BUỒN CỦA SAUDI ARABIA: SIÊU DỰ ÁN 8.800 TỶ USD ĐỘI VỐN, CHẬM TIẾN ĐỘ, KHU NGHỈ DƯỠNG 4 TỶ USD THÀNH NƠI NHÂN VIÊN ĐỌC SÁCH GIẾT THỜI GIAN

Siêu dự án Neom được kỳ vọng trở thành cuộc cách mạng văn minh và kinh tế, đưa Saudi Arabia thoát phụ thuộc vào dầu mỏ. Song, tham vọng này đang mắc kẹt giữa khát vọng và thực tế khắ nghiệt.

Sự kiện khai trương một phần dự án Neom vào tháng 10 từng được kỳ vọng là lễ ra mắt hoành tráng cho một Saudi Arabia phiên bản mới. Will Smith, Tom Brady và nhiều ngôi sao nổi tiếng đã có mặt trên đảo cát Sindalah bên Biển Đỏ, nơi các du thuyền xa hoa neo đậu. Tuy nhiên, thực tế của Neom lại không hào nhoáng như những gì được vẽ ra trong bản thiết kế.

Sindalah, khu phát triển đầu tiên của Neom, bị chậm tiến độ hơn 3 năm và có chi phí đội lên gần 4 tỷ USD, gấp 3 lần dự toán ban đầu. Nhiều khách sạn chưa hoàn thiện. Gió lớn làm gián đoạn dịch vụ phà và sân golf, trong khi công trường vẫn ngổn ngang.

Thái tử Mohammed bin Salman, người đứng sau dự án Neom, bất ngờ không xuất hiện tại sự kiện. Việc thái tử vắng mặt khiến nhiều người tin rằng đây là dấu hiệu cho thấy sự bất bình. Theo tài liệu nội bộ của hội đồng quản trị Neom, riêng bữa tiệc khai trương đã tiêu tốn ít nhất 45 triệu USD.

Vài tuần sau, CEO Nadhmi al-Nasr rời ghế sau 6 năm, thay bằng đội ngũ mới để vực dậy dự án.

Kinh phí tăng vọt phá tan kỳ vọng

Neom được quảng bá là thành phố của tương lai với công nghệ tiên tiến. Đây cũng là dự án trụ cột của Saudi Vision 2030 nhằm giúp nước này thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu mỏ.

Nhưng thực tế, kế hoạch đầy tham vọng này đang gặp khó khăn. Tính đến nay, Saudi Arabia đã chi hơn 50 tỷ USD cho dự án, nhưng chi phí ngày càng leo thang, tiến độ chậm trễ và phạm vi giai đoạn đầu bị thu hẹp.

Theo một bản kiểm toán nội bộ dài hơn 100 trang, các giám đốc dự án và đối tác tư vấn như McKinsey & Co. đã đưa ra các giả định tài chính quá lạc quan để che giấu khó khăn và chi phí cao. Báo cáo cũng tìm thấy "bằng chứng về việc thao túng tài chính có chủ đích" của một số thành viên quản lý.

Tài liệu hội đồng từ mùa hè năm ngoái ước tính tổng chi phí để hoàn thiện Neom vào năm 2080 lên đến 8.800 tỷ USD—gấp 25 lần ngân sách thường niên của Saudi Arabia. Riêng giai đoạn đầu đến năm 2035 cần tới 370 tỷ USD. Dù chính phủ tài trợ phần lớn, các quan chức kỳ vọng sẽ thu hút đầu tư tư nhân để san sẻ gánh nặng.

Từ tầm nhìn đến thực tế

Ban đầu, Neom được kỳ vọng là trung tâm kinh tế quốc tế với quy định xã hội và pháp lý ít hạn chế hơn so với phần còn lại của Saudi Arabia. Thái tử từng ví dự án với kim tự tháp Ai Cập, nhấn mạnh rằng nó sẽ là "cuộc cách mạng văn minh" và dự kiến thu hút 9 triệu cư dân vào năm 2045.

Nhưng nhiều công trình dường như đang thách thức cả quy luật vật lý. Ví dụ điển hình là thiết kế "đèn chùm". Về cơ bản đây là một toà nhà kính rỗng hơn 30 tầng được treo ngược trên một cây cầu thép khổng lồ. Ý tưởng này do nhà thiết kế Olivier Pron (người từng làm việc với Marvel) đề xuất nhằm thu hút sự quan tâm của thái tử. Vì thái tử là một người hâm mộ trò chơi điện tử và phim khoa học viễn tưởng.

