NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG CHÂU ÂU HẠ LÃI SUẤT CHỦ CHỐT 0.25%

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã hạ lãi suất chủ chốt từ 3,5% xuống 3,25% đúng như dự đoán của thị trường. Đây là lần hạ lãi suất thứ 3 trong năm của ECB kể từ tháng 6.

ECB hạ lãi suất sau khi các số liệu mới cho thấy lạm phát trên toàn khối đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 3 năm qua, với mức lạm phát tại khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) giảm xuống còn 1,7% trong tháng 9 vừa qua, dưới mức mục tiêu 2% mà ECB đặt ra.

Giải thích về yếu tố khiến lạm phát hạ nhiệt, các nhà phân tích cho rằng tỷ lệ lạm phát tháng 9 chậm lại là do chi phí năng lượng thay đổi, giảm 6,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngân hàng Trung ương châu Âu ECB vẫn lưu ý đến những rủi ro trong triển vọng của mình, đồng thời dự báo lạm phát sẽ “tăng trong những tháng tới trước khi hoàn toàn giảm xuống mức mục tiêu bền vững vào năm 2025”.

Đây là lần thứ 3 trong năm nay,  cũng là lần thứ 3 trong vòng 5 năm kể từ năm 2019, ECB quyết định cắt giảm lãi suất sau khi triển khai chiến dịch tăng lãi suất quyết liệt để ngăn chặn đà leo thang giá cả mạnh nhất trong vòng khoảng 4 thập kỷ.

NGHỊ TRƯỜNG DẬY SÓNG VÌ Ô TÔ ĐIỆN

Luật cấm bán ô tô mới có khí thải CO2 vào năm 2035 là một trong những điểm chính của cuộc tranh luận hiện nay ở châu Âu, trong bối cảnh châu lục này phải lựa chọn giữa tham vọng sinh thái và kinh tế.

Theo báo Le Point, kế hoạch chấm dứt sử dụng ô tô động cơ đốt trong vào năm 2035 của Liên minh châu Âu (EU) đang gây ra những bất đồng nội bộ, vào thời điểm châu Âu phải lựa chọn giữa tham vọng sinh thái và thực tế kinh tế.

Một tâm lý lo ngại đang xuất hiện ở ngành công nghiệp ô tô châu Âu. Kể từ tháng 8/2024, khi doanh số bán xe điện giảm 43,9% so với cùng kỳ năm trước, tin xấu vẫn đang dồn dập tới. Chính trong bối cảnh này, các đại biểu châu Âu đã tranh luận quyết liệt tại Nghị viện châu Âu ở Strasbourg.

Đây là một cuộc tranh luận quan trọng vào lúc Ủy ban châu Âu (EC) đang chuẩn bị triển khai kế hoạch áp thuế quan đối với xe điện Trung Quốc. Nguy cơ sụp đổ ngành công nghiệp ô tô bắt đầu xuất hiện, gợi nhớ đến những gì đã diễn ra đối với lĩnh vực tấm quang điện ở châu lục này.

“Đây là thời điểm quyết định và không chỉ với ngành công nghiệp ô tô. Đây là thời điểm quyết định đối với cả ngành công nghiệp châu Âu, về khả năng của chúng ta trong việc đảm bảo cân bằng sức cạnh tranh với Trung Quốc. Và điều này cũng liên quan đến lợi ích chung của châu Âu. Nếu chúng ta bỏ mặc ngành công nghiệp ô tô, toàn bộ nền công nghiệp châu Âu sẽ nao núng. Ai muốn đầu tư vào một lục địa không có khả năng bảo vệ thị trường của mình?”, đại biểu Raphaël Glucksmann, nhà lãnh đạo đảng Place publique của Pháp đặt vấn đề.

