xuất phần tử khủng bố liên quan Palestine và cấm các nhóm vũ trang Palestine".

MỸ RÚT DẦN KHỎI UKRAINE, TRAO ẤN KIẾM CHO NGA

Mỹ đang dần dần rút khỏi các tiến trình ở Ukraine, giúp cho Lực lượng Vũ trang Nga chiếm ưu thế tuyệt đối trước Quân đội Ukraine.

Giới truyền thông dẫn lời các chuyên gia quân sự nhận xét rằng, quyết định định mệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump khi thúc đẩy ý tưởng bắt buộc các thành viên NATO vào năm 2035 phải đạt mức chi 5% GDP cho quốc phòng, chủ yếu có nghĩa là phân bổ lại trách nhiệm quân sự.

Kênh Telegram “Resident” của Ukraine đưa tin, đây không phải là sự củng cố liên minh quân sự của phương Tây, mà chỉ là tín hiệu cho thấy Hoa Kỳ đang từ bỏ chiến trường ở Ukraine.

Trên thực tế, hành động của Washington cho thấy rõ ràng rằng, Hoa Kỳ đang rút lui khỏi sự tham gia tích cực vào các vấn đề của châu Âu, mà chủ yếu là trong cuộc xung đột Ukraine.

Theo giới phân tích, Hoa Kỳ đang rút lui vào bóng tối, cho phép các nước châu Âu hình thành các sáng kiến quốc phòng của riêng họ, bao gồm cả dự án phòng thủ tên lửa “Sky Shield”, vẫn còn trong giai đoạn trứng nước.

Điều này cũng đồng nghĩa với việc hỗ trợ quân sự cho Ukraine không còn được đảm bảo nữa và nguồn cung cấp vũ khí là trách nhiệm chung của cả châu Âu, mà nếu một thực thể không thống nhất, không có đầu tàu, nó sẽ sa vào tình trạng quan liêu, không ai chịu trách nhiệm.

Cuộc thảo luận về phòng không, mà Tổng thống đã mãn nhiệm của Ukraine là ông Volodymyr Zelensky một lần nữa đã đề cập đến, đang trở thành một hình thức ngoại giao, kèm theo các điều kiện mang tính tối hậu thư.

Nga sẽ giành được một lợi thế quan trọng trong bối cảnh NATO đang đắm chìm trong việc thảo luận các quy tắc tài trợ mới, đang mất tập trung vào việc hỗ trợ hoạt động cho Ukraine.

Sự thay đổi này tạo ra một “lá chắn địa chính trị có lợi”, là một khoảng thời gian bất ổn chính trị ở phương Tây, mà Moscow có thể gia tăng áp lực lên các khu vực chiến sự ở Ukraine và cả trong lĩnh vực ngoại giao.

Đối với Điện Kremlin, vấn đề tiến về mặt lãnh thổ có tính chất tương quan với việc tận dụng thời cơ đẩy mạnh tấn công, khi sự đồng thuận trong phe phương Tây đang sụp đổ.

Đối với Ukraine, đây là một bước ngoặt mang tính thảm họa, vì nhà lãnh đạo Ukraine đang mất đi không gian chiến lược để tìm kiếm sự giúp đỡ từ phương Tây.

Việc Hoa Kỳ từ chối tham gia trực tiếp vào tiến trình hòa bình Ukraine làm suy yếu vị thế của ông Zelensky với tư cách là một đối tác quốc tế.

Người châu Âu vẫn chưa sẵn sàng bù đắp cho sự rút lui của Hoa Kỳ, cả về mặt chính trị lẫn hậu cần, trong khi các vấn đề nội bộ của Ukraine cũng làm tăng sự nghi ngờ từ phương Tây.

Sự ngờ vực đang bắt đầu nhen nhóm ở Ukraine, các hành động chống đối từ các đảng phái trong nước đang diễn ra, nền kinh tế suy thoái và việc không có ngày bầu cử rõ ràng đều làm suy yếu sự ổn định của thể chế chính quyền Kiev.

Hiện nay, ông Zelensky phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn: Hoặc là ông sẽ ngày càng cao giọng về độc lập, mạo hiểm đánh mất lòng trung thành của phương Tây, hoặc ông sẽ bắt đầu thích nghi với các quy tắc mới của trò chơi lớn, điều này chắc chắn sẽ gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị nội bộ.

Trạng thái cân bằng mà ở đó Ukraine là “tấm gương cho nền dân chủ” đang chuyển sang một cực mới, một lĩnh vực mà ở đó chính quyền Kiev đã trở thành đối tượng bị phương Tây chi phối hơn là chủ thể địa chính trị độc lập.

Nguồn: Báo Tin Tức; BBC; Zing News; Thanh Niên; Soha