The Line cũng là một phần của Neom. Đây là siêu đô thị với hai toà nhà ốp kính song song dài 170 km và cao 500 m. Dự án đặt mục tiêu hoàn thành 16 km đầu của The Line trước năm 2030. Điều này tương đương với việc xây gấp 3 lần toàn bộ toà nhà trong khu Midtown Manhattan, đòi hỏi một lượng thép và kính khổng lồ.

Chi phí sẽ là một thách thức lớn. Công trường xây dựng giữa sa mạc, ít đường sá, không có cảng lớn, thiếu điện và thiếu nhân công. Tuy nhiên, những người phụ trách dự án đã thuyết phục rằng The Line sẽ có chi phí rẻ hơn so với các toà nhà chọc trời ở Riyadh.

Khu nghỉ dưỡng trượt tuyết Trojena cũng gặp vấn đề với chi phí khi số tiền nhảy vọt lên hơn 10 tỷ USD. Điều đó khiến tỷ lệ hoàn vốn giảm xuống 7%, thấp hơn so với mục tiêu là 9%. Để bù đắp cho chi phí xây dựng, giá phòng "glamping" tăng từ 216 USD lên 704 USD/đêm, còn phòng khách sạn "boutique hiking" từ 489 USD lên 1.866 USD/đêm.

Giảm quy mô, kéo dài tiến độ

Một yếu tố khiến chi phí tăng cao là chiều cao 500 m của The Line. Các nhân viên Neom nhiều lần đề xuất giảm xuống 300 m để tiết kiệm nhưng bị bác bỏ. Thái tử yêu cầu tìm cách cắt giảm chi phí ở phần khác.

Phần đường hầm 29 km xuyên núi bị tạm hoãn. Chiều dài của The Line giảm từ 16 km trong giai đoạn đầu xuống còn 2,4 km. Mục tiêu sẽ là hoàn thành 800 m đầu tiên vào năm 2034, trong đó có sân vận động tổ chức World Cup.

Tại Sindalah, khu nghỉ dưỡng vẫn chưa hoàn thiện. Nhà hàng không có khách, nhân viên phải đọc sách giết thời gian. Sân golf và khách sạn dù đã khai trương được 4 tháng vẫn chưa mở cửa cho công chúng.

Quan chức Saudi Arabia giờ đây gọi Neom là khoản “đầu tư thế hệ”. Họ kỳ vọng thành quả sẽ đến sau hàng chục năm nữa, thay vì trở thành động lực kinh tế từ 2030 như ban đầu.

Dù các dự án khác trong Vision 2030 như tăng lực lượng lao động nữ và phát triển tư nhân có tiến triển, Neom vẫn là tâm điểm khó khăn. Từ ý tưởng trung tâm quốc tế ít ràng buộc xã hội, Neom giờ đối mặt thách thức tài chính và thực tế khắc nghiệt.

THÁI LAN "TIẾN THOÁI LƯỠNG NAN": 8 NĂM GIẤC MƠ TÀU NGẦM

Theo các nguồn tin, không có dấu hiệu nào cho thấy Đức muốn vi phạm quy định kiểm soát xuất khẩu của EU, vốn cấm các thành viên bán vũ khí để hỗ trợ lực lượng quân sự Trung Quốc.

Hãng thông tấn Nikkei (Nhật Bản) mới đây đưa tin, chính phủ Thái Lan đã chính thức đề nghị Berlin xem xét chấp thuận việc cung cấp động cơ Đức cho một tàu ngầm trị giá 369 triệu USD mà Bangkok đặt Trung Quốc đóng mới, nhằm giải quyết bế tắc kéo dài nhiều năm khiến tàu không thể bàn giao.

Theo các nguồn tin an ninh và ngoại giao được Nikkei trích dẫn, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Phumtham Wechayachai đã gửi thư cho Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius để tìm hiểu về các lựa chọn sẵn có liên quan đến việc lắp đặt động cơ Mtu396 của Đức trong tàu ngầm S26T lớp Yuan do Trung Quốc chế tạo. Động thái này của ông Phumtham diễn ra sau cuộc gặp với một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Đức.