Áp thuế đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc là phản ứng đầu tiên, nhưng liệu như vậy đã đủ chưa? Ngày 4/10, các nước thành viên EU đã bỏ phiếu về biện pháp bảo hộ này. Kết quả cho thấy một sự chia rẽ nghiêm trọng: 10 nước, trong đó có Pháp và Italy, đã bỏ phiếu tán thành; 12 nước, bao gồm Tây Ban Nha và Thụy Điển, bỏ phiếu trắng; và hai nước, trong đó có Đức, bỏ phiếu chống. Đức phải làm vậy vì đây là một vấn đề lớn đối với nền kinh tế nước này.

Do không hội đủ đa số theo quy định để phản đối đề xuất tăng thuế quan nên EC có thể áp dụng biện pháp mới từ ngày 31/10. Các mức thuế suất được đề xuất từ 7,8 - 38% sẽ được cộng vào mức thuế 10% đã có hiệu lực. Đối với Ủy viên thương mại EU Valdis Dombrovskis, vấn đề không phải là chủ nghĩa bảo hộ mà là “khôi phục lại sự công bằng trong cạnh tranh”. Ông tái khẳng định biện pháp ứng phó này là phù hợp với những quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Về phần mình, Trung Quốc đáp lại bằng cách hướng mục tiêu vào rượu cognac của châu Âu.

“Chúng ta phải mất 13 tháng để tăng thuế đối với những loại xe này lên 50%. Thế còn pin và các bộ phận khác thì sao?”, đại biểu châu Âu thuộc đảng cực tả Nước Pháp bất khuất (LFI) Marina Mesure bày tỏ quan điểm và kêu gọi EU có “một chính sách bảo hộ thực sự để cứu ngành công nghiệp ô tô đồng thời đảm bảo chủ quyền công nghiệp của EU”. Tuy nhiên, EC vẫn chưa từ bỏ giải pháp thương lượng và cam kết sẽ “tiếp tục đàm phán với Trung Quốc để tìm một giải pháp thay thế.

Luật cấm bán ô tô mới có khí thải CO2 vào năm 2035 là một trong những điểm chính của cuộc tranh luận hiện nay ở châu Âu. Biện pháp này, một trụ cột trong chiến lược chống biến đổi khí hậu của liên minh, đã “kết tinh” các mối căng thẳng và chia rẽ sâu sắc giới chính trị. Một “điều khoản xem xét” được lên kế hoạch vào cuối năm 2026 để cân nhắc về mốc “định mệnh” năm 2035. Bộ trưởng Công nghiệp Italy Adolfo Urso đề xuất đẩy lịch xem xét lại vấn đề lên sớm hơn, cụ thể là đầu năm 2025. Nhưng Pháp và Đức không tán thành.

Ở phe cánh hữu, đại biểu Jens Gieseke thuộc đảng Nhân dân châu Âu (EPP), nhóm chính trị lớn nhất Nghị viện châu Âu, phản đối lộ trình do EC đặt ra. Ông Gieseke nói: “Chúng ta cần sự kết hợp rộng rãi của những công nghệ và cần công nhận các loại nhiên liệu trung tính với khí hậu”. Đại biểu Paolo Borchia, đại diện cho nhóm cực hữu “Những người yêu nước vì châu Âu”, đã cho rằng “sự chuyển đổi đặt ra những mục tiêu phi thực tế”, cho rằng EC có những hành động khiến cuộc khủng hoảng công nghiệp ô tô trở nên nghiêm trọng hơn.

Đại biểu Milan Uhrik của nhóm dân tộc chủ nghĩa “Châu Âu của các quốc gia chủ quyền” (ENS), người Slovakia, khẳng định: “Chúng tôi không chống lại ô tô điện, nhưng chúng tôi phản đối việc ép buộc mọi người mua những chiếc ô tô này”. Ông kêu gọi EC xem xét lại lệnh cấm động cơ đốt trong.

