Dr. Nguyễn Sỹ Phương

Câu hỏi

Hiện tôi đã nhận được tiền thất nghiệp bậc I sáu tháng trong tổng số 15 tháng. Tôi cũng đã tham gia các khoá học ngắn hạn. Nay nếu tôi đi làm, vì một lý do nào đó bị cắt hợp đồng thì tôi có được hưởng tiền thất nghiệp bậc I không hay phải chuyển sang Hartz IV? Sở Lao động cũng đã giới thiệu các chỗ làm việc bán phần hoặc toàn phần, nếu thu nhập chỉ bằng hoặc ít hơn tiêu chuẩn tiền thất nghiệp bậc I, thì tôi có quyền từ chối không? (buikim...@gmail.com).

Trả lời:

Tiền thất nghiệp bậc I là tiền được quyền hưởng do mình đã đóng phí bảo hiểm thất nghiệp (bản chất như mua bán hàng hoá dịch vụ), trong khi đó Hartz IV là tiền trợ cấp của nhà nước nhằm bảo đảm cuộc sống tối thiểu cho người dân khi thu nhập không đủ trang trải cuộc sống. Vì vậy, Qúy độc giả được quyền hưởng Hartz IV bất kỳ lúc nào, một khi mọi thu nhập kể cả có hay không có tiền thất nghiệp bậc I tổng cộng dưới tiêu chuẩn Hartz IV (nghĩa là, nếu Qúy độc giả bị cắt tiền thất nghiệp bậc I bất kể vì lý do gì đều được quyền hưởng Hartz IV).

Điều kiện hưởng tiền thất nghiệp bậc I

Do tiền thất nghiệp bậc I là tiền bảo hiểm mình đã đóng, nhưng cũng như bất kỳ bảo hiểm nào, phải thoả mãn những điều kiện ràng buộc:

- Trước ngày thất nghiệp, phải có ít nhất 360 ngày làm việc toàn phần Vollzeit có trích nộp bảo hiểm xã hội.

- Phải trình giấy hủy hợp đồng lao động Kündigung des Arbeitsvertrags trực tiếp tại Sở Lao động, không tính hợp đồng lao động dưới 15 giờ 1 tuần vốn chỉ thuộc diện làm thêm Teilzeit.

- Nếu thất nghiệp đúng tuổi về hưu thì chuyển sang hưởng lương hưu, không được hưởng tiền thất nghiệp bậc I.

- Người thất nghiệp phải sẵn sàng nhận việc mới, ngoại trừ đang tham gia các chương trình đào tạo, và nguyên nhân thất nghiệp không do lỗi của người thất nghiệp vi phạm hợp đồng lao động có chủ đích bị thải hồi. Như vậy nếu Qúy độc giả từ chối nhận việc hoặc bị hủy hợp đồng lao động mới do lỗi có chủ đích của mình thì có thể bị ngưng tiền thất nghiệp bậc I (Sperrzeit), tùy mức độ phạm lỗi.

Sperrzeit

Theo Điều 159 Bộ luật Xã hội, thời hạn ngưng tiền thất nghiệp bậc I kéo dài từ 1 tuần đến 12 tuần, tùy theo mức độ phạm lỗi nặng nhẹ dẫn tới bị hủy hợp đồng lao động, hay tự mình từ chối nhận việc. Ngưng có nghĩa cắt bớt số ngày được trả tiêu chuẩn tiền thất nghiệp.

Tuy nhiên việc từ chối nhận việc mới hay bị hủy hợp đồng lao động mỗi người có một hoàn cảnh khác nhau đưa đẩy, chưa hẳn đã do chủ đích, vì vậy, họ được quyền khiếu nại, và nếu không kết quả được quyền viện đến Toà án xét xử.

Trường hợp Quý độc giả nhận chỗ làm việc mới, nếu thấy tổng thu nhập thấp hơn tiền thất nghiệp có thể đề đạt ý kiến của mình với Sở Lao động cho thêm thời gian hưởng tiền thất nghiệp bậc I, để có thời gian tìm chỗ làm mới bảo đảm quyền lợi chính đáng của mình. Tránh tự ý bỏ việc, lúc đó sẽ bị coi như có chủ đích, bị phạt Sperrzeit.

Làm thêm trong khi nhận tiền thất nghiệp bậc I

Công việc làm thêm phải tuân theo 2 điều kiện, về thời gian không được vượt quá 14 giờ 59 phút trong 1 tuần. Nếu chạm ngưỡng 15 giờ thì được gọi là lao động toàn phần bị cắt tiêu chuẩn tiền thất nghiệp. Thu nhập làm thêm chỉ được hưởng tối đa 165 Euro/tháng. Số còn lại bị trừ vào tiêu chuẩn tiền thất nghiệp. Như vậy thu nhập làm thêm đối với Qúy độc giả chỉ thực sự hữu ích với mức 165 Euro/tháng (tức không bị trừ vào tiêu chuẩn thất nghiệp bậc I).

(Nếu vẫn còn vướng mắc, Quý độc giả có thể gọi điện thoại tư vấn có phí 09001510529; hẹn lịch trước qua điện thoại toà soạn 0341 5911614 hoặc qua E-Mail: info@thoibaovietduc.de; info@Viet Duc Online.de).