Các nguồn tin này nhận định, với việc một chính phủ mới sắp được thành lập tại Đức sau cuộc bầu cử vào tháng trước, có thể sẽ không có phản ứng đột phá nào đối với đề nghị của Bangkok, vì việc Berlin từ chối cung cấp hệ thống động cơ là do các rào cản pháp lý chứ không phải động cơ chính trị.

Theo các nguồn tin được Nikkei trích dẫn, chưa có dấu hiệu nào cho thấy Đức sẽ đi ngược lại các quy định kiểm soát xuất khẩu của EU, vốn cấm các quốc gia thành viên bán vũ khí để hỗ trợ lực lượng quân sự Trung Quốc từ năm 1989.

"Phản hồi duy nhất cho đề nghị từ phía Thái Lan là Đức sẽ tái khẳng định chính sách của EU và nói: Không", một nhà ngoại giao giấu tên nói với Nikkei.

Theo Nikkei, vấn đề này bắt nguồn từ năm 2017, khi chính phủ Thái Lan ký một thỏa thuận trị giá 13,5 tỷ baht (hơn 1 tỷ USD) với công ty China Shipbuilding & Offshore International thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc để đóng ba tàu ngầm, được trang bị động cơ Đức. Động cơ Đức được cho là êm hơn so với động cơ do Trung Quốc sản xuất.

Tờ Bangkok Post đưa tin, quá trình đóng tàu đã hoàn thành 50% cho đến khi bị trì hoãn do Covid-19. Sau đó, nó lại bị hoãn lại khi kế hoạch ban đầu sử dụng động cơ diesel do Đức sản xuất bị hủy bỏ vì Đức từ chối cung cấp động cơ cho phía Trung Quốc vì chúng được phân loại là mặt hàng quân sự quốc phòng.

Theo tờ South China Morning Post, một quan chức tại Đại sứ quán Đức ở Thái Lan hồi năm 2022 từng cho biết Bắc Kinh đã không phối hợp với Berlin trước khi ký thỏa thuận với Bangkok vào năm 2017.

Ngoài ra, theo một phần của thỏa thuận, Bắc Kinh cũng đề nghị Bangkok xây dựng một bến tàu ngầm và cơ sở bảo dưỡng tại căn cứ hải quân Sattahip nằm trên bờ Vịnh Thái Lan.

Nikkei đưa tin, sau khi công chúng Thái Lan phản đối về chi phí của hợp đồng, thỏa thuận sau đó đã được thu hẹp lại chỉ còn một tàu ngầm S26T lớp Yuan.

Bất chấp những thách thức, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Phumtham vào tháng 12/2024 từng bày tỏ sự lạc quan rằng vấn đề sẽ được giải quyết trong vòng 6 tháng.

Theo ông Phumtham, nếu dự án bị hủy bỏ thì số tiền 8 tỷ baht đã chi cho dự án sẽ bị mất, cùng với 80% tiền thanh toán cho tàu ngầm trị giá 13,5 tỷ baht và 80% tiến độ xây dựng cầu tàu và đào tạo nhân sự.

Ngoài ra, theo Bangkok Post, Hải quân Hoàng gia Thái Lan cũng đang theo đuổi việc mua tàu hộ vệ trị giá 17 tỷ baht, vốn đang gặp phải rào cản về ngân sách. Mặc dù Ủy ban Ngân sách Quốc gia Thái Lan từng từ chối cấp vốn mua khinh hạm này vào năm 2024, hải quân nước này có kế hoạch tìm kiếm nguồn phân bổ kinh phí trong năm tài chính 2026.

BẠO LỰC ĐẪM MÁU Ở SYRIA: 5000 NGƯỜI ỦNG HỘ ÔNG ASSAD ẨN NÁU NƠI NGUY HIỂM, TỔNG THỐNG SHARAA CHỈ THỊ NÓNG

Vụ bạo lực nghiêm trọng nhất Syria trong 14 năm khiến hơn 1.000 người thiệt mạng.

Loạt chỉ thị từ Tổng thống lâm thời Syria

Hãng tin Reuters (Anh) cho biết, nhà lãnh đạo Syria hôm 9/3 đã tuyên bố sẽ truy lùng những người gây ra các cuộc đụng độ bạo lực giữa những người ủng hộ cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad và những người ủng hộ các nhà lãnh đạo mới của đất nước. Tổng thống lâm thời Syria Ahmad al-Sharaa nói rằng sẽ buộc bất cứ ai vượt quá thẩm quyền phải chịu trách nhiệm.

