KINH HOÀNG HÀNG NGHÌN LÍT NƯỚC MẮM GIẢ

Công an tỉnh An Giang vừa khởi tố Nguyễn Đức Minh Tâm – người thuê nhà lập 'xưởng' pha chế hàng nghìn lít nước mắm và nước giặt giả ngay giữa khu dân cư.

Ngày 4/11, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường (PC03- Công an tỉnh An Giang) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can Nguyễn Đức Minh Tâm (39 tuổi, ngụ phường Vĩnh Tế) về hành vi Sản xuất hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm.

Trước đó, lực lượng chức năng kiểm tra cơ sở của Tâm và bắt quả tang hành vi sản xuất hàng giả, tạm giữ 469 can nhựa chứa dung dịch màu đen, có mùi nước mắm (loại 4 lít/can); hơn 3.000 lít dung dịch có mùi nước giặt, xả vải; 120 túi nước xả mang nhãn hiệu Hygiene (Thái Lan)...

Tại cơ quan công an, Tâm khai làm nghề bán hàng tạp hóa, sau đó nảy sinh ý định tự sản xuất nước giặt, nước chấm giả để thu lợi.

Sau đó, Tâm thuê người, thuê nhà tại phường Long Xuyên (tỉnh An Giang) làm nơi sản xuất hàng giả; mua hóa chất, vỏ bao bì, máy móc và học cách pha chế trên mạng.

Với nước chấm, Tâm trộn nước, muối, chất tạo màu, tạo mùi… vào các thùng lớn để tạo dung dịch giống nước mắm, rồi chiết vào chai “Nam Ngư đệ nhị” đã qua sử dụng từ các điểm thu mua phế liệu.

Tâm đóng thùng 15 chai và bán với giá 300.000 đồng/thùng. Số hàng này bị can tiêu thụ cho nhiều quán ăn trên địa bàn.

Trong khi đó, với nước giặt, Tâm pha hóa chất vào các thùng lớn, tạo dung dịch màu hồng và trắng có mùi giống nước giặt, xả; sau đó chiết vào túi nhãn Hygiene và bán cho các cửa hàng tạp hóa, điểm bán lẻ lề đường.

TIỀM NĂNG “NỀN KINH TẾ BẠC” TĂNG CAO DO NHU CẦU DƯỠNG LÃO TĂNG MẠNH

Dân số đang già hóa khiến nhu cầu chăm sóc người cao tuổi trở thành vấn đề xã hội – và cơ hội kinh doanh mới của các doanh nghiệp dịch vụ.

Tốc độ già hóa dân số tại Việt Nam đang diễn ra nhanh hơn dự báo, kéo theo nhu cầu chăm sóc người cao tuổi tăng mạnh, đặc biệt là nhu cầu chăm sóc chuyên nghiệp ngày càng cấp thiết. Trong khi mạng lưới cơ sở công lập còn hạn chế và phân bố không đồng đều, khu vực tư nhân và doanh nghiệp công nghệ đang bắt đầu tham gia mạnh hơn, mở ra dư địa lớn cho "nền kinh tế bạc" (silver economy) – thị trường gắn với các sản phẩm, dịch vụ dành cho người cao tuổi.

Nhu cầu dưỡng lão ngày càng cấp thiết

Ông Lê Hoàng, 82 tuổi, vẫn sống tại căn hộ ở quận Tây Hồ (Hà Nội) với sự chăm sóc của một nhân viên home‐care túc trực 24/24. Từ đầu năm 2025, ông bị gãy xương hông và sau khi mổ, vợ con ông tìm cách thuê giúp việc thông thường nhưng thất bại vì người giúp việc thiếu kỹ năng y tế và thiếu tính kiên nhẫn. Sau đó gia đình chuyển sang sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp chăm sóc tại nhà với chi phí khoảng 16 triệu đồng/tháng.