Để hiểu được tình trạng hiện nay của ngành công nghiệp ô tô châu Âu, cần nhìn vào chiến lược dài hạn của các nhà sản xuất. Đại biểu châu Âu thuộc đảng Place publique, Thomas Pellerin-Carlin, cho biết: “20 năm trước, các nhà sản xuất châu Âu đã chọn tập trung vào những loại xe đắt tiền hơn và nặng hơn, cải thiện tỷ suất lợi nhuận đồng thời giảm sản lượng”. Chiến lược này trái ngược với cách tiếp cận của Trung Quốc vốn tập trung vào số lượng và giá cả cạnh tranh. Kết quả là phân khúc “xe bình dân” phần lớn đã bị bỏ rơi ở châu Âu…, tạo khoảng trống để xe Trung Quốc tiếp cận.

Về phần mình, đại biểu thuộc Đảng Xã hội (PS) người Pháp François Kalfon khẳng định: "Xe điện phân khúc phổ thông đều là xe của Trung Quốc".

Theo đại biểu Thomas Pellerin-Carlin, “các nhà sản xuất châu Âu đang đi sau Trung Quốc khoảng một thế hệ trong lĩnh vực điện khí”. Vấn đề sống còn là mục tiêu đến năm 2035 chấm dứt sử dụng động cơ đốt trong sẽ chỉ làm trầm trọng thêm khoảng cách tụt hậu của châu Âu.

HÀNG LOẠT HÃNG ẮC QUY LỚN CỦA CHÂU ÂU CHÌM SÂU VÀO KHỦNG HOẢNG

Việc phụ thuộc quá nhiều vào máy móc Trung Quốc, gọi vốn được quá nhiều tiền nhưng thiếu khả năng xử lý đã biến biểu tượng của Châu Âu trong ngành pin xe điện thành một dự án mà không ai muốn rót tiền thêm nữa.

Tờ Financial Times (FT) cho hay hãng ắc quy được mệnh danh là lớn nhất Châu Âu, công ty Northvolt đang thiếu tiền trầm trọng chỉ vì quản lý kém và phụ thuộc quá nhiều vào máy móc Trung Quốc.

Những cựu công nhân và lao động hiện tại của Northvolt còn cho rằng tham vọng quá lớn khiến dự án triển khai quá nhiều hạng mục với tần suất nhanh khiến doanh nghiệp đến từ Thụy Điển rơi vào cảnh đứt gãy nguồn vốn.

"Sản xuất pin xe điện rất khó, thực sự rất khó, nhưng chúng tôi lại cố gắng làm gần như mọi thứ cùng lúc. Thế là mọi vấn đề cứ liên tục chồng chất. Tôi còn chẳng biết liệu họ có thể tiến hành tiếp được hay không", một cựu giám đốc điều hành cấp cao của Northvolt thừa nhận.

Nỗi sợ Trung Quốc

Được thành lập vào năm 2017 bởi hai cựu giám đốc điều hành của Tesla cùng nhiều bên ủng hộ bao gồm Volkswagen, Goldman Sachs, BlackRock và Siemens, cái tên Northvolt đã phát triển nhanh chóng để trở thành nhà vô địch về pin ở châu Âu.

Ban đầu, startup này tượng trưng cho sự trở lại của Châu Âu trong mảng công nghệ quan trọng nhưng hiện Northvolt lại đang phải vật lộn để tìm nguồn vốn mới nhằm tiếp tục hoạt động, do các nhà đầu tư không muốn đổ thêm tiền vào đây nữa.

"Người Trung Quốc đã quá nhanh trong mảng này. Họ đã thành công trước và chiếm trước lợi thế. Chúng ta đã đến quá muộn", một kỹ sư hóa học của Northvolt giấu tên ngậm ngùi nói.

Mặc dù Northvolt đã thuê những tài năng sản xuất pin hàng đầu từ Nhật Bản và Hàn Quốc với mục tiêu giảm sự phụ thuộc của Châu Âu vào Trung Quốc, đồng thời tự phát triển hoạt động và tìm kiếm nguồn nguyên liệu mới.

Thế nhưng theo FT, việc Northvolt vẫn phải phụ thuộc vào máy móc và các công nhân vận hành đến từ Trung Quốc tại nhà máy duy nhất của công ty ở thị trấn Skellefteå, miền bắc Thụy Điển đã khiến mục tiêu này quá khó để thực hiện.