Một nhóm giám sát nhân quyền ở Syria cho biết, các cuộc đụng độ đã khiến hơn 1.000 người thiệt mạng, chủ yếu là dân thường. Theo nhóm này, 745 người thiệt mạng là thường dân, 125 người là thành viên của lực lượng an ninh Syria và 148 người là những người trung thành với chế độ Assad.

Trong bài phát biểu được phát trên truyền hình quốc gia và được đăng tải trên các trang mạng xã hội, Tổng thống lâm thời của Syria Ahmed al-Sharaa đã cáo buộc các thế lực nước ngoài và những người trung thành với ông Assad gây ra tình trạng bất ổn tại Syria.

"Hôm nay, khi chúng ta đang ở thời điểm quan trọng này, chúng ta thấy mình đang phải đối mặt với mối nguy hiểm mới - sự nổi dậy của những người trung thành với chế độ cũ và những lực lượng nhận hẫu thuận của nước ngoài nhằm kích động xung đột mới và kéo đất nước chúng ta vào một cuộc nội chiến, nhằm mục đích chia rẽ và phá hủy sự thống nhất đất nước," ông Sharaa nói.

Văn phòng của Tổng thống lâm thời Sharaa cho biết, họ đang thành lập một ủy ban độc lập để điều tra các cuộc đụng độ của cả hai bên.

"Chúng tôi sẽ truy cứu trách nhiệm, với sự quyết đoán tuyệt đối, đối với bất cứ ai liên quan đến việc khiến dân thường đổ máu, ngược đãi dân thường, vượt quá thẩm quyền của nhà nước hoặc lợi dụng quyền lực để trục lợi cá nhân. Không ai có thể đứng trên luật pháp," ông Sharaa nói thêm.

Một nguồn tin an ninh Syria nói với Reuters rằng nhịp độ giao tranh đã chậm lại quanh các thành phố Latakia, Jablah và Baniyas, trong khi các lực lượng tiến hành tìm kiếm các khu vực miền núi xung quanh, nơi ước tính có khoảng 5.000 người ủng hộ ông Assad đang ẩn náu.

Các tay súng địa phương đã chiếm giữ các khu vực quân sự, ẩn náu tại các khu vực ở dãy núi Latakia để tiến hành các cuộc tấn công, trong khi những tay súng khác ẩn náu tại thành phố Jableh.

Nguồn tin cảnh sát nói với Reuters, chính quyền Damascus đang gửi quân tiếp viện để tăng cường sự hiện diện an ninh tại các khu vực miền núi - nơi những khu rừng rậm rạp và địa hình hiểm trở đang là lợi thế cho lực lượng chống chính phủ mới ở Syria.

Bạo lực gia tăng

Cựu Tổng thống Assad đã tới Nga tị nạn vào năm ngoái, sau khi lực lượng do nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) của ông Sharaa lật đổ chính phủ.

Các nước phương Tây, các quốc gia Ả Rập và Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ lực lượng HTS trong khi Nga, Iran và lực lượng dân quân lại ủng hộ chế độ Assad. Điều này đã khiến Syria trở thành mặt trận cho các cuộc xung đột ủy nhiệm giữa nhiều phe phái vũ trang.

Kể từ khi ông Assad bị lật đổ, các nhóm được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đã đụng độ với lực lượng người Kurd - kiểm soát phần lớn vùng Đông Bắc Syria. Trong khi đó, Israel đã tấn công các địa điểm quân sự ở Syria.

Tình hình tại Syria tương đối bình lặng sau khi chế độ Assad sụp đổ, nhưng bạo lực gia tăng gần đây khi các lực lượng của HTS được cho là khống chế các cuộc nổi dậy ngày càng gia tăng của giáo phái Alawite. Chính quyền do ông Assad lãnh đạo đã đưa nhiều người từ cộng đồng người Alawite vào bộ máy an ninh và hành chính của đất nước Syria - điều mà chính quyền do HTS lãnh đạo hiện đang tìm cách cải tổ.

ISRAEL CẮT NGUỒN ĐIỆN CHO DẢI GAZA

Israel hôm 9/3 thông báo đã ngừng cung cấp điện cho Dải Gaza, trong bối cảnh chính quyền Tel Aviv chưa đạt thỏa thuận với nhóm vũ trang Hamas về gia hạn lệnh ngừng bắn tại vùng đất này.