"Cụ vẫn ở trong ngôi nhà quen thuộc, có con cháu ghé thăm hằng ngày, nhưng được chăm sóc như ở viện", con trai ông Hoàng nói.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Hương, 76 tuổi, sống một mình tại Hà Nam, chọn thuê nhân viên chuyên chăm sóc tại nhà theo giờ sau khi bị liệt một chân do bệnh nền. Nhờ có điều dưỡng hỗ trợ tập vận động, vệ sinh, vệ sinh phòng chống loét do nằm lâu, bà có thể duy trì được cuộc sống tại nhà thay vì vào viện dưỡng lão. Chi phí thuê dịch vụ dao động 7-10 triệu đồng/tháng.

Theo UNFPA, trên bình diện quốc gia, tốc độ già hóa dân số Việt Nam đang nhanh chóng tạo ra nhu cầu chăm sóc người cao tuổi (NCT) ngày càng lớn. Tỷ lệ người 60 tuổi trở lên hiện khoảng 11,9% dân số (năm 2019) và được dự báo sẽ vượt 20% vào năm 2035. Theo Dta Bridge market rearch, quy mô dịch vụ chăm sóc người cao tuổi (elderly care) tại Việt Nam được định giá khoảng 2,21 tỷ USD năm 2023 và dự kiến tăng lên khoảng 4,79 tỷ USD vào khoảng năm 2031.

Ông Tô Đức, Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội), cho biết Việt Nam hiện có hơn 16,5 triệu người cao tuổi, trong đó khoảng 2,6 triệu người từ 80 tuổi trở lên. Tuổi thọ trung bình đạt 74,7 năm, nhưng số năm sống khỏe chỉ khoảng 65,4 năm, cho thấy nhu cầu chăm sóc người cao tuổi ngày càng lớn.

Hiện cả nước có 218 cơ sở chăm sóc người cao tuổi, gồm 79 trung tâm công lập và 134 cơ sở tư nhân, chăm sóc khoảng 15.000 người. Mạng lưới y tế cho người cao tuổi cũng đang được hình thành với 3 bệnh viện chuyên lão khoa, 14 bệnh viện trung ương và 48 bệnh viện tuyến tỉnh có khoa Lão. Tuy nhiên, theo Cục Bảo trợ xã hội, quy mô mạng lưới này vẫn còn rất nhỏ so với tốc độ già hóa dân số, chủ yếu tập trung tại các đô thị lớn, trong khi người cao tuổi ở nông thôn và miền núi hầu như chỉ có thể tiếp cận trung tâm bảo trợ xã hội.

"Nền kinh tế bạc" còn nhiều dư địa

Theo xu hướng già hóa dân số nhanh, nhu cầu chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam đang mở ra một lĩnh vực dịch vụ mới với dư địa phát triển lớn. Một số doanh nghiệp công nghệ – dịch vụ như bTaskee đã bắt đầu ghi nhận sự thay đổi đáng chú ý trong hành vi khách hàng đối với gói dịch vụ chăm sóc người cao tuổi tại nhà.

"Trong hai năm gần đây, tuy chưa ghi nhận mức tăng đột biến về số lượng khách hàng mới, tần suất quay lại và mức độ gắn bó của nhóm khách hàng hiện hữu đã tăng khoảng 20%, phản ánh nhu cầu chăm sóc tại nhà đang dần được đáp ứng tốt hơn", đại diện bTaskee cho biết.

Về mặt chuyên môn, bTaskee cho biết toàn bộ cộng tác viên chăm sóc người cao tuổi đều hoàn thành khóa đào tạo nội bộ bắt buộc trước khi nhận việc trên nền tảng. Nội dung đào tạo bao gồm chăm sóc cá nhân (ăn uống, di chuyển, vệ sinh), kỹ năng giao tiếp và chăm sóc tinh thần, cùng nhận biết các dấu hiệu cấp cứu hoặc bệnh nền phổ biến. Doanh nghiệp cũng lên kế hoạch hợp tác với các đơn vị y tế đầu ngành để phát triển chương trình chứng chỉ nâng cao cho đội ngũ cộng tác viên, hướng đến dịch vụ chuyên nghiệp hơn.