Một công nhân xây dựng của Northvolt cho hay có hàng trăm người Trung Quốc và Hàn Quốc ở Skellefteå và họ sống trong các trại riêng, hàng ngày đến đây lắp đặt và vận hành máy móc.

Một kỹ sư R&D khác của Northvolt thì nói thẳng những công nhân này chủ yếu đến từ Wuxi Lead Intelligence, một trong những nhà sản xuất thiết bị để sản xuất pin lớn nhất thế giới, đã ở lại lâu hơn dự kiến và Northvolt thường cấm mọi người không được nói chuyện này với báo chí.

Việc biểu tượng của Châu Âu trong ngành pin lại phải phụ thuộc vào máy móc Trung Quốc khiến Northvolt không muốn trở thành trò cười trong mắt nhà đầu tư và khó gọi vốn.

Tham vọng quá tầm

Một yếu tố nữa khiến Northvolt lâm vào khủng hoảng là startup này muốn theo đuổi những dự án đầy tham vọng trong khi vẫn còn gặp khó khăn ở Skellefteå.

Công ty này lên kế hoạch tăng gần gấp 4 lần quy mô của nhà máy Skellefteå ngay cả khi sản lượng mới chỉ đạt dưới 1% công suất, tất cả cũng chỉ vì gây ấn tượng với nhà đầu tư.

Thế rồi dù chưa giải quyết xong vấn đề ở Skellefteå nhưng Northvolt đã lên kế hoạch xây dựng nhà máy mới ở Thụy Điển, Đức và Canada, đi kèm với đó là một dự án cơ sở tái chế ở Thụy ĐIển, một doanh nghiệp lưu trữ năng lượng ở Ba Lan và một đơn vị nghiên cứu pin máy bay ở Mỹ.

Mặc dù phía Northvolt bác bỏ việc hoãn các dự án nhưng nguồn tin của FT cho hay những dự án lớn trên sẽ bị trì hoãn vì thiếu vốn. Khoảng ¼ nhân viên tại Thụy Điển của Northvolt sẽ bị sa thải để cắt giảm chi phí.

"Ngay cả khi chỉ có 1-2 dự án ở Skellefteå thôi thì chúng tôi cũng chưa đáp ứng được sản lượng mà họ lại nói về việc mở thêm nhà máy mới. Tại sao chúng ta không nên tập trung hoàn thành dự án đầu tiên trước đã? Ban giám đốc đã ôm đồm quá nhiều thứ", một kỹ sư R&D giấu tên của Northvolt than thở.

Nguồn tin của FT cho hay Northvolt đã phát triển quá nhanh và quá nhiều dự án đến mức mọi thứ trở nên hỗn loạn về quy trình, trong khi ban quản lý lại chưa đủ năng lực để giải quyết tình hình.

Một nhân viên kiểm soát chất lượng cho Northvolt cho biết anh chưa bao giờ thấy nhiều nhà quản lý và giám đốc không chuẩn bị để giải quyết tình hình trước công chúng và cách cư xử đúng mực với nhân viên của họ như vậy.

"Rất nhiều vị trí thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực mà họ đảm nhận, từ quản lý, kỹ sư, kỹ thuật viên cho đến giám đốc", người này nói với FT.

"Tôi tham gia công ty với tư cách là thực tập sinh không có kinh nghiệm, nhưng lại được giao trách nhiệm lớn vì không có ai khác làm việc đó. Tôi vừa học vừa làm và đương nhiên khiến mọi thứ rối tung lên", một cựu kỹ sư dữ liệu của Northvolt cho biết.

Những lao động giấu tên này cho biết công ty thường xuyên tái cấu trúc khiến mọi thứ trở nên hỗn loạn vì mục tiêu thay đổi liên tục.