“Tôi vừa ký quyết định ngừng cung cấp điện cho Dải Gaza ngay lập tức… Đã quá đủ các ngôn từ, đã đến lúc cần phải hành động”, CNN dẫn thông cáo của Bộ trưởng Năng lượng Israel Eli Cohen viết trên mạng xã hội X, ám chỉ Tel Aviv sẽ sử dụng tất cả biện pháp nhằm đảm bảo việc giải cứu các con tin còn bị giam giữ ở Dải Gaza.

Ngay sau đó, phát ngôn viên của Tập đoàn Điện lực Israel xác nhận cơ quan này nhận được chỉ thị về việc cắt điện ở Dải Gaza và việc này “đã hoàn tất”.

Cùng ngày, người phát ngôn của Phong trào Hồi giáo Hamas Hazem Qassem cho biết, động thái trên của Israel không gây ra nhiều tác động vì trên thực tế việc ngừng cung cấp điện đã diễn ra trước đó.

“Dù vậy, động thái trên cho thấy ý định tiếp tục cuộc xung đột của Israel ở Dải Gaza thông qua các chính sách gây đói kém, bất chấp luật pháp và những chuẩn mực quốc tế”, ông Qassem nhấn mạnh.

Theo CNN, động thái mới nhất được chính quyền Tel Aviv nhằm gây sức ép lên Hamas. Tuần trước, Israel đã tuyên bố ngừng mọi hoạt động viện trợ nhân đạo ở Gaza để buộc Hamas chấp nhận những điều khoản mới nhằm gia hạn thỏa thuận ngừng bắn, sau khi giai đoạn đầu của lệnh ngừng bắn hết hiệu lực.

TÂN THỦ TƯỚNG CANADA LÀ AI?

Ông Mark Carney đã giành chiến thắng trong cuộc đua kế nhiệm ông Justin Trudeau làm thủ tướng tiếp theo của Canada. Ông thề sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến thương mại với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Cựu thống đốc các ngân hàng trung ương của Canada và Vương quốc Anh đã đánh bại ba đối thủ trong cuộc đua giành ghế lãnh đạo Đảng Tự do một cách áp đảo.

Carney đã giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu đầu tiên vào tối 9/3 giờ địa phương (tức sáng 10/3 giờ Việt Nam), giành được 85,9% số phiếu bầu để đánh bại đối thủ đứng ngay sau mình, cựu Bộ trưởng Tài chính Chrystia Freeland.

Trong phần lớn bài phát biểu chiến thắng của mình, ông Carney, 59 tuổi, đã chỉ trích ông Trump - người áp thuế đối với Canada và nói muốn biến đất nước này thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ.

"Người Mỹ đừng nên mắc sai lầm. Trong thương mại, cũng như trong khúc côn cầu, Canada sẽ chiến thắng," ông Carney phát biểu.

"Ông ta đang tấn công người lao động, gia đình và doanh nghiệp Canada. Chúng ta không thể để ông ta thành công," ông nói và đám đông hưởng ứng dữ dội.

Ông nói chính phủ của ông sẽ duy trì mức thuế đối với hàng nhập khẩu của Mỹ "cho đến khi người Mỹ thể hiện sự tôn trọng với chúng ta".

"Tôi biết đây là những ngày đen tối," ông Carney nói. "Những ngày đen tối do một đất nước mà chúng ta không còn có thể tin tưởng mang lại.

"Chúng ta đang vượt qua cú sốc nhưng đừng bao giờ quên những bài học: chúng ta phải tự chăm sóc bản thân và chúng ta phải canh chừng cho nhau. Chúng ta cần đoàn kết lại trong những ngày khó khăn sắp tới."

Ông dự kiến sẽ tuyên thệ nhậm chức thủ tướng trong những ngày tới và sẽ lãnh đạo Đảng Tự do trong cuộc tổng tuyển cử tiếp theo, sẽ có thể diễn ra trong những tuần tới.

Vị thủ tướng được chỉ định chưa từng đảm nhiệm một chức vụ được bầu nào trước đây.

Mark Carney là ai?

Mark Carney là người nước ngoài đầu tiên trở thành thống đốc Ngân hàng Anh trong hơn 300 năm lịch sử của cơ quan này khi ông nhận chức vào năm 2013.