Trong tương lai, bTaskee dự định mở rộng theo hướng tích hợp công nghệ – như theo dõi sức khỏe từ xa, kết nối bác sĩ trực tuyến và liên kết với các viện dưỡng lão, nhằm tạo thành một hệ sinh thái chăm sóc toàn diện. Mô hình này phù hợp với bối cảnh “nền kinh tế bạc” đang trỗi dậy tại Việt Nam — thị trường dành cho nhóm dân số lớn tuổi, bao gồm nhiều lĩnh vực từ chăm sóc sức khỏe, nhà ở, dịch vụ tại nhà, công nghệ hỗ trợ đến mô hình sống thân thiện với người cao tuổi.

Không chỉ bTaskee nhận thấy tiềm năng của tệp khách hàng lớn tuổi, thời gian gần đây, Vingroup cũng được quan tâm với dự án Vin New Horizon. Đây là mô hình trung tâm chăm sóc sức khỏe và dưỡng lão cao cấp, kết hợp giữa dịch vụ y tế, phục hồi chức năng và sinh hoạt cộng đồng. Dự án hướng tới nhóm khách hàng trung – cao cấp, đồng thời mở rộng hợp tác với các đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc tại nhà, tạo ra mô hình “chăm sóc kết hợp” (hybrid care) giữa viện dưỡng lão, dịch vụ y tế và công nghệ quản lý sức khỏe từ xa.

Sự xuất hiện của các mô hình này cho thấy "nền kinh tế bạc" tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn định hình rõ nét hơn – nơi nhu cầu chăm sóc người cao tuổi không chỉ mang tính xã hội mà còn trở thành động lực kinh tế mới. Việc kết hợp giữa công nghệ, chuyên môn y tế và mô hình linh hoạt như chăm sóc tại nhà hứa hẹn sẽ là hướng phát triển chủ đạo trong những năm tới, khi dân số già chiếm hơn 20% vào năm 2036 theo dự báo của Tổng cục Thống kê và UNFPA.

DIỄN BIẾN LẠ THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN

Theo chuyên gia, một điểm đáng chú ý trên thị trường bất động sản hiện nay là đa số các giao dịch đến từ nhà đầu tư, thay vì người mua ở thực.

Báo cáo của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho thấy, về tình hình giao dịch, trong 9 tháng đầu năm 2025, tỷ lệ hấp thụ của thị trường đạt mức rất tích cực - gần 70%, tương ứng khoảng 60.000 giao dịch, gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.

Nhưng một thực tế là tuy nhu cầu ở thực vẫn chiếm tỷ trọng lớn song diễn biến thị trường lại đang được dẫn dắt bởi dòng tiền đầu tư nhiều hơn do mặt bằng giá bất động sản đang ở mức rất cao.

Lý giải về thực tế này, theo ông Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam - trong bối cảnh áp lực lạm phát gia tăng và hạ tầng được đẩy mạnh, nhiều nhà đầu tư coi bất động sản là kênh trú ẩn an toàn và công cụ sinh lời hiệu quả.

Dòng tiền đầu tư hiện chủ yếu tập trung vào các sản phẩm phục vụ nhu cầu ở thực - những sản phẩm có khả năng khai thác cho thuê tốt và tiềm năng tăng giá rõ rệt. Đây là các yếu tố chính thúc đẩy quyết định “xuống tiền” của nhà đầu tư.

" Phần lớn giao dịch trên thị trường hiện nay đến từ nhóm người mua bất động sản thứ hai - tức là mua để đầu tư, không phải để ở. Điều này cho thấy hoạt động mua bán chủ yếu được thúc đẩy bởi dòng tiền đầu tư, trong khi nhu cầu ở thực vẫn gặp khó do mức giá hiện tại đã vượt xa khả năng chi trả của đa số người dân ", ông Đính nhận định.

Ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc bộ phận nhà ở CBRE Việt Nam cũng cho biết, nguồn cung mới tại khu nội thành TP.HCM (TP.HCM trước đây) hiện nay vận hành theo hướng phục vụ nhu cầu đầu tư, chứ không phải nhu cầu ở thật. Phần lớn chủ đầu tư xác định người mua sẽ không ở mà chỉ nắm giữ hoặc cho thuê lại, nên sản phẩm được định vị cao cấp hơn để tối đa hóa lợi nhuận.

" Với mặt bằng giá hiện tại, dòng tiền trên thị trường gần như chỉ quay vòng giữa giới đầu tư với nhau, trong khi người mua để ở rất khó tiếp cận ," ông Kiệt nhận định.

Số liệu từ DKRA Group cũng chỉ ra xu hướng tương tự. Trong hơn 2.000 giao dịch được ghi nhận 9 tháng đầu năm, người mua để ở chỉ chiếm khoảng 30%, còn lại 70% là nhà đầu tư. Nhóm đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh hơn, sẵn sàng trả giá cao nếu thấy cơ hội sinh lời, trong khi người mua ở thực – với ngân sách tích lũy 1-2 tỷ đồng, gần như không thể tiếp cận căn hộ giá từ 4-5 tỷ trở lên.

Bà Phạm Thị Miền, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS IRE) cũng cho biết, phần lớn lượng giao dịch trên thị trường sơ cấp đều đến từ nhu cầu của nhóm người sở hữu nhiều bất động sản. Bên cạnh đó, nhiều dự án có tỷ lệ hấp thụ tốt nhờ “ăn theo sóng của các dự án lớn” và hưởng lợi từ việc sáp nhập địa phương.

Theo bà Miền, giá bất động sản sẽ tiếp tục tăng trong ngắn hạn do kỳ vọng sinh lời của nhà đầu tư vẫn ở mức cao. Một bộ phận lớn nhà đầu tư hiện vẫn “sống khoẻ” và không phải chịu áp lực từ đòn bẩy tài chính. Do đó, họ không có lý do để điều chỉnh giá bán.

“ Trong bối cảnh lãi suất được duy trì ở mức thấp, dòng tiền giá rẻ tiếp tục được bơm ra thị trường, các chính sách thúc đẩy đầu tư công được triển khai mạnh mẽ, nguồn cung nhà ở trung cấp, bình dân vẫn khan hiếm, giới đầu tư vẫn giữ niềm tin rằng giá bất động sản sẽ tiếp tục đi lên ”, bà Miền đánh giá.

Ông Lê Đình Chung - chuyên gia bất động sản cũng nhận định, thời gian qua nguồn cung chung cư chủ yếu đều thuộc phân khúc cao cấp. Giá chung cư trung bình hiện khoảng 80 triệu đồng/m². Nhiều dự án mới đây được mở bán với giá trên 100 triệu đồng/m².

Với giá nhà như hiện nay, những người đi làm thông thường, dù mức lương 30 triệu đồng/tháng, gần như không có cơ hội để sở hữu nhà. Những người có thể mua được với mức giá 70-100 triệu đồng/m² chủ yếu là nhà đầu tư, đầu cơ và một bộ phận có điều kiện, thu nhập cực cao như chủ doanh nghiệp.

Lý giải nguyên nhân khiến xu hướng mua bất động sản đầu cơ của Việt Nam quá cao, ông Nguyễn Quốc Anh - Phó Tổng giám đốc công ty PropertyGuru Việt Nam cho rằng một phần do kênh đầu tư này "dễ mua dễ bán", thanh khoản tốt, lợi nhuận cao hơn các kênh khác như vàng, chứng khoán hay ngân hàng. Lợi suất đầu tư bất động sản thuộc loại tốt nhất Việt Nam 10 năm qua, đạt 197% với chung cư và 137% với đất nền.