Quá giàu, quá nguy hiểm

Khi mới được thành lập, Northvolt đã trở thành niềm yêu thích của các nhà đầu tư quan tâm đến môi trường, thu được 2,8 tỷ USD gọi vốn năm 2021, 2,7 tỷ USD bán trái phiếu năm 2022 và 5 tỷ USD tín dụng năm 2024 từ hàng loạt ngân hàng như JPMorgan, Citigroup, Deutsche Bank và BNP Paribas.

Thế nhưng việc giàu quá nhanh trong khi nhân sự chưa đủ kinh nghiệm khiến mọi thứ trở nên lộn xộn.

"Các nhà quản lý không lắng nghe các kỹ sư. Họ chỉ nhắm đến việc hoàn thành dự án theo tiến độ mà chẳng quan tâm đến ngân sách hay các khó khăn cụ thể", một công nhân xây dựng cho Northvolt tiết lộ.

Nhiều cựu nhân viên cho biết ban giám đốc chỉ quan tâm đến việc hoàn thiện dự án hoặc sản phẩm mà chẳng để ý chúng có tiêu thụ hay hoạt động được không. Việc hàng bị trả lại hoặc mô hình nhà máy bị đập bỏ không quan trọng vì miễn là có thứ để trình bày cho nhà đầu tư và gọi vốn là được.

Một cổ đông của Northvolt là BMW, đồng thời cũng là khách hàng đầu tiên của hãng pin xe điện này đã lên tiếng cảnh báo khi rút hợp đồng trị giá 2 tỷ USD trong năm nay để trao cho Samsung-Hàn Quốc.

"Rất nhiều sản phẩm của chúng tôi bị lỗi", một nhân viên kiểm soát chất lượng giấu tên ở Northvolt thừa nhận.

Ngoài ra, mức độ an toàn trong nhà máy của Northvolt cũng gặp vấn đề khi một công nhân thiệt mạng vào tháng 12/2023 do một vụ nổ. Một nhà thầu xây dựng khác đã tử vong cuối năm 2023 ở công trường Skellefteå, trong khi 3 công nhân nữa tử vong tại nhà máy vì những hoàn cảnh không giải thích được.

Một công nhân xử lý vật liệu giấu tên cho Northvolt nói với FT rằng công ty rất thiếu tư duy an toàn khi các thùng chứa vật liệu nguy hiểm không có đủ thiết bị an toàn.

Theo đài truyền hình công cộng SVT, kể từ năm 2021, Northvolt đã liên quan đến 47 vụ tai nạn tại nơi làm việc liên quan đến các hóa chất được cơ quan môi trường lao động của Thụy Điển phân loại là đặc biệt nguy hiểm.

Tương lai nào?

Tờ FT cho hay Northvolt hiện đang đấu tranh để sinh tồn sau khi phải vật lộn để huy động hàng tỷ USD nhằm tiếp tục sản xuất.

Báo cáo chính thức cho thấy biểu tượng của Châu Âu này đã hạ dự báo nhu cầu thị trường pin xe điện xuống còn khoảng 200 triệu Euro.

Nguyên nhân thì cũng dễ hiểu khi doanh số bán xe điện tại Châu Âu đã giảm tốc và các nhà sản xuất bao gồm Volvo Cars và VW đã thu hẹp tham vọng của mình. Điều này càng khiến nhà đầu tư chẳng còn hứng thú với Northvolt.

Liệu Northvolt có thể tiếp tục tồn tại hay không vẫn còn là câu hỏi bỏ ngỏ khi các ông lớn Trung Quốc đang dẫn trước quá nhiều cả về công nghệ, nhân lực, kinh nghiệm lẫn thị trường.

CHÂU ÂU VẪN LOAY HOAY VÌ 1 MẶT HÀNG CỦA NGA

Nếu châu Âu quyết định cấm nhập khẩu kim loại này từ Nga, họ sẽ cần tìm nguồn cung mới cho 500.000 tấn vật liệu mỗi năm. Nhưng danh sách các lựa chọn thay thế khá hạn chế.

Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào năm 2022, phương Tây đã tăng cường trừng phạt đối với Moscow và nền kinh tế tập trung vào xuất khẩu của nước này. Nhưng cho đến nay, họ vẫn chưa nhắm mục tiêu vào một mặt hàng xuất khẩu chính của Nga đó là nhôm.

Trong suốt thời gian qua, kim loại nhẹ màu trắng bạc này đã trở thành mục tiêu tiềm năng cho các lệnh trừng phạt của EU đối với Moscow.

Trong khi một nhóm nhỏ các quốc gia EU tiếp tục thúc đẩy các biện pháp cứng rắn hơn đối với Nga, bao gồm cả lệnh cấm nhập khẩu nhôm, thì các nền kinh tế lớn hơn của EU đang ngăn chặn động thái này.

Các lệnh trừng phạt đối với xuất khẩu nhôm của Nga có thể gây ra mối đe doạ với các ngành công nghiệp của phương Tây, vốn đang mất dần khả năng cạnh tranh với châu Á. Hơn nữa, một động thái như vậy có thể làm suy yếu nghiêm trọng cam kết của châu Âu trong việc đạt các mục tiêu khí hậu.

Những lo ngại dai dẳng về lệnh cấm xuất khẩu nhôm carbon thấp từ Nga sang thị trường châu Âu đã đẩy giá nhôm tăng 15% trong năm 2024. Giá sẽ còn tăng mạnh hơn nữa nếu lệnh cấm thực sự được áp dụng.

Vai trò chiến lược của nhôm tại châu Âu và tác động của lệnh trừng phạt

Hơn 90% nhu cầu nhôm của EU phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, trong đó 8-9% đến từ Nga. Nhôm đóng vai trò quan trọng đối với nhiều ngành công nghiệp chiến lược, từ ô tô, hàng không vũ trụ đến xây dựng và năng lượng tái tạo.

Mặc dù một số quốc gia tuyên bố đã ngừng mua nhôm từ Nga, nhưng kim loại này vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu nhôm carbon thấp của châu Âu.

Một lợi thế đáng kể của nhôm Nga là lượng khí thải carbon thấp vì chúng được sản xuất bằng thủy điện. Điều này đồng nghĩa sản lượng 1 tấn nhôm ở Nga thải ra khoảng 2,1 tấn CO2, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu là 15 tấn.

Nếu châu Âu muốn thay thế nhôm nhập khẩu từ Nga, có khả năng họ sẽ phải tăng cường mua từ các quốc gia như Ấn Độ và Indonesia. Nhôm tại đây chủ yếu được sản xuất từ than. Và điều này có thể đẩy lùi các mục tiêu khí hậu của EU khi sử dụng các kim loại ít thân thiện với môi trường.

Các sáng kiến của EU, chẳng hạn như Thoả thuận Xanh (Green Deal) và Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), được thiết lập tính thuế các mặt hàng nhập khẩu có hàm lượng carbon cao bắt đầu từ năm 2026.

Điều này đặt ra một lựa chọn khó khăn cho EU: Nếu EU trừng phạt nhôm có hàm lượng carbon thấp, châu Âu có thể buộc phải dựa vào các giải pháp phát thải cao hơn. Cuối cùng, họ có thể làm tăng hàm lượng carbon trong nhôm nhập khẩu lên tới 14%.

Lệnh cấm nhập khẩu tiềm tàng đối với nhôm của Nga không chỉ làm gián đoạn chuỗi cung ứng quốc tế mà còn đẩy giá kim loại lên cao như giai đoạn đầu năm 2022. Khi đó, lo ngại về sự gián đoạn thương mại sắp xảy ra giữa Nga và châu Âu đã khiến giá nhôm tăng đột biến trong thời gian ngắn là 33%.

Mặc dù tác động thực tế của các lệnh trừng phạt hóa ra không nghiêm trọng như lo ngại ban đầu, nhưng giá đã tăng trở lại vào năm 2024, trong bối cảnh các cuộc thảo luận mới về lệnh cấm nhôm của Nga có thể xảy ra và các lệnh trừng phạt tiếp theo có thể đẩy nhanh xu hướng này.