Trước đây, ông đã chèo lái đất nước vượt qua cuộc Đại suy thoái với tư cách là thống đốc Ngân hàng Canada - ngân hàng trung ương của đất nước - trước khi được săn đón cho vị trí ngân hàng hàng đầu của Anh.

Nhưng không giống như hầu hết những người hy vọng trở thành thủ tướng, ông Carney chưa bao giờ nắm giữ chức vụ chính trị nào trước đây.

Tuy vậy, ông đã giành chiến thắng trong cuộc đua để thay thế Thủ tướng sắp mãn nhiệm Justin Trudeau một cách dễ dàng. Bây giờ, ông phải lãnh đạo đất nước vượt qua một trong những thách thức chông gai nhất từ trước đến nay - cuộc thương chiến đang leo thang với Mỹ, đối tác thương mại lớn nhất của Canada.

Nhưng việc giữ vai trò thủ tướng sẽ là một cuộc chiến thực sự. Cuộc bầu cử liên bang tiếp theo của Canada dự kiến diễn ra vào tháng 10, nhưng nhiều người mong đợi cuộc bầu cử sẽ được tổ chức sớm nhất là trong tháng Ba này.

Mặc dù Carney đã đi khắp thế giới, làm việc cho ngân hàng Goldman Sachs ở những nơi như New York, London và Tokyo, ông lại xuất thân từ một thị trấn xa xôi phía bắc Fort Smit, thuộc Lãnh thổ Tây Bắc Canada.

Là con trai của một hiệu trưởng trường trung học, ông đã theo học tại Đại học Harvard nhờ học bổng, nơi ông chơi môn thể thao mang đậm chất Canada nhất, khúc côn cầu trên băng. Năm 1995, ông lấy bằng Tiến sĩ kinh tế tại Đại học Oxford.

Năm 2003, ông rời khu vực tư nhân để gia nhập Ngân hàng Canada với vị trí phó thống đốc, sau đó làm việc cho Bộ Tài chính trong vai trò phó bộ trưởng cấp cao.

Năm 2007, ông được bổ nhiệm làm thống đốc Ngân hàng Canada, ngay trước khi thị trường toàn cầu sụp đổ - sự kiện khiến đất nước rơi vào suy thoái sâu. Sự lãnh đạo của ông tại ngân hàng trung ương được ca ngợi rộng rãi vì đã giúp đất nước tránh được tình cảnh tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng.

Mặc dù các nhà điều hành ngân hàng trung ương nổi tiếng là thận trọng, nhưng ông đã công khai về ý định giữ lãi suất ở mức thấp trong ít nhất một năm, sau khi đã cắt giảm mạnh lãi suất.

Động thái đó sẽ được ghi nhận vì đã giúp các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư ngay cả khi thị trường lao dốc. Ông tiếp tục áp dụng cách tiếp cận tương tự khi trở lại London - lần này là với tư cách là thống đốc Ngân hàng Anh.

Trong thời gian làm việc tại trụ sở chính của Ngân hàng Anh tại Phố Threadneedle, ông đã giám sát những thay đổi đáng kể về cách thức hoạt động của tổ chức. Vào đầu nhiệm kỳ của mình, Ngân hàng Anh đã chịu trách nhiệm quản lý tài chính sau khi Cơ quan Dịch vụ Tài chính bị bãi bỏ.

Ông được ghi nhận là người hiện đại hóa Ngân hàng Anh, xuất hiện thường xuyên hơn nhiều trên các phương tiện truyền thông so với người tiền nhiệm của mình.

Năm 2015, Ngân hàng Anh đã giảm số cuộc họp về lãi suất từ 12 xuống còn tám cuộc họp một năm và bắt đầu công bố biên bản cùng với thông báo về các quyết định về lãi suất.

Lãi suất được neo ở mức thấp kỷ lục khi ông tiếp quản, nhưng ông đã đưa ra chính sách "chủ động hướng dẫn", trong đó Ngân hàng Anh sẽ cố gắng hỗ trợ thêm cho nền kinh tế và khuyến khích cho vay bằng cách cam kết không tăng lãi suất cho đến khi tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống dưới 7%.

Sự nhầm lẫn về chính sách này khiến một nghị sĩ so sánh ông với "một người bạn trai không đáng tin cậy", một biệt danh tồn tại rất lâu sau khi cuộc tranh cãi ban đầu lắng xuống.