Một nguyên nhân khác là chính sách thuế bất động sản tại Việt Nam đang thấp và thoáng hơn nhiều nước trong khu vực, thiếu chế tài với các hình thức đầu cơ, bỏ hoang tài sản đất.

Ông Nguyễn Quốc Anh dẫn chứng, hiện nay trên thế giới có 5 loại thuế cơ bản dành cho bất động sản là thuế sở hữu, thu nhập, trước bạ, bỏ trống (thuế áp dụng cho các bất động sản không được sử dụng trong thời gian dài) và thuế phát triển (phát triển hạ tầng, tiện ích, dịch vụ, trong một khu vực có bất động sản đó). Trung bình thuế sở hữu nhà tại nhiều nước từ 0,3-20%, thuế trước bạ 2-6% và thuế thu nhập từ 14-45%. Một số quốc gia đang đánh thuế bỏ trống tài sản từ 12-20% và thuế phát triển 1-3%.

Còn tại Việt Nam, người mua nhà hiện chỉ phải chịu 3 loại thuế đầu tiên là thuế thu nhập (2-5%), thuế sở hữu (0,03 - 0,2%) và thuế trước bạ (0,5%). " Thuế thấp nên người mua dễ dàng đầu tư 'xoay vòng' bất động sản, nay mua tài sản này mai sang tay bất động sản khác ", ông nói.

Cảnh báo rủi ro "bong bóng"

Theo ông Nguyễn Văn Đính, khi người mua để ở ngày càng ít, thị trường mất cân đối cung - cầu, giá bị đẩy cao nhưng không gắn với nhu cầu thật thì dễ dẫn tới rủi ro bong bóng.

" Nếu không có chính sách can thiệp kịp thời, nhà ở đô thị lớn sẽ ngày càng xa tầm tay người lao động ", ông Đính nói.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cũng nhấn mạnh, cần đưa thị trường quay lại đúng bản chất là phục vụ nhu cầu an cư của số đông. Khi đầu tư ngắn hạn chiếm áp đảo, căn hộ không còn là nơi ở mà trở thành công cụ sinh lời, đẩy giá tăng liên tục và gây hệ lụy xã hội. Ông kiến nghị Nhà nước sớm bổ sung nguồn cung nhà ở trung cấp, bình dân để cân bằng cấu trúc thị trường.

Ông Nguyễn Quang Huy - CEO Khoa Tài chính - ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi) - đánh giá: Khi dòng vốn đổ dồn vào bất động sản, giá trị tài sản này tăng nhanh hơn năng suất lao động và tốc độ tăng thu nhập, tạo ra khoảng cách ngày càng lớn giữa giá nhà và khả năng chi trả của người dân. Điều này làm cho thị trường có xu hướng vận hành dựa trên kỳ vọng tăng giá thay vì nhu cầu ở thực, khiến thanh khoản trở nên thiếu bền vững và rủi ro bong bóng gia tăng.

Khi các giao dịch chủ yếu do nhà đầu tư chi phối, thị trường trở nên nhạy cảm hơn với các biến động chính sách. Một sự điều chỉnh nhỏ trong tín dụng, lãi suất hay tâm lý có thể tạo ra phản ứng dây chuyền, dẫn đến tình trạng chững lại hoặc điều chỉnh cục bộ. Rủi ro này không chỉ ảnh hưởng đến nhóm đầu cơ mà còn có thể lan sang hệ thống tài chính, doanh nghiệp và nền kinh tế nói chung nếu không được kiểm soát thận trọng.

" Vì vậy, việc Chính phủ đang quyết liệt thực hiện các biện pháp để hạ nhiệt đà tăng giá là động thái đúng đắn, mang tính chiến lược, hướng tới mục tiêu ổn định lâu dài ", ông Huy nhấn mạnh.

Nguồn: Vietnamnet; Soha; CafeF