Giá nhôm tăng đột biến sẽ gây thiệt hại cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của châu Âu, nơi sử dụng hơn 90% lực lượng lao động cho ngành nhôm.

Tình trạng thiếu hụt đột ngột nhôm carbon thấp giá cả phải chăng có thể lan rộng sang các ngành công nghiệp phụ thuộc vào kim loại này, từ xây dựng đến đóng gói. Ngoài ra, giá nhôm phế liệu, một thành phần quan trọng trong nỗ lực tái chế của châu Âu, có khả năng sẽ tăng vì chúng liên quan đến chi phí của nhôm nguyên chất.

Ai sẽ được hưởng lợi từ các lệnh trừng phạt đối với nhôm và các giải pháp thay thế là gì?

Nếu EU cấm nhập khẩu nhôm carbon thấp của Nga, Trung Quốc có thể sẽ là một trong những bên hưởng hưởng lợi. Nga đã tăng đáng kể lượng nhôm xuất khẩu sang Trung Quốc, nơi cũng có nhu cầu ngày càng tăng về nhôm carbon thấp.

Nếu cánh cửa châu Âu đóng lại, Nga sẽ buộc phải chuyển hướng nguồn cung về phía đông. Kết quả là, người tiêu dùng châu Âu sẽ mất quyền tiếp cận nhôm có hàm lượng carbon thấp, giá rẻ. Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục hưởng lợi từ hàng nhập khẩu của Nga và giành được nhiều quyền lực hơn đối với thị trường nhôm.

Nếu châu Âu quyết định cấm nhập khẩu nhôm từ Nga, họ sẽ cần tìm một nguồn có khả năng thay thế khoảng 500.000 tấn vật liệu mỗi năm. Và danh sách các lựa chọn thay thế khá hạn chế.

Iceland, Mozambique và Na Uy thường được coi là những nhà cung cấp tiềm năng, nhưng mỗi nơi đều có những thách thức riêng. Ví dụ, nhôm từ Mozambique gần đây đã gặp khó khăn trong việc vận chuyển, trong khi năng lực sản xuất của Na Uy đã giảm trong những năm gần đây.

Một lựa chọn khác có thể là nhập nhôm từ Trung Đông. Tuy nhiên, với phần lớn nguồn cung đã được chuyển đến Mỹ, bất kỳ nhu cầu nào đến từ EU sẽ chỉ khiến thị trường siết chặt hơn nữa.

Lựa chọn của EU

EU giống như đang “đi trên dây” giữa nhu cầu gia tăng lệnh trừng phạt Nga và mục tiêu về khí hậu, duy trì nền kinh tế cũng như sức khoẻ của các doanh nghiệp trong nước.

Khi EU cân nhắc gói trừng phạt tiếp theo, các nhà hoạch định sẽ phải nghĩ đến những tác động rộng lớn từ quyết định của họ.

Trong thời điểm lạm phát toàn cầu cao, bất ổn kinh tế và tính cấp thiết của các mục tiêu khí hậu, EU sẽ cần cân nhắc cẩn thận chi phí và lợi ích của bất kỳ hành động nào được đề xuất, bao gồm cả lệnh cấm nhôm carbon thấp từ Nga.

LÀN SÓNG PHẢN ĐỐI THỎA THUẬN CHÂU ÂU-NAM MỸ TẠI PHÁP

Các quan chức Pháp lo ngại việc mở rộng giao thương với các quốc gia Nam Mỹ sẽ đe dọa đến một số lĩnh vực của châu Âu, đặc biệt là nông nghiệp

Các nghị sĩ Pháp tại Strasbourg và Paris đang gây sức ép buộc chính phủ nước này phản đối thỏa thuận thương mại Mercosur do lo ngại Liên minh Châu Âu có thể hoàn tất thỏa thuận này trong năm nay, theo Euronews.

Các cuộc đàm phán giữa EU và các nước Mercosur (Argentina, Brazil, Paraguay, Uruguay) bắt đầu từ gần 20 năm trước nhằm tạo ra một khu vực thương mại tự do với kim ngạch xuất nhập khẩu hàng năm ước tính từ 40-45 tỷ euro (42.4-47.7 tỷ USD) và dỡ bỏ các rào cản thương mại như thuế quan. Trong suốt quá trình đàm phán, một số quốc gia EU đã phản đối do thiếu các cam kết môi trường và lo ngại tác động tiêu cực đến nông nghiệp EU, đặc biệt là thị trường thịt bò, đường, và gia cầm từ Nam Mỹ.

Ủy ban Châu Âu cho biết các cuộc đàm phán vẫn liên tục được thực hiện, và năm 2024 đã chứng kiến một số vòng đàm phán tại Brazil, với vòng cuối cùng diễn ra đầu tháng này. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, dưới áp lực từ nông dân nước này, thường xuyên phản đối thỏa thuận này.

Trong một bức thư gửi Thủ tướng Pháp Michel Barnier ngày 10/10, một nhóm nghị sĩ đảng Xanh của Pháp đã kêu gọi chính phủ phản đối các cuộc đàm phán của Ủy ban Châu Âu và thành lập một liên minh ngăn chặn thỏa thuận trong Hội đồng EU. Nhóm này, cùng với sự ủng hộ của một số nghị sĩ từ Bỉ, Hà Lan, Ý và Tây Ban Nha, cảnh báo thỏa thuận sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến đa dạng sinh học, rừng, và nông dân châu Âu.

Nghị sĩ Pascal Lecamp, đại diện cho nhóm tự do Les Democrates, dẫn đầu phe phản đối tại Pháp. Nhóm này đã đóng vai trò chủ chốt trong việc thông qua nghị quyết vào tháng 6/2023 của Quốc hội Pháp yêu cầu thỏa thuận tôn trọng các tiêu chuẩn sản xuất và môi trường của châu Âu. Ông cho biết đã nhận được sự đảm bảo từ Thủ tướng Barnier về việc phản đối thỏa thuận.

Ông Lecamp cho biết sẽ đồng ý thương mại với Nam Mỹ trong các lĩnh vực khác ngoại trừ lĩnh vực nông nghiệp. Ông dự định gia tăng áp lực lên chính phủ trong bối cảnh thỏa thuận đang dần được hoàn tất.

Thỏa thuận Mercosur bao gồm cả khía cạnh thương mại và chính trị, đồng nghĩa với việc nó cần được phê chuẩn tại các quốc hội quốc gia cũng như ở cấp độ EU. Tuy nhiên, các chính trị gia Pháp lo ngại lĩnh vực thương mại có thể bị tách riêng thành một thỏa thuận mà EU có quyền tự phê chuẩn thay vì chờ sự đồng ý của các quốc hội quốc gia thành viên.

Ông Lecamp cho biết Pháp sẽ không chấp nhận việc thông qua thỏa thuận nếu không có sự phê chuẩn từ các quốc gia thành viên. Nghị sĩ châu Âu Marie-Pierre Vedrenne của đảng French Renew bày tỏ lo ngại mặc dù các Nghị sĩ châu Âu (MEP) đã phản đối thỏa thuận vào năm 2020, nhưng với thành phần quốc hội mới, việc bỏ phiếu có thể không còn như trước. Trong khi đó, Nghị sĩ châu Âu Xanh Majdouline Sbai kêu gọi dừng các cuộc đàm phán trước khi thỏa thuận được hoàn tất, vì bà cho rằng đây không phải là một hiệp ước có thể chấp nhận được trong bối cảnh hiện nay.

Khi được hỏi về vấn đề này, Tổng thống Macron nhấn mạnh thỏa thuận cần tuân thủ các cam kết của Hiệp định Paris và bảo vệ lợi ích của nông dân cũng như các ngành công nghiệp của châu Âu, đảm bảo một sân chơi bình đẳng.

Nguồn: Hà Nội Online; Bnews; Soha; CafeF; Kinh tế & Đô thị