Không giống như các thống đốc trước đây thường giữ thái độ kín tiếng, ông đã có những can thiệp gây tranh cãi trước hai cuộc trưng cầu dân ý hiến pháp lớn.

Năm 2014, ông cảnh báo rằng một nước Scotland độc lập có thể phải từ bỏ quyền lực cho Vương quốc Anh nếu muốn tiếp tục sử dụng đồng bảng Anh.

Trước cuộc trưng cầu dân ý về Brexit, ông cảnh báo rằng một cuộc bỏ phiếu rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) có thể gây ra suy thoái.

Sau cuộc bỏ phiếu Brexit và sau khi David Cameron từ chức thủ tướng và đồng bảng Anh lao dốc, ông Carney đã có bài phát biểu trước toàn quốc nhằm trấn an đất nước rằng hệ thống tài chính sẽ hoạt động bình thường.

Ông mô tả đó là "ngày khó khăn nhất" trong công việc của mình, nhưng nói thêm rằng các kế hoạch dự phòng mà Ngân hàng Anh đưa ra đã phát huy hiệu quả.

Sau đó, Ngân hàng Anh đã cắt giảm lãi suất từ 0,5% xuống 0,25% - và khởi động lại chương trình nới lỏng định lượng để hỗ trợ nền kinh tế.

Tuần cuối cùng của ông vào tháng 3/2020 chứng kiến sự khởi đầu của giai đoạn cấp tính nhất của đại dịch Covid - Ngân hàng Anh đã cắt giảm lãi suất 0,5% để hỗ trợ nền kinh tế và ông Carney nói với cả nước rằng cú sốc kinh tế "sẽ chỉ là tạm thời".

Thời gian làm việc tại ngân hàng đã mang lại cho ông Carney nhiều kinh nghiệm trong việc đối phó với Tổng thống Donald Trump - người không chỉ áp mức thuế cao đối với Canada kể từ khi trở lại nắm quyền vào tháng 1/2025 mà còn gợi ý rằng Mỹ nên sáp nhập quốc gia láng giềng yếu hơn của mình.

Từ năm 2011 đến năm 2018, ông Carney là chủ tịch của Ban ổn định tài chính, nơi điều phối công việc của các cơ quan quản lý trên toàn thế giới, trao cho ông vai trò quan trọng trong phản ứng toàn cầu đối với các chính sách của chính quyền Trump đầu tiên.

Ông thường xuyên tham dự các hội nghị G20, và có góc nhìn cận cảnh về ông Trump trên trường quốc tế.

Ông cũng được biết đến là người ủng hộ tính bền vững của môi trường. Năm 2019, ông trở thành đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu và năm 2021 đã thành lập Liên minh tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng không - một nhóm các ngân hàng và tổ chức tài chính hoạt động để chống lại biến đổi khí hậu.

Tham vọng chính trị của ông đã được đồn đoán trong nhiều năm, nhưng cho đến gần đây, người đàn ông 59 tuổi này vẫn gạt bỏ ý tưởng đó.

"Sao tôi không trở thành một chú hề diễn xiếc nhỉ?" ông ấy nói với phóng viên vào năm 2012.

Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi khi ông Trudeau từ chức vào tháng 1/2025 sau khi bộ trưởng tài chính của ông, Chrystia Freeland rời khỏi nội các, gây ra một cuộc tranh cãi trong đảng, cùng với sự ủng hộ trong các cuộc thăm dò dành cho ông Trudeau giảm mạnh, khiến thủ tướng tuyên bố từ chức.

Các báo cáo cho thấy ông Trudeau đã có ý định thay thế bổ nhiệm ông Carney thay cho bà Freeland ở vị trí tài chính.

Bà Freeland - một người bạn của ông Carney - thậm chí đã đua với ông trong cuộc đua thay thế ông Trudeau. Nhưng ông Carney đã giành chiến thắng áp đảo, xem mình là người có đủ năng lực nhất để đối đầu với ông Trump - người đã áp mức thuế quan đối với hàng hóa của Canada.

"Tôi biết cách giải quyết khủng hoảng," ông Carney nói trong một cuộc tranh luận về lãnh đạo vào cuối tháng trước.

"Trong một tình huống như thế này, bạn cần có kinh nghiệm về giải quyết khủng hoảng, bạn cần có kỹ năng đàm phán."

Nguồn: CafeF; Sky Door; Soha; Vietnamnet